Emekli tazminatı ile ev almak artık hayal! Değeri nasıl değişti?
Emeklilik tazminatı, 90’lı yıllardan günümüze büyük bir değer kaybı yaşadı. Asgari ücretle çalışan birinin yıllarca kazandığı tazminatla alabileceği altın ve ev miktarı, hızla eridi.
Çalışanların yıllarca emek vererek elde ettiği emeklilik tazminatları, geçmiş yıllarda ev, yazlık veya araba almak için yeterli bir birikim oluştururken, günümüzde bu hayaller uzaklaşıyor.
Ekonomim'e göre, 1990’lı yıllarda tazminatlarla gerçekleştirilen büyük alımlar, günümüzün ekonomik koşullarında neredeyse imkansız hale gelmiş durumda.
Özellikle asgari ücretle çalışan birinin 25 yıl boyunca kazandığı kıdem ve ihbar tazminatının alım gücü dramatik şekilde düştü.
1995'TEN 2025'E
Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) verilerine göre, 1970 veya 2000 yıllarında işe giren bir kişinin 25 yıl süren iş yaşamı sonunda kazandığı tazminat, asgari ücret üzerinden hesaplandığında yıllar içinde 28 maaş oranını koruyor. Ancak bu oran, alım gücü açısından büyük bir fark yaratıyor.
ALINABİLECEK ALTIN MİKTARI NE KADAR AZALDI?
Emeklilik tazminatının alım gücü, altın karşısında dramatik bir şekilde azalmış durumda.
1995 yılında emekli olan bir asgari ücretli, 414 gram altın alabilirken, 2005’te bu miktar 624 grama çıkmıştı.
Ancak 2009 sonrasında gerileyen altın miktarı, 2022’de 185 gram, 2025’te ise 230 gram civarına düşüyor.
Yani, 25 yıl içinde emeklilik tazminatıyla alınabilecek gram altın oranı %45 azalmış durumda.
EMEKLİ TAZMİNATI İLE EV ALMAK ARTIK HAYAL OLDU
Merkez Bankası'nın Konut Birim Fiyatları verilerine göre, emekli tazminatının alım gücü konut piyasasında da ciddi şekilde düşüş gösterdi.
2010 yılında, emeklilik tazminatıyla yaklaşık 20 metrekare bir ev alınabilirken, 2019 yılında bu rakam 23 metrekareye çıkmıştı.
Ancak 2022’de 11, 2023’te 12, 2024’te ise 15 metrekarelik bir ev alınabiliyor. Yani, emekli tazminatının alım gücü ile alınabilecek konut büyüklüğü de yıllar içinde daralmış durumda.