Hane Halkının Tasarruflar İçindeki Payı Düştü
Hane halkının geliri düşüyor, tasarruflar eriyip gidiyor. Üstelik üretimdeki yerimiz de daralıyor. Hane halkının toplam üretim içindeki payı 2009-2019 döneminde yüzde 18.3 iken bu pay 2020-2022 döneminde yüzde 15.9'a geriledi.
Son üç yılda hanelerin gelir ve tasarrufları eridi. Hane halkının toplam üretim içindeki payı 2009-2019 döneminde yüzde 18.3 iken bu pay 2020-2022 döneminde yüzde 15.9’a geriledi.
Bu önemli tespiti Devlet Planlama Teşkilatı'nın eski uzmanlarından, iktisatçı Zafer Yükseler yaptı. Yükseler, ekonomide 2009-2022 dönemini inceleyen bir çalışmaya imza attı. İktisatçı Yükseler, kurumsal sektör hesaplarını analiz ederek hane halkının üretim değeri içindeki payının gerilemesinin nedenlerini kaleme aldı.
2009-2022 dönemi genelinde mali şirketlerin toplam üretim içindeki paylarında belirgin bir değişim olmazken, son yıllarda genel devlet ve hane halkının payında düşüş gözlendiğini not etti.
Ekonomide şirketleşmenin yaygınlaşması, çiftçiler ile kendi nam ve hesabına çalışanların gelirlerindeki düşüş, hane halkının üretim değeri içindeki payının gerilemesine yol açtı.
2009-2019 döneminde hane halkı harcanabilir gelirinin toplam harcanabilir gelir içindeki payı yüzde 68.6’dan, 2020-2022 döneminde yüzde 62.7’ye geriledi.
Benzer durum, genel devlet harcanabilir gelirinde de gözlendi. Genel devletin payı da yüzde 16.9’dan yüzde 15.2’ye düştü.
2009-2019 döneminde hane halkı tasarruflarının toplam tasarruflar içindeki payı yüzde 34.3’ten, 2020-2022 döneminde yüzde 24.3’e geriledi.
2009 yılında yüzde 10.5 olan hane halkı tasarruf oranı 2015-2017 dönemindeki yükselişin ardından son yıllarda tekrar düşüş gösterdi. 2009-2019 döneminde ortalama yüzde 12.2 olan hane halkı tasarruf oranı, 2020-2022 döneminde yüzde 11.1, 2022 yılında ise yüzde 10.5 oldu.