ABD'nin Türkiye'den istediği S-400 taahhüdü ve Türkiye'nin cevabı

Hürriyet yazarlarından Hande Fırat, ''NATO Zirvesi’nin kritik görüşmeleri'' başlıklı bir yazı kaleme aldı.

Hande Fırat, ABD Başkanı Joe Biden’ın dünya liderleriyle yapacağı görüşmelere az bir süre kalırken, Biden-Erdoğan görüşmesi öncesi ABD'nin Türkiye'ye S-400 konusu hakkında sunduğu teklife ilişkin ABD'li yetkililerden edindiği izlenimleri paylaştı.

ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman'ın Hürriyet Gazetesi ve CNN Türk’e verdiği mülakatlardaki S-400 konusu ile ilgili açıklamalarını da hatırlatan Fırat, Amerikan yönetiminin Türkiye’den S-400’leri aktive etmediğine ve etmeyeceğine ilişkin yazılı bir taahhüt istediğini belirtti.

Hande Fırat, Türkiye'nin egemenlik haklarının ihlali olacağını da belirterek, teklifi kabul etmediği bilgisini de yazısında aktarıyor.

Hande Fırat yazısında, ABD'nin Türkiye'ye S-400 teklifiyle ilgili bilgileri paylaştığı kısımda şu ifadeleri kullandı:

- Amerikan yönetiminin yukarıdaki satırlarda anlatmaya çalıştığım tavrı, Ankara’ya yapılan S-400 teklifinde de ziyadesiyle kendini gösterdi. Hatırlayacaksınız Biden-Erdoğan görüşmesinin hazırlığı için Ankara’ya gelen ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman, Hürriyet Gazetesi ve CNN Türk’e verdiği mülakatlarda “S-400’leri almak, NATO ittifakında sorun yaratıyor. Alternatif sunduk, tam olarak ne yapmaları gerektiğini biliyorlar. Umarım ortak bir yol bulabileceğiz. Bu teknik detay bir konu değil, siyasi bir şey değil. Türkiye durumun farkında, atması gereken adımları biliyor. Nasıl bu adımların atılacağını da görüştük, bu Türkiye’nin kararı olacak” demişti. Sherman’ın deyimiyle sundukları alternatifin yani teklifin peşine düştüm. Amerikalı yetkililerden Türkiye’ye sunulan teklife ilişkin edindiğim izlenim şöyle:

- Amerikan yönetimi Türkiye’den S-400’leri aktive etmediğine ve etmeyeceğine ilişkin yazılı bir taahhüt istiyor.

- ABD yönetimi Türkiye’ye yönelik yaptırımların son bulması için bu yazılı taahhüdü Kongre’ye sunmayı planlıyor.

- ABD yönetimine göre, S-400’ler konusunda Kongre’nin ikna edilmesi önemli ve gerekli.

- S-400’lerin aktive edilmediğinin denetimi Amerikan askeri uzmanları tarafından yapılacak. Bu denetim formülü taahhütte de yer alsın istiyorlar.

- Amerikalı yetkililerin genel bir çerçeve ile anlattıkları S-400’ler teklifini ilk duyduğumda, “Türkiye teklifi reddetmiştir” demiştim. Edindiğim bilgiye göre, aynen öyle olmuş. Türkiye her şeyden önce egemenlik haklarının ihlali olacağını da belirterek, teklifi kabul etmemiş. Bir önceki yazımda aktardığım “S-400 konusunu paranteze alalım” önerisi de uzun ve sonuçsuz görüşmeler neticesinde, Türkiye tarafından dile getirilmiş.