Erken emeklilik şartları değişti! Kimler yararlanacak? İşte tüm detaylar
TBMM’de kabul edilen yeni düzenleme ile erken emeklilik şartlarında önemli değişiklikler yapıldı. Engelli bireyler ve malulen emeklilik hakkı bulunanlar için yeni kriterler belirlendi. Peki, kimler erken emeklilikten yararlanabilecek? Prim gün sayısı ve sigortalılık süresi nasıl değişti?
Engelli bireyler için sağlanan erken emeklilik hakkı, sosyal güvenlik sisteminin sunduğu önemli avantajlardan biri olmaya devam ediyor. Ancak TBMM’de kabul edilen yeni düzenleme ile erken emeklilik şartları güncellendi.
Ekonomim'e göre, bu değişiklikler, özellikle sigorta başlangıç tarihi ve prim gün sayısına göre farklılık gösteriyor.
Engellilik oranı en az %40 olan sigortalılar, vergi indirimi sayesinde yaş şartı olmadan erken emeklilik hakkına sahip. Ancak sigortalının işe giriş tarihi, engellilik oranı ve prim gün sayısı bu hakkın kullanımında belirleyici faktörler arasında yer alıyor.
ENGELLİLERE ÖZEL ERKEN EMEKLİLİK ŞARTLARI
Yeni düzenleme kapsamında engelli bireylerin erken emeklilik hakkı için gerekli sigortalılık süresi ve prim gün şartları şu şekilde belirlendi:
%40-49 engellilik oranı: 18 yıl sigortalılık süresi ve 4.680 prim günü
%50-59 engellilik oranı: 16 yıl sigortalılık süresi ve 4.320 prim günü
%60 ve üzeri engellilik oranı: 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.960 prim günü
Bu şartlar, 1 Ekim 2008 sonrasında sigortalı olan Bağ-Kur (4B) ve memurlar için de geçerli hale getirildi.
BAĞ-KUR VE MEMURLAR İÇİN ERKEN EMEKLİLİK
Yeni yasa ile Bağ-Kur sigortalıları da erken emeklilik hakkından faydalanabilecek. Engellilik oranına bağlı olarak belirlenen sigortalılık süresi ve prim gün şartları, SSK'lı çalışanlar ile benzer hale getirildi.
Memurlar için de önemli değişiklikler yapıldı. 1 Ekim 2008'den önce göreve başlamış ve en az %40 engelli raporu bulunan memurlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 5.400 prim günü ile emekli olabiliyor.
Yeni düzenleme ile 1 Ekim 2008 sonrası memurlar için de aynı şartlar uygulanacak.
YENİ YASA İLE NELER DEĞİŞTİ?
Özellikle 2008 öncesi ve sonrası sigortalılar arasındaki farklar kaldırıldı. Önceden engelli emekliliği için vergi indirim belgesi zorunluyken, yeni düzenleme ile çalışma gücü kaybı oranı esas alınacak. Bu değişiklikle birlikte işlemler daha hızlı ve kolay bir şekilde sonuçlandırılacak.
Daha önce Maliye Sağlık Kurulu’nun onayı beklenirken, artık SGK Sağlık Kurulu’nun kararı esas alınacak. Ancak bu değişiklik yalnızca SSK’lıları kapsıyor; Bağ-Kur ve memurlar için herhangi bir değişiklik yapılmadı.
MEVCUT RAPORLAR GEÇERLİ OLACAK MI?
Hali hazırda vergi indirimi raporu bulunan bireyler, erken emeklilik başvurularında SGK Sağlık Kurulu'ndan yeni bir iş gücü kaybı raporu almak zorunda.
Ancak mevcut raporlar, vergi indiriminde geçerliliğini koruyacak. Bu sayede hak kaybı yaşanmasının önüne geçilmiş olacak.
MALULEN EMEKLİLİK VE ENGELLİ EMEKLİLİĞİ ARASINDAKİ FARKLAR
Malulen emeklilik ve engelli emekliliği arasındaki temel farklar şu şekilde sıralanıyor:
Malulen emeklilik için en az %60 iş göremezlik raporu gerekirken, engelli emekliliğinde %40 ve üzeri engellilik oranı yeterli kabul ediliyor.
Malulen emeklilikte hastalık veya engellilik durumu sigortalılık sonrası ortaya çıkmış olmalı, engelli emekliliğinde ise engellilik durumu sigorta başlangıcından önce veya sonra olabilir.
Engelli emekliliğinde sigorta giriş tarihine göre prim günü ve sigortalılık süresi şartları bulunurken, malulen emeklilikte 1.800 prim günü yeterli oluyor. Engelli emekliler çalışmaya devam edebilirken, malulen emekliler çalışmaya başladıklarında emekli maaşları kesiliyor.