Uzmanlar Tahkim Mahkemesi'nin kararını değerlendirdi: "Yapılması gereken Merkezi Hükümeti güçlendirmek"

Irak Merkezi Hükümeti, kendisinden izinsiz olarak Irak'ın kuzeyinden petrol ithal ettiği gerekçesiyle 2014 yılında Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde Türkiye aleyhine açtığı davayı kazandı.

Uluslararası Tahkim Mahkemesi Irak'ın kuzeyindeki petrol ithalatı için Bağdat'tan izin alınması gerektiği yönünde karar verdi.

Karar neticesinde Türkiye Irak'a 1,4 milyar dolar tazminat ödemeye mahkum edilirken, Kerkük-Ceyhan boru hattının da vanaları kapandı.

Petrolünü ihraç edemeyen Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ile bu bölgeye yatırım yapan enerji devleri, büyük bir krizin ortasında kaldı. Yeni bir petrol mekanizması kurmak için Erbil'den Bağdat'a giden heyet ise henüz uzlaşıya varamadı.

"YANLIŞLARI DA ORTAYA ÇIKARAN BİR GELİŞME OLDU"

Uzmanlar, petrol krizinin hızla çözülmemesi durumunda Kuzey Irak'taki enerji şirketlerinin bölgeden çekileceğini, dünyada petrol fiyatlarının artacağını, hatta bölgede siyasal değişimler olabileceğini belirtiyor. Türkiye her ne kadar davayı kaybetmiş de olsa, bu sürecin Bağdat ve Erbil ile olan ilişkilerin yeniden düzenlenmesi için bir fırsat olabileceği de değerlendiriliyor:

- Bu karar, Türkiye'nin Irak'ta izlediği politikalardaki yanlışları da ortaya çıkaran bir gelişme oldu. Bizim Kuzey Irak'la ilişkilerimizi yeniden düzenlememiz lazım. Otonom bölgeyi ön plana çıkaran politikalar, Türkiye'nin ulusal çıkarlarıyla uyumlu değil. Bu mesele, Davutoğlu zamanında yanlış bir şekilde başladı. Maliki başa gelince Irak Merkezi Hükümeti'ne zarar vermek adına Kuzey Irak'la olması gerekenden fazlaca ilişki kuruldu. Bu bence doğru değil. Bizim, Irak'ın parçalanmaması yönünde politika geliştirmemiz lazım.

"YAPILMASI GEREKEN MERKEZİ HÜKÜMETİ GÜÇLENDİRMEK"

Maltepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Ünal, protokol olarak da yanlışlar yapıldığına dikkat çekti:

- Bölgesel Yönetim'in Başbakanı Türkiye'ye geldiği zaman Cumhurbaşkanı tarafından kabul ediliyor, Dışişleri Bakanı Dışişleri Bakanı tarafından karşılanıyor. Böyle bir şeyin olmaması gerek. Bunlara bir yol ve yöntem bulmak ve Türkiye'nin Irak politikasını komple gözden geçirmek gerek. Bu tahkim kararıyla inatlaşmak, Merkezi Yönetim'e zarar vermek için ne yapabilirize bakmak doğru olmaz. Yapılması gereken Merkezi Hükümeti güçlendirmektir. Irak, tüm topraklarında tam ve etkili bir egemenlik kurabilmeli ki; bu PKK meselesini yine Irak'la konuşmak lazım.

 Nişantaşı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Şenay Yalçın, kısa sürede çözüm yolları bulunması gerektiğini ifade etti.