Macron'dan Şi'ye Putin'i ikna çağrısı

Dünyanın ekonomi devleri 17'incisi düzenlenen G20 Zirvesi 'nde.. Zirvenin ev sahibi Endonezya'nın Bali Adası.

G20 Liderler Zirvesi, Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo'nun liderleri karşılama töreniyle başladı. Bazı liderler katılmayı reddettiği için ilk kez aile fotoğrafı çekilmedi. Resmi karşılama töreni sonrası liderler birer birer salona girdi. Zirvenin açılış konuşmasını dönem başkanlığını Endonezya Devlet Başkanı Joko Widodo yaptı. G20 liderlerine "Savaşın, ikinci bir soğuk savaşa dönüşmesine izin vermemeliyiz." diye seslendi.

İlk oturum"Gıda ve Enerji Güvenliği" oldu. Ana teması "Birlikte Toparlanma-Daha Güçlü Toparlanma" olan zirve kapsamında "Sağlık" ve "Dijital Dönüşüm" başlıklı iki zirve daha yapıldı.

Oturumların esas gündemi Rusya'nın Ukrayna operasyonu ve yansımalarıydı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, G20 Zirvesi'ne bağlandı. Rusya ile müzakere için 10 şart ileri sürdü. Üçüncü bir MİNSK anlaşması olmayacağını söyledi. Konuşmasında G19 ifadesini kullanan Zelenski, zirveye katılan liderlerden Rusya'ya müzakere için baskı yapılmasını talep etti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i temsil eden Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise konuşmayı sonuna kadar dinledi.

Liderlerin G20 konuşmaları da sıcak gündeme ilişkindi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, gübre piyasasında istikrar gerektiğine dikkat çekti. G20 liderlerini "Aksi takdirde, önümüzdeki yıl daha büyük bir gıda krizi yaşayacağız." diye uyardı.
İhraç edilen tahılın Afrika başta olmak üzere acil ihtiyaç duyan az gelişmiş bölgelere ulaştırılması için de harekete geçilmesi çağrısı yaptı.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping den ise küresel ekonomi için "durgunluk" uyarısı geldi. İnsanı merkezine alan yeni politikalar inşa edilmesinin şart olduğunu söyledi. Şi ayrıca, Afrika Birliği'nin G20'ye katılmasını destekledi.

İngiltere'nin yeni Başbakanı Rishi Sunak, "Rusya'nın eylemleri hepimizi riske atıyor" diyerek, Rus Lider Putin'i hedef aldı.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Ukrayna'dan yapılan tahıl ihracatının hayati önem taşıdığını belirtti. Tedarikçi ülkelerin enerjiyi diğer ülkelere karşı bir silah olarak kullandığını kaydetti.

Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid Al Nahyan, ülkesinin küresel enerji piyasalarındaki sorumluluğa bağlılığını vurguladı.

Oturumlar arası ise ikili görüşmeler yapıldı. Liderlerin çantasında ABD-Çin arasındaki Tayvan gerginliği ve Avrupa’yı saran enerji krizine ilişkin dosyalar vardı.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile bir araya geldi. Rusya'nın NATO'nun genişleme planına karşı başlattığı operasyondaki son durum konuşuldu. Görüşme sonrası basın toplantısı yaptı Lavrov. ABD ve AB'nin BM'ye Rus tahıl ve gübresinin ihracatı önündeki kısıtlamaları kaldıracaklarına dair yazılı garantiler sunduğunu belirtti.

Zirvenin en merak edilen görüşmesi ABD ve Çin lliderlerinin yapacağı görüşmeydi. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve ABD Başkanı Joe Biden ilk kez karşı karşıya geldi.

İkili görüşmenin basına açık bölümünde konuştu. Şi Cinping, "Dünya bir yol ayrımında" dedi, ABD'de dürüst olmasını istedi. Tayvan'ın kırmızı çizgileri olduğunu söyleyerek ABD'yi uyardı. Biden ise " Rekabetin bir tür çatışmaya dönüşmesini önlemek, bizim sorumluluğumuz" diye konmuştu.

Çin Lideri Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile de bir araya geldi. Macron, Şi'den Putin'i operasyonu sonlandırıp Ukrayna'dan çekilmeye ve müzakere masasına oturmaya ikna etmesini istedi.

Zirveye katılan liderlerin sonuç bildirgesinde Rusya-Ukrayna başlığında fikir birliği sağlayamadı. Bu yüzden bazı liderlerin bir araya gelerek Rusya'ya karşı Bali'de bir deklarasyon yayınlaması bekleniyor.