Açlık sınırı ne kadar oldu? TÜRK-İŞ açıkladı

AÇLIK VE YOKSULLUK SINIRI

TÜRK-İŞ araştırmasının 2023 Mart ayı sonucuna göre çıkan sonuçlar şu şekilde;

• Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı)  9 bin 591 TL

• Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı (yoksulluk sınırı) 31 bin 241 TL

• Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 12 bin 469 TL

GIDA HARCAMALARI

• Yetişkin erkek gıda harcaması: 2 bin 880 TL

• Yetişkin kadın gıda harcaması: 2 bin 331 TL

• 15-19 yaş grubu çocuk gıda harcaması: 2 bin 843 TL

• 4-6 yaş grubu çocuk gıda harcaması: 1535 TL

• 4 kişilik aile gıda harcaması: 9 bin 591 TL

MUTFAK ENFLASYONUNDAKİ DEĞİŞİM

TÜRK-İŞ’in verilerine göre “mutfak enflasyonu”ndaki değişim Mart 2023’te şu şekildedir: 

• Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre % 1,76 oranında gerçekleşti.

• İki aylık değişim oranı % 17,96 tespit edildi.

• Son on iki ay itibariyle değişim oranı  % 94,62 oldu.

• On iki aylık ortalamalara göre değişim oranı % 114,03 olarak hesaplandı.

GIDA GRUPLARINA GÖRE HARCAMA

TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan  derlenen fiyatlara göre, gıda ürünlerinde Mart 2023 itibariyle gözlemlenen değişim harcama gruplarına göre şu şeki de oldu:

SÜT, YOĞURT, PEYNİR GRUBU

Peynir ve yoğurt fiyatları gerilerken süt fiyatı artarak ilk kez litresi 25 TL’nin üzerine çıktı.

ET, BALIK, TAVUK, YUMURTA, KURU BAKLAGİLLER, YAĞLI TOHUM ÜRÜNLERİNİN BULUNDUĞU GRUP

Yılbaşı öncesi bakanlar kurulu çiftçilere destek olmak amacıyla gübrede yüzde 13, yemde yüzde 5 indirim yapılacağını ve Nisan 2023 sonuna kadar fiyatların sabitleneceğini açıkladı. Fakat 1 Ocak 2023 tarihinden geçerli olmak üzere Gübre Takip Sistemine (GTS) %98 zam yapıldı. Sonuçta çiftçiye ve son tüketiciye yansıyan bu zam, hayvansal ürünlerin fiyatının artmaya devam etmesinin sebeplerinden birisi olmuştur. Ayrıca ülkemizdeki küçükbaş hayvan varlığının %20’si deprem bölgesindeydi ve bunların bir kısmı telef oldu. Depremlerde hayatını kaybeden hayvan üreticilerinin yanı sıra yem tedarikinde ve süt ile et satışında problem yaşadığından bu işi bırakmak isteyenler dolayısıyla bölgede hayvancılığın olumsuz etkilendiği ve toparlanmasının zaman alacağı öngörülmekte. Hayvansal protein kaynaklarında bu ay ciddi fiyat yükselişleri yaşandı. Bir ayda;

• Dana etinde %13

• Kuzu etinde %18,

• Tavukta %4,

• Yumurtada %16,

• Balıkta %8 fiyat yükselişleri gerçekleşti.

Dana eti ilk kez ortalama 250 TL’nin üzerine çıktı. Baklagillerden fasulye fiyatı %10 geriledi. Yeşil ve kırmızı mercimek fiyatları %4 yükseldi. Nohudun sınırlı düzeyde fiyatı arttı. Yağlı tohumlarda fiyat değişimi yaşanmadı.

EKMEK VE TAHIL GRUBU

 300 gramlık ramazan pidesi Ankara’da 9 TL’den satılmaya başlandı. Bir ayda pirinç, makarna un, irmik fiyatlarında sınırlı düzeyde artış gözlemlendi. Bulgur hafif düzeyde geriledi.

TAZE SEBZE-MEYVE GRUBU

Semt pazarlarında yeşil soğan, kıvırcık gibi salata yeşilliklerinin ve pırasa, lahana gibi yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları geriledi. Patates 12,5 TL’den satılmaya devam etti. Örtü altı sebzelerden kabak, sivribiber, domates, salatalık fiyatları düştü. Balkabağı zamlandı. Kış meyvelerinden portakal mandalina ve greyfurtun fiyatları da azaldı. Ayva ve nar fiyatları arttı. Ortalama sebze kg fiyatı 19,63 TL, ortalama meyve kg fiyatı 18,15 TL oldu. Hesaplamada 26’sı sebze ve 9’u meyve olmak üzere toplam 35 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı bu ay 18,29 TL olarak tespit edildi.(”Ortalama Meyve-Sebze Fiyatın”a ana yemekleri tamamlayan maydonoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri dâhil edilmektedir.)

TEMEL YAĞ ÜRÜNLERİNİN BULUNDUĞU GRUP

Son bir ayda ayçiçek yağı ve tereyağı sınırlı düzeyde zamlandı, margarin ve zeytinyağı hafif şekilde fiyat gerilemesi yaşadı.

SON GRUP İÇİNDE YER ALAN GIDA MADDELERİ

TÜRK-İŞ'in verilerine göre bir ayda;

• Ihlamur %13,

• Yeşil zeytin %7,

• Pekmez %9 zamlandı.

Reçel, salça, siyah zeytin fiyatları sınırlı düzeyde yükseldi. Bal, baharatlar, çay ve şeker fiyatı sabit kaldı.

Kaynak: TÜRK-İŞ Mart 2023 Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması