EYT yasası çıkıyor mu? |EYT'lilerin talepleri neler? |EYT düzenlemesinde öne çıkan 5 model nedir?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Emeklilikte Yaşa Takılanlar konusunda verdiği talimat sonrası gözler EYThaberlerine çevrildi.

Binlerce vatandaş meraklı gözlerle EYT haberlerini takip ediyor.

EYT'liler, 1999 da çıkartılan kademeli yaş şartının uygulanmamasını isteyerek kadınsa 20 erkekse 25 yıllık primleri dolduranların yaşa bakılmadan emeklilik hakkı kazanmasını istediklerini talep etmişlerdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz günlerde Koranavirüs sonrasında toplumun çeşitli kesimlerinde yaşanan kişilerin sıkıntıların giderilmesi için gerekli adımları atacaklarını ifade etmişti.

Emekli maaşı, asgari ücret, EYT'lilere çözüm arayışı ve çiftçinin girdi fiyatlarına destek gibi konular, kabine ve AK Parti MYK toplantıları da başta olmak üzere gündemde yerini almıştı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yürütülecek çalışma neticesinde ortaya çıkacak maliyet hesapları ve ilgili konular önce Kabine’ye sunulacak. Bütçeye uygun olursa hayata geçirilmesi için Cumhurbaşkanı Erdoğan talimat verecek.

Vatandaşların talepleri üzerine yaklaşık 10 yıldır üzerinde çalışmalar yapılan EYT konusunda 5 ayrı formül ortaya çıkmıştı. Fakat, bu formüllerin idari boyutunun yanında maddi boyutu da oldukça önemli. Yapılan birçok çalışmada 500 binden fazla kişinin emekli olabileceği tahmin ediliyor. Bu nedenle mali yükü az olan bir formül aranıyor.

İŞTE EYT'LİLER İÇİN ÖNERİLEN FORMÜLLER

KISMİ EMEKLİLİK:

9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar 10 yıl prim ödeyerek emekli olabiliyor. Kısmi emeklilik yaştan emekli olmaya dneiliyor. 3600 günü tamamlayanlar kadınsa 50 erkekse 55 yaşını da doldurmak şartıyla emekli olabiliyorlar. Ancak EYT kapsamında 3600 günü olanlar için kadınsa 50 erkekse 55 yaşını tamamlayanların emekli edilmeleri bir formül olarak sunuluyor.

SÜRENİN TAMAMLANMASI:

Bu formülde ise 99 öncesindeki emeklilik şartları dikkate alınıyor. Yani kadınlarda 20 yıllık (7200 gün) erkeklerde ise 25 yıllık (9 bin gün) sigortalılık süresini tamamlayanların yaş şartına bakılmadan emekli olabiliyor.

Sürenin tamamlanması formülünden 1996 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar yararlanabiliyor.1996 yılından 25 yıl geriye gidilerek erkek hak sahipleri bulunmuş olacak. Kadınlarda ise geriye doğru 20 yıl gidilecek.

PRİMİN TAMAMLANMASI:

Prim sayısı ile emekli olabilirsiniz. 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler için ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5000 ile 5975 gün arasında prim gerekiyor. Burada primini tamamlayanların yaşına bakmadan hak sahibi olması durumu ortaya çıkıyor.

ALMANYA SİSTEMİ:

Bu formüle göre sigortalıya bir teklif sunuluyor. Emekliliğine kaç yıl kalmışsa her yıl için belli oranda kesinti yapılıyor. Burada kesinti oranı yıllık yüzde 2 oluyor. Bu formülle az maaşla emekli olunabiliyor.

FİNLANDİYA SİSTEMİ:

Finlandiya sistemi Alman sistemine oldukça benzer. Bu formülde de belli oranda kesinti belirleniyor. Sigortalı kesintiyle erken emekli oluyor. Ancak yasanın söylediği yaşa gelip emeklilik şartları oluşunca kesinti ortadan kalkıyor.

EMEKLİLİK SORUNU NE ZAMAN ORTAYA ÇIKTI?

Emeklilikte Yaşa Takılanlar 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan çalışanları içine alınıyor.İlk sigorta olduklarında bu çalışanlara kendilerine kadın ise 20 erkek ise 25 yıllık hizmet süresini tamamladıklarında emekli olabilecekleri belirtilmişti.

Fakat, yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle bahsedilen şekilde bir ilerleme kaydedilemedi. Bu durumunu düzeltmek adına bu kez 1999 yılında bir yasa çıkartılarak emeklilik için kademeli olarak yaş kriteri getirildi. Bu yasaya göre; kadınların 20 yıllık sigortalılık süresine ek olarak işe girdiği tarihe göre belli bir primi ve belli bir yaşı doldurması gerekti. Buna göre de yaş şartı 38 ile 56 arasında belirlendi.

Erkeklere 25 yıllık sigorta süresi belli bir prim ve 44 ile 58 arasında değişen yaş şartı konuldu.