İncil ve Tevrat üzerine yemin eden astsubaylar kimlerdi?
Aydınlık gazetesi yazarı Oktay Yıldırım, Kaynak Yayınları’ndan çıkan yeni kitabı “Astsubay hakkında her şey”de astsubaylarla ilgili çarpıcı bilgilere yer verdi.
Yıldırım, geçmişten günümüze astsubayların bilinmeyenlerini, problem ve çözümlerini anlattığı kitabında 1909 yılında kullanılmaya başlanan Gedikli Zabit kavramının Cumhuriyet dönemiyle birlikte yaşadığı tuhaf dönüşümü en ince ayrıntılarıyla ele aldı.
Kitabında Osmanlı İmparatorluğu’ndaki gayrimüslim astsubaylara da değinen Yıldırım, Tevrat ve İncil üzerine yemin eden astsubayların isimlerini açıkladı. 1911 yılında Küçük Zabit ve Küçük Zabit İptidai Mektepleri Hakkında Nizamname ile ilgili okulların yönetmenliğinin değiştirildiğini hatırlatan Yıldırım, “ Bu okullarda azınlıklardan da öğrenci olduğu için yemin töreni bayrak üzerine konulmuş, silah, Kur'an, Tevrat ve İncil üzerine el konularak yapılıyordu. Bu azınlıklar gerek küçük zabit ve gerek ihtiyat zabiti olarak görev almıştır” ifadelerine yer verdi.
Oktay Yıldırım’ın Kaynak Yayınları’ndan çıkan “Astsubaylar hakkında her şey” adlı yeni kitabının ilgili kısmı şöyle:
1910 yılında İstanbul Rami Kışlasında Sahra Topçu ve Ağır Topçu Küçük Zabit Mektepleri açıldı. 1911 yılında İstanbul'da Bakırköy'de Süvari Küçük Zabit Mektebi kuruldu. Aynı yıl Küçük Zabit ve Küçük Zabit İptidai Mektepleri Hakkında Nizamname ile ilgili okulların yönetmeliği değiştirildi. Okula alınma yaşı 16-18 olarak değişti. Öğretim süresi de 1-2 yıl olarak kısaldı. 1912'de İstanbul Halıcıoğlu'nda Ulaştırma, Balmumcu'da Jandarma Küçük Zabit Mektebi açıldı. Bu okullarda azınlıklardan da öğrenci olduğu için yemin töreni bayrak üzerine konulmuş, silah, Kur'an, Tevrat ve İncil üzerine el konularak yapılıyordu. Bu azınlıklar gerek küçük zabit ve gerek ihtiyat zabiti olarak görev almıştır.
Resmi kayıtlara geçen bazı isimler: Yervand Hekimyan, Matteos Mamuryan, Gaspar Hayrapetyan, Vardan Stambolyan, Şavarş Hırşılyan, Anania Abrahamyan, Musevi Nesim Avram Eşkinazi vb.
Fakat genel olarak savaşlara katılanlarından onda sekizinin geride casusluk, ileride düşman saflarına geçerek ihanette bulundukları anlaşılmıştır. Bu nedenle kaçamayanlar geri hizmete alınmıştır. Kıdemli Küçük Zabit Okuluna girerek mezun olan azınlıklardan adları tespit edilebilenlerin isimleri şu şekildedir: Osep (Bilecik, 1909-1911), Haçik (Bilecik, 1909-1911), İstavri (Çengelköy 1909-1911), Arminak (Kumkapı 1909-1912), Nikoğos (İstanbul, 1911-1914), Kostan (Galata, 1911-1914)
Bu okullarda Prusya ekolünün hâkim olduğu bir eğitim programının uygulandığını belirtmeliyiz.
14 Temmuz 1913'te Gedikli Sınıfının yeniden teşkil edilmesi amacıyla Kanunname hazırlığına başlandı. Uygulamaya kanunnameden önce geçildi ve Gedikli Zabitan Adayları için Çırak Mektepleri açıldı. 1913 yılında Harp Okulu mezun vermediğinden Küçük Zabit Mektebinden mezun olan devrelerden istekli ve boyu posu yerinde olanlar Kâğıthane'de Alman muallimi kumandanlarının emrinde 6 aylık özel eğitimden sonra teğmen rütbesine yükseltilmiştir. Bunların dışında okul mezunlarından, Birinci Dünya Savaşı'nda başarı gösterenler de teğmenliğe nasbedildiler.
Birinci Dünya Savaşı'nda işgal edilen bölgelerdeki Gedikli Küçük Zabitan Mektepleri ve Küçük Zabitan Mektepleri kapanmasına karşılık bazı okullar 1924 yılına kadar faaliyetlerini sürdürdü. Milli mücadele yıllarında düşmana karşı direnişte en önde yer alan ve Kuvayı Milliye güçlerine liderlik eden pek çok küçük zabit bu dönemde büyük kahramanlıklar göstermiştir.
ulusalkanal.com.tr
