Devrim böyle başladı
Çarlık Rusyası’nın yıkılıp Sovyetler Birliği’nin kurulması ile sonuçlanan 1917 Ekim Devrimi 96 yaşında.
Çarlık Rusyası’nın yıkılıp Sovyetler Birliği’nin kurulması ile sonuçlanan 1917 Ekim Devrimi 96 yaşında.
Devrim böyle başladı
Çarlık Rusyası’nın yıkılıp Sovyetler Birliği’nin kurulması ile sonuçlanan 1917 Ekim Devrimi 96 yaşında.
Devrim böyle başladı
20’inci yüzyılın başında büyük devletler arasında yerini almış olan Rusya dışarıdan bakıldığında zamanının en güçlü imparatorluklarından biriydi. Ülkenin başında Çar II. Nikolay bulunuyordu.
Devrim böyle başladı
Ancak ülke, kendi içinde kaynıyordu. Yaşanan ekonomik sıkıntılar, büyük bir köylü nüfusun akın ettiği şehirlerde yaşanan sefalet ve Çar’ın otoriter yönetimi, hoşnutsuzlukların her geçen gün artmasına neden oluyordu. Devrim kıvılcımı ilk olarak 1905’te tutuştu.
Devrim böyle başladı
22 Ocak 1905’te papaz Gapon’un örgütlediği yaklaşık 200 bin insan, yaşadıkları sıkıntıları ‘Çar Baba’larına aktarmak için, Kışlık Saray’a doğru yürüyüşe geçti. Ancak bu barışcı yürüyüş askerlerin halkın üzerine ateş açması ile bir katliama dönüştü.
Devrim böyle başladı
Tarihte ‘Kanlı Pazar’ olarak geçen ve yaklaşık 500 kişinin öldüğü bu olay, Rus Halkı ile Çar’ın son manevi bağının da ortadan kalktığı, bu nedenle de Sovyet Devrimi’nin ilk temellerinin atıldığı döenüm noktası olarak kabul ediliyor. daha sonra bu olaylara 1905 Devrimi dendi. 1905 Devrimi sonrasında artan huzursuzluk, yaşanan gösteriler ve grevlerle kendini gösterse de 1914’de başlayan Birinci Dünya Savaşı’nın ilk günlerinde yaşanan milliyetçi dalga devrim rüzgarlarını bir süre kesti.
Devrim böyle başladı
Ancak savaşın başlaması ile birlikte cephede alınan yenilgiler, milliyetçi rüzgarın çabuk dinmesine neden oldu. Savaşla birlikte artan sefalet ve açlık her geçen gün Rus şehirlerini daha çok pençesine almaya başlar.
Devrim böyle başladı
1917 Ekim Devrimi’nin ilk kıvılcımını 23 Şubat’ta Putilov işçileri yaktı. Dünya Kadınlar Günü’yle de birleştirilen grev dalgasında onbinlerce işçi ve kadın başkentin merkezine aktı.
Devrim böyle başladı
İş ve ekmek talepleri kısa süre içinde ‘Kahrolsun Çar’ sloganlarına dönüştü.
Devrim böyle başladı
27 Şubat’ta askerlerin de ayaklanması ile büyüyen devrim dalgası tüm ülkeyi sardı. Dört gün içinde Çar tahttan çekildi. Tarihte 'Şubat Devrimi' olarak adlandırılan bu olaylar sırasında 1315 kişi hayatını kaybetti.
Devrim böyle başladı
Şubat Devrimi sonucunda ikili bir yapı oluştu. Bir tarafta Çarlık Rusyası’nın yasama meclisi olan ve burjuvaların ağırlıkta olduğu Duma Komitesi, bir tarafta da işçi sınıfının yoğunlukta olduğu Sovyetler.
Devrim böyle başladı
İlk dönemlerde iktidar ağırlıklı olarak Duma’nın kontrolündeydi. Kurulan Liberal Hükümet, sosyalistlerin taleplerinin aksine Birinci Dünya Savaşı’na devam edilmesi kararı aldı.
Devrim böyle başladı
Nisan ve Mayıs ayları içinde sosyalistler güçlerini arttırdı. Sürgünde olan Lenin Nisan ayında Rusya’ya döndü.
Devrim böyle başladı
Liberal hükümet eliyle cephede savaş devam ederken, Lenin önderliğindeki Bolşevikler de Soyvet komiteleri içinde güçlerini arttırır.
Devrim böyle başladı
Temmuz ayında, Bolşevikler’in en güçlü olduğu yerlerden biri olan 1. Topçu Birliği’nin cepheye gönderilmeye kalkınması ile yeni bir ayaklanma dalgası ülkeyi sardı.
Devrim böyle başladı
Hükümet sıkıyönetim ilan edip Bolşevikleri tutukladı. Lenin'i Alman ajanlığı ve ihanet ile suçlar. Lenin Finlandiya'ya kaçtı ve buradaki sürgün günlerinde 'Devlet ve devrimi' yazdı.
Devrim böyle başladı
Temmuz ayındaki ayakalanmayı hükümet bastırmayı başarmış olsa da Bolşevikler güç kazanmaya devam etttiler.
Devrim böyle başladı
Sonunda 24 Ekim 1917 gecesi (Jülyen takvime göre 24 Ekim, Miladi takvime göre 6 Kasım) Geçici hükümetin karargahı olan Kışlık Saray kuşatıldı. 25 Ekim sabahı Geçici Hükümet’in Başbakanı Kerenski saraydan bir sırp subayı kılığıyla kaçtı.
Devrim böyle başladı
26 Ekim (8 Kasım) gecesi kadınlardan oluşan bir birlik dışında artık neredeyse terk edilmiş Kışlık Saray birkaç yüz kişilik bir birlik tarafından ele geçirildi.Artık Lenin’in “Bütün İktidar Sovyetler’e” sloganıyla özetlediği Ekim Devrimi gerçekleşmiştir.
Devrim böyle başladı
Geçici Hükümet’in üyeleri tutuklandı. 8 Kasım’da toplanan İkinci Rusya Sovyetler Kongresi’nde, Lenin 'Halk Komiserleri Konsey Başkanı' (hükümet başkanı) seçildi.
Devrim böyle başladı
Ekim Devrimi sonrasında yeni rejimin ilk icraatlarından biri, Birinci Dünya Savaşı’ndan çekilmek oldu. 3 Mart 1918’de imzalanan Brest-Litovsk anlaşması ile Sovyet Rusya savaştan çekildi.
Devrim böyle başladı
16 Temmuz’u 17 Temmuz’a bağlayan gece Çar Ailesi hapsedildikleri evin bodrum katında öldürüldüler. İdam kararının yeni kurulan merkezi hükümet tarafından mı yoksa yerel Sovyetler tarafından mı alındığı tem olarak netlik kazanmadı.
Devrim böyle başladı
İç Savaş’ın Kızıl Ordu tarafından kazanılmasından sonra yeni rejim ülke içinde tam denetimi sağladı ve 20’inci yüzyıla damgasını vuracak Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin inşa çalışmalarına başladı.
Devrim böyle başladı
Dünya Savaşı’nı bitirse de Sovyet yönetimini yeni bir savaş bekliyordu. Sovyet Hükümeti tarafından kurulan ve başına Troçki’nin getirildiği Kızıl Ordu ile eski rejim taraftarlarının oluşturduğu ve İngiltere, Fransa gibi ülkelerden destek alan Beyaz Ordu arasında yaşanan İç Savaş 1919’dan 1920’ye dek sürdü.
