TMMOB'dan LPG'li araç kullananları ilgilendiren açıklama

TMMOB Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şube Yönetim Kurulu Sekreteri Cenk Cihangir, 2012 yılından bu yana LPG'li araçlardan "Gaz Sızdırmazlık Raporu" istenmemesi nedeniyle ortaya çıkacak olası facialara değindi. LPG kullanan araçlarda dönüşüm, bakım problemleri ve LPG ikmal istasyonları konusunda uyarılarda bulundu. TMMOB'un o açıklaması:

TMMOB'dan LPG'li araç kullananları ilgilendiren açıklama

LPG KULLANAN ARAÇLARDA DÖNÜŞÜM, BAKIM PROBLEMLERİ ve LPG İKMAL İSTASYONLARI KONUSUNDA UYARILAR

2012 yılından bu yana LPG’li Araçlardan "Gaz Sızdırmazlık Raporu" İstenmemesi,

facialara yol açacak bir karardı. Uyardık, Uyarmaya Devam Edeceğiz!

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü’nün 19.12.2011 tarihli genelgesi; 22.03.2010 tarihli önceki genelgede belirtilen uygulamaya aykırı olarak, araç muayene istasyonlarında (LPG ve CNG takılı araçlar için en geç bir ay önceki tarihe ait "Gaz Sızdırmazlık Raporu") aranması zorunluluğunu kaldırmış, gaz sızdırmazlık raporu bulunmamasını "ağır kusur"dan "hafif kusur"a dönüştürülmüştü. Bu durum denetimlerin LPG’li araç kullanıcılarının keyfiyetine bırakılmasına yol açmış ve 2012 yılı Ocak ayı başından itibaren gaz sızdırmazlık testlerinde ciddi bir düşüş gerçekleşmeye başlamıştı. Problem artarak devam etmektedir.

Son olarak iki gün önce Mersin’de LPG yakıtı kullanan bir aracın yanması sonucu iki çocuk yaşamını yitirmiştir. Ayrıca Diyarbakır’da LPG tankeri kaza yanmış burada da şu ana kadar 3 kişi ölmüş ve birçok kişi yaralanmıştır. (Bu konu her ne kadar farklı bir mevzuat alanına giriyor olsa da temelde LPG piyasası, dolum, nakil ve diğer kurallar ve standartlarla ilgili olması bakımından önemlidir). Yakınlarını kaybedenlere başsağlığı yaralılara acil şifa dileriz.

Uygulama mevzuata aykırıdır

Bu uygulama, alternatif LPG/CNG yakıtı kullanan araçların imalatı, tadilatı ve montajı (LPG’ye dönüşümü) ve periyodik kontrollerinin uluslararası–ulusal standartlara uygun olarak yapılmasını sağlayan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 28.11.2008 tarihinde yayımladığı "Araçların İmal Tadil ve Montajı (AİTM) Hakkında Yönetmelik" hükümlerine de açıkça aykırıdır. Halen Odamız hukuksal olarak konuyu takip etmektedir.

MMO LPG Kontrolleri

Bakanlık, Odamız, TSE ve sorumlu sektör işbirliğiyle yürütüldüğü denetimleri yaptığımız yedi yılda kayıt dışı "merdiven altı" uygulamalar en aza indirilmiş, yakıt türü bilinmeyen araç sayısı 3,5 kat azalmış, LPG yakıtlı araç sayısı 3,5 kat artmış; bu duruma bağlı olarak LPG yakıtı tüketiminde de artış gerçekleşmiştir.

Uyarıyoruz!

Eğer 2005 öncesinde imalat-montaj ve kullanıma dair denetim ve kontrollerin yapılmadığı dönemde artan LPG’li araç kazaları hatırlanırsa çok yakında –ki bu durum yaşanmasın diye bütün gücümüzle çalışmaktayız- denetimsiz döneme geri dönüş olacak, kazalarda bir artış gerçekleşecek, maddi, manevi büyük kayıplar yaşanacaktır. Araçların LPG’ye dönüşüm tadilatında standart olmayan malzemeler kullanılabilmekte, montajları standart dışı yapılabilmektedir. Periyodik ve etkin denetimlerin olmaması da buna eklendiğinde “facia geliyorum” demektedir. Bu nedenle söz konusu denetimlerin kaldırıldığı bu ortamda sürücüler LPG’li araçlarını 6 ayda bir veya 10 000 km de bir mutlaka bakıma sokmalıdırlar.

BİR KISIM LPG DÖNÜŞÜM FİRMASI ATEŞLE OYNUYOR

Bir kısım LPG Dönüşüm Firmasının TSE, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Başbakanlığa bir dilekçe ile “mühendis çalıştırmak istemediklerini, mühendislerin çalıştırılması zorunluluğunun ortadan kaldırılması” istemiyle başvurduğunu öğrenmiş bulunuyoruz. Piyasada zaten uzman mühendisleri istihdam eden ve standartlara uygun dönüşüm yapan yetkili firmaların dışında "merdiven altı" tabiriyle anılan, uzman olmayan kişilerin çalıştığı kontrolsüz ve denetimsiz firmaların artışı söz konusu idi ve bizler bu duruma dikkat çekiyorduk, sektörle birlikte buna karşı mücadele yürütüyorduk. Söz konusu girişim bu çabalarımızın anlaşılmadığını göstermektedir.

Bu dilekçe ile harekete geçen LPG Dönüşüm Firmaları gelecekte yaşanacak faciaların sorumluluğunu alabilecekler midir? Mühendislerin yerine düşük ücretler ve yetersiz tecrübe ile çalışacak işçilerin yapacakları dönüşümlerin istenmeyen sonuçlarının sorumlusu kim olacaktır? Bizce zaten artan merdiven altı işletmelerin yasallaşması anlamına gelecek bu girişim vahimdir. Bu girişimin sahibi bir kısım LPG Dönüşüm Firması ateşle oynamaktadır. Öte yandan mevzuatlara yasa ve yönetmeliklere açıkça aykırılık teşkil eden bu durum, tarafımızca takip edilecektir ancak tüketicilerce de titizlikle denetmelidir.

Bu nedenle LPG dönüşümü yaptırmak isteyen vatandaşlarımız tercihlerini yaparken bu konuya çok dikkat etmeli, araştırmalı ve sorgulamalıdırlar.

Montaj aşamasında dikkat edilmesi gereken hususlar;

-Apartman altlarında çalışan,

-TSE belgesi ve MMO yetki belgesi güncel olmayan,

-İş yerinde yetkili mühendisi olmayan,

-Kaçak kontrolü küçük çıraklara yaptıran,

-Çalışanların eğitimli olduğunu gösteren sertifikaların duvarda asılı olmadığı, çalışanların ve yetkilinin yeterli tecrübesinin olmadığı, her gelindiğinde yeni elemanlarla karşılaşılması,

-Servisin genel görünüşünün temiz, tuvaletlerinin, diğer alanlarının bakımlı olmadığı, cihaz ve aletlerinin düzgün bir görünüm vermediği izlenen,

-TSE yetki belgesindeki adres ile o yerin adresinin aynı olmadığı,

-Aldığı ücret ile faturanın değerinin aynısı olmayan,

-Birçok marka dönüşüm kiti takan, (100 m2 olmasına rağmen 7-8 marka ismi taşıyan)

-İş yerinin mali mesuliyet, yangın kaza vb. sigortası olmayan,

-İş bittikten sonra aracı kullanarak bizzat test etmeden teslim eden,

-Araç teslim edilirken sürücüye yeni takılan LPG sistemi hakkında kullanma ve bakım konularında yazılı ve sözlü eğitim vermeyen,

-Verdiği evraklarda okunmayan yazı ve sayılar olan,

-Verdiği evrakın orijinalini ibraz edemeyen,

-İş yerinde yangın söndürücüleri, alarm cihazları ve konuyla ilgili planların duvarında asılı olmadığı işyerlerine kesinlikle başvurmamalıdırlar.

Araçlarını LPG’ye Dönüştürmek İsteyen veya Dönüştürmüş Yurttaşlarımızın, Araç Dönüşümlerinin Son Kontrolünü ve Periyodik Gaz Sızdırmazlık Testini MMO’ya Yaptırması Gerekmektedir

Odamızın görev ve yetki alanına giren hususlarla ilgili olarak, araçlarını LPG‘li kullanıma dönüştürmek isteyen veya bu dönüşümü yaptırmış ama bu işlemi yapan firmalar tarafından son kontrol için Odamıza yönlendirilmemiş araç sahiplerinin, can ve mal güvenlikleri için yasal gerekliliklere dikkat etmesi gerekmektedir. Dönüşüm yapan firmanın MMO‘dan tescilli olup olmadığı, firmada MMO yetki belgeli bir mühendisin istihdam edilip edilmediği, dönüşümde kullanılan malzemelerin ilgili standartlara uygun olup olmadığı yurttaşlarımızın dikkat etmesi gereken hususların başında gelmektedir.

LPG Otogaz İstasyonları Standartlara Uygun Olmalıdır

LPG Otogaz istasyonlarının ilk açılışta zorunlu standart olarak TS 11939/Ocak 2001 standardı kapsamında TSE Hizmet Yeterlilik Belgesi‘nin olması ve bu belgelerin vizelerinin her yıl düzenli olarak yapılması,

Sorumlu Müdür gözetiminde periyodik test ve kontrollerinin düzenli olarak yapılması,

Günlük test ve kontrollerin mutlaka yapılması ve depolama ikmal gibi hususlarda TS 11939, TS 1445, TS14496 ve TS 1449 standartlarına uygun işlem yapılması,

5703 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu gereğince her bir istasyonun mutlaka bir sorumlu müdür bulundurması ve LPG yakıtıyla ilgili çalışan personelin eğitimlerinin tamamlanarak sorumlu müdür nezaretinde kayıtlarının tutulması,

LPG Otogaz İstasyonlarının proje uygunluğu, onaylı vaziyet planı (İmar Müdürlüğü onaylı), MMO‘dan sertifikalı Sorumlu Müdür sözleşmesi, yol geçiş izni, istasyonlarda çalışanların Eğitim Sertifikası, alet ve cihaz. konum. gösterir 1/1000-1/5000 ölçekli imar planı, LPG Tank Kapasite Raporu (MMO‘dan alınacak), LPG otogaz bayilik sözleşmesi, TSE Hizmet Yeterlilik Belgesi, yangın ve patlamalar için itfaiye görüşü, Sanayi Ticaret İl Müdürlüğü görüşü, sağlık koruma bandı taraması, emisyon izni (Çevre ve Orman İl Müdürlüğünden), tehlikeli maddeler zorunlu sorumluluk sigortası bulunması,

LPG Otogaz istasyonlarını denetleyen kuruluşların düzenli denetim yapması, standartlara uymayan istasyonların yakıt satışlarının durdurulması,

İşyeri Hizmet Yeterlilik Belgesi ve Sorumlu Müdür bulundurmayan istasyonlara ana firmalarca kesinlikle LPG satışı yapılmaması,

LPG dönüşümleri ruhsatlarına işlenmemiş araçlara kesinlikle LPG Otogaz ikmali yapılmaması,

Kaçak LPG satışı ve kaçak istasyonların tespit edilerek mutlaka yasal işlemlerin başlatılması,

LPG piyasası kapsamında yetkilendirilen ve bu alanda faaliyet yürüten tüm kurum ve kuruluşlar ile sektörün ele vererek ivedilikle gerekli tedbirleri alması gerekmektedir.

LPG İstasyonları tercihi konusunda da yollarda sağlıksız dikkat etmelidirler. İstasyondaki cihaz ve donanımın (tank sahası, dispenser, hortumlar vs) bakımlı ve temiz olduğuna dikkat edilmelidir. Alınan gazın litresi ile daha önce doldurulan deponun aldığı litreler bazında mukayese edilmelidir. İkmal esnasında personelin topraklamayı bağladığı izlenmelidir. İkmal öncesi dispenserdeki gösterge rakamının sıfır olduğu gözlenmelidir. Dolum bittikten sonra dolum ağzındaki plastik kapağın takıldığı izlenmelidir.

Kamuoyuna ve ilgililere duyurulur.

Saygılarımızla.

N. CENK CİHANGİR

TMMOBMAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI

İSTANBUL ŞUBE YÖNETİM KURULU SEKRETERİ

facia TMMOB LPG araç bakım makina mühendisleri odası