İran Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylar belli oldu

18 Haziran 2021 tarihinde gerçekleştirilecek İran İslam Cumhuriyeti 13'üncü dönem Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışacak adaylar resmen ilan edildi.

Yapılan adaylık başvuruları İran Anayasa Koruyucular Konseyi tarafından değerlendirildi ve sonuca bağlandı.

İran İslam Cumhuriyeti Anayasayı Koruyucular Konseyi Sözcüsü Abbas Ali Kedhudayi, aday adaylarının başvuru sonuçlarıyla ilgili bilgi verdi. Kedhudayi, "Cumhurbaşkanlığı seçimine katılmak isteyenlerden yalnızca 7 aday Konsey tarafından onaylandı" dedi.

Anayasayı Koruyucular Konseyi'nin ilanının üzerine İran İçişleri Bakanlığı seçimlerde yarışacak 7 ismi ilan etti.

İran İçişleri Bakanlığının 13'incü dönem Cumhurbaşkanlığı seçimleri için ilan ettiği aday listesinde Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi, eski Devrim Muhafızları Ordusu Genel Komutanı ve Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Genel Sekreteri Muhsin Rızai, eski Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili, Milletvekili Emir Hüseyin Kadızade Haşimi ve eski Milletvekili Ali Rıza Zakani yer aldı.

İBRAHİM REİSİ KİMDİR?

Mart 2019'dan bu yana İran Yargı Erki Başkanı olarak aktif görevini sürdüren İbrahim Reisi (61), adaylar arasında en güçlü ismi olarak görülüyor.

İran devrimi lideri Ruhullah Humeyni'nin ölümü sonrası Hamaney döneminde devlet makamlarında hızla yükseldiği gözlenen Reisi, 1990-1995 yıllarında Tahran Cumhuriyet Başsavcılığı görevine atandı. 2016 yılında yine Hamaney tarafından Meşhed kentindeki İmam Rıza Türbe ve Külliyesi Vakfı Başkanlığına getirilen Reisi, Mart 2019'da Yargı Erki Başkanlığı oldu. İki dönem ülkenin dini liderini seçme ve denetleme görevine sahip Uzmanlar Meclisi üyeliğine seçilen Reisi, 2017 yılında cumhurbaşkanlığı seçimlerini rakibi Hasan Ruhani karşısında kaybetti. Reisi, Yargı Erki Başkanlığına atanmasından kısa bir süre sonra, Uzmanlar Meclisi'nin Başkan Yardımcılığı makamına getirildi. Reisi, ayrıca Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi (DMTK) üyesi.

Reisi, Humeyni'nin talimatıyla 1988 yılında hapisteki rejim muhaliflerinin idam kararını veren komitede yer aldı. Rejim muhalifleri tarafından "ölüm komitesi" olarak adlandırılan 4 kişilik heyette yer alan Reisi, muhaliflerce "Katliam Ayetullahı" olarak adlandırılıyor. Söz konusu dönemde yaklaşık 3 bin kişinin idam edildiği öne sürülüyor. ABD Hazine Bakanlığı, Kasım 2019'da Reisi'yi ülkedeki sıradan suçlulara yönelik idam kararları dolayısıyla yaptırım listesine aldı.

Devrim Muhafızları tarafından desteklendiği öne sürülen İbrahim Reisi ismi, Hamaney sonrasında ülke liderliği makamına oturması muhtemel adaylar arasında yer alıyor. Reisi, Kum kentinde üst düzey din eğitimini tamamladıktan sonra, özel hukuk alanında yüksek lisans yaptı.

Aday adayları arasında yer alan iddialı isimlerden Ali Laricani'nin adaylığıysa onaylanmadı.

Eski Meclis Başkanı Laricani, reformcu bir isim olarak adaylar arasında ön plana çıkıyordu.

Anayasa Koruyucular Konseyi eski Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejat'ın da adaylığını onaylamadı. Adaylığı reddedilen bir başka isim de Cumhurbaşkanı Yardımcısı İshak Cihangiri oldu.

İran'da yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmak üzere 590 kişinin başvuruda bulunduğu açıklandı. Konsey tarafından belirlenen 7 aday, 18 Haziran'da yapılacak seçimlerde yarışacaklar.