Dünyada sadece iki tane var: Biri Türkiye'de
Dünyada sadece iki tane olan ve biri Türkiye'nin Yozgat ilinde bulunan Sarıkaya Roma Hamamı, Roma Dönemi'nden günümüze kadar ulaşmayı başaran tarihi yapılardandır. 2018 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’nde olan Sarıkaya Roma Hamamı, efsanesi ile de ziyaret edenleri oldukça etkilemekte...
Yozgat’ın Sarıkaya ilçesinde Kaplıcalar Mahallesi'nde yer alan Sarıkaya Roma Hamamı diğer adıyla Kral Kızı Hamamı, Roma Dönemi’nden bu yana 2 bin yıldır doğal bir sıcak su kaynağı olarak kullanılıyor.
Kaplıca tesislerinin içerisinde bulunan Sarıkaya Roma Hamamı’nın Roma Dönemi'ne ait antik ismi "Basilica Therma (Aqua Sarvenae)"dir. Bölgede bulunan termal kaynağın üzerine inşa edilmiştir.
Hristiyanlığın bölgede yayılmasından sonra Roma Hamamının kuzey kısmına bir kilise eklenerek ismi bu binaya atfen Basilica Therma olarak değiştirilmiştir. M.S. 451 yılına kadar Basilica Therma bir piskoposluk merkezi olmuştur. Sonraki dönemlerde de insanlar hamamın şifalı kaynaklarından faydalanmıştır.
2018 YILINDA UNESCO DÜNYA MİRAS GEÇİCİ LİSTESİ'NE ALINDI
Yozgat Valiliği'nden yapılan yazılı açıklamada, Roma hamamının, Valilik tarafından 2010 yılında yapılan çalışmalar sonucunda gün yüzüne çıkarıldığı ve UNESCO'ya dahil edilmesi için Vali Kemal Yurtnaç'ın, girişimde olduğu belirtildi. Bunun sonucunda Sarıkaya Roma Hamamı, 2018 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne yer almıştır.
Günümüzde yapının ana bölümleri olarak batıya dönük bir fasad, bunun önünde büyük termal havuz, cephe gerisinde iç havuz ve bunun doğusunda üçüncü bir havuz göze çarpmaktadır.
30 metre uzunluğundaki cephenin kuzey ve güney uçlarında yarım daire planlı iki havuzcuk mevcuttur. Cephenin arkasında iki taraftan merdivenle inilen ve öndeki büyük havuza kemerler vasıtasıyla doğrudan geçiş yapılan iç havuz bulunmaktadır.
2010 YILINDA TURİZME KATKI İÇİN ÇALIŞMALAR BAŞLATILDI
Yapı üzerine sonradan yapılan eklentilerle oldukça tahrip edilmiş olmakla birlikte 2010 yılında Yozgat turizmine katkı sağlaması amacıyla temizlik kazıları başlatılmıştır.
SARIKAYA KAPLICALARI EFSANESİ NEDİR?
Roma Kral Kızı Hamamı diye bilinen Sarıkaya Kaplıcaları'nın efsanesi halk arasında şöyle anlatılır:
Kayseri'de oturan Roma krallarından birinin kızı amansız bir hastalığa yakalanır. Kral kızını birçok hekime götürür, tedavisi için her şeyi yapar. Ama güzelliği dillere destan bu kızın derdine çare bulunamaz.
Kızın hastalığı gün geçtikçe ilerlemiş ve kız artık yürüyemez bir hale gelmiştir. Ayakları tutmamaktadır, dizleri küt olmuştur. Bugünkü adıyla kızın hastalığı romatizmadır. O günlerde Sarıkaya sazlık ve bataklıktır. Sıcak suyun olduğu yerde küçük bir gölet oluşmuştur, balçık halinde çamurlu bir hamamdır burası.
Kral küçük kızını son çare olarak bu sıcak suyun bulunduğu yere gezsin diye gönderir. Artık ömrünün sayılı günlerini yaşayan zavallı kız avunmak için bu çamurlu gölet kenarında dolaşmakta, zaman zaman da arkadaşlarıyla çamurlara girmektedir. Gezmek ve avunmak için girdiği çamurlar ve sıcak su kıza iyi gelir. Bir müddet burada kalır, gün geçtikçe kızın hastalığı iyi olmaya başlar. Küt dizleri açılır; yavaş yavaş adım atmaya ve yürümeye başlar. Sonunda tamamen iyileşen güzel kızın buradaki sıcak sudan iyi olduğu anlaşılır.
Bunun üzerine kızın babası kral, buraya mermerden bir havuz yaptırır, etrafını kesme büyük taşlarla çevrilir, önceleri kimsenin olmadığı bu havuz çevresinde bir şehir oluşur. Kralın kızının adı bu yeni şehre verilir. Yetmiş bin nüfuslu bu şehrin adı "Öper" veya "Hoperi"dir. Şehrin ulaşımı ise Sarıkaya'nın Beştepeler mevkiinden geçen Yozgat ve Kayseri şoselerinden sağlanmaktadır. Bu büyük şehir bir deprem sonucu yok olmuş, sadece hamamların olduğu yer kalmıştır.
Kaynak: kulturpotali.gov.tr, kvmgm.ktb.gov.tr, arkeofili.com, aa.com.tr, trthaber.com, hürriyet.com.tr