Yerli tohum güçlendirme çalışmaları

Balıkesir'in Edremit ilçesinde bulunan ve Türkiye’nin tek bitki özü üretim tesisini bünyesinde tutan bir Ar-Gefirması tarafından, Kazdağları’nda yerli tohum üretimi gerçekleştiriliyor ve tohumların etken maddelerinin artırılması için çalışma yürütülüyor.

Ürettiği bitki özlerini İsviçre, İsveç ve Norveç gibi ülkelere ilaç ham maddesi olarak satan firma, 32'si endemik olmak üzere 800'e yakın bitki türünü besleyen Kazdağları'nda 4 yıldır yerli tohum üretimi gerçekleştiriyor.

Firma, Kazdağları'nın 700 rakımlı Hanlar-Kumluca mevkisinde, içinde laboratuvarlar ile saha çalışma alanları bulunan "Kazdağları Bilim Köyü" isimli alanda, toprak altı sera oluşturdu.

Bu serada, Balıkesir Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi ile ortak Ar-Ge çalışmaları yürüten firma, yerli tohumların etken maddelerini artırmak için yeni bir proje hazırlığı yapıyor.

Balıkesir Üniversitesi (BAÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gülendam Tümen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, projenin yöneticisinin Faruk Durukan olduğunu söyledi. Projenin bölgedeki toprak altı serada yetiştirilen yerli tohumların etken maddelerini artırmaya yönelik olduğunu ifade eden Tümen, şunları kaydetti:

"Projeyi özellikle Kazdağları'ndaki bu bilim köyünde yürütüyoruz çünkü bu bölgedeki topraklarda hiç kimyasal madde bulunmuyor. Bölgede binlerce yıldır hiç ziraat yapılmamış. Tohumların etken maddelerini artırmak için hiçbir kimyasal madde kullanmayacağız. Hatta hiçbir işlem yapmayacağız. Bölgenin iklimi, yayla havası, yüksek rakımlı olması, sert hava koşullarının oluşması, tohumdan çimlenen bitkilerdeki etken maddeleri artırıyor. Ektiğimiz tohumlar filizlendi ve oluşan bitkilerdeki etken madde oranlarının, diğerlerine göre yüksek olduğunu şimdiden görmekteyiz. Bu sayede hem etken maddesi yüksek sebze ve meyvelerimiz olacak hem de yerli tohumlarımız korunmuş olacak."

"Etken maddeleri tamamen doğal koşullar ile artırmaya çalışıyoruz"

Proje yöneticisi Faruk Durukan ise projenin çok önemli olduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:

"Hibrit tohumlardan uzaklaşıp, eskiden olduğu gibi yerli tohumlara dönüş yapmamız gerektiği düşüncesiyle Kazdağları Bilim Köyü'müzde toprak altı seralar kurmuştuk. Bu seralarımızda şimdi üniversitemiz ile ortak bilimsel çalışmalar sürdürüyoruz. En büyük çalışmamız ise yerli tohumlarımızın etken maddelerini artırma projesidir. Etken maddeleri tamamen doğal koşullar ile artırmaya çalışıyoruz. Hibrit tohumlar yapabiliyorlar ama dünyada henüz hibrit tohumların bile içindeki etken maddeyi artıramıyorlar. Yerli tohumların etken maddesini laboratuvar ortamında artıramıyorlar. Biz bunu Kazdağları'ndaki o eşsiz florada yapmaya çalışıyoruz. Çünkü orada, bitkilerdeki etken maddeyi artıran birçok değer var. Bu proje sayesinde hem etken maddesi daha fazla bitkiler yetiştirmiş hem de yerli tohumlarımızı koruma altında tutmuş oluyoruz."