Türkiye ve 11 ülke, BM Güvenlik Konseyi reformu için çağrı yaptı
Birleşmiş Milletler 79. Genel Kurulu'nun Üst Düzey Haftası çerçevesinde, Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 12 ülke, BM Güvenlik Konseyi'nde reform talebinde bulunan ortak bir açıklama yayımladı.
"Uzlaşı için Birleşme" Grubu (UfC) olarak bilinen bu ülkeler arasında Arjantin, Kanada, Kolombiya, Kosta Rika, İtalya, Malta, Meksika, Pakistan, Güney Kore, San Marino, İspanya ve Türkiye yer aldı. UfC Grubu, 26 Eylül 2024'te New York'ta gerçekleşen toplantıda, BM Güvenlik Konseyi'nde kapsamlı reformlar yapılması gerektiğini belirtti.
Grup, kısa süre önce kabul edilen "Gelecek Paktı"nın, devlet ve hükümet liderlerinin Güvenlik Konseyi'ne yönelik acil reform çağrısını memnuniyetle karşıladıklarını vurguladı. Mevcut konsey yapısının dünya barışı ve güvenliğini sağlamada yetersiz olduğu ve ciddi bir dönüşümün zorunlu hale geldiği ifade edildi.
Reform Modeli ve Temel İlkeler
UfC Grubu, Mart 2024'te sundukları reform önerisinin, daimi olmayan üye sayısının artırılmasını ve Güvenlik Konseyi'nin çalışma yöntemlerinin geliştirilmesini içerdiğini belirtti. Bu model, daha geniş temsiliyet ve coğrafi dağılımın adaletli bir şekilde sağlanmasını hedefliyor. Ayrıca, beş daimi üyenin veto yetkisinin kısıtlanması gerektiği de öneriler arasında yer alıyor. Grup, bu değişikliklerin Güvenlik Konseyi'ni daha demokratik ve hesap verebilir hale getireceğine inanıyor.
Afrika Kıtasına Özel Vurgu
Grup, özellikle Afrika kıtasına karşı uzun süredir devam eden adaletsizliklerin giderilmesi gerektiğine dikkat çekti. Afrika’nın BM Güvenlik Konseyi’nde daha güçlü bir temsil hakkına sahip olması gerektiğini savunan UfC, kıtanın ihtiyaçlarının reform sürecinde öncelikli ele alınmasını vurguladı. Model, Afrika’nın yanı sıra Asya-Pasifik, Latin Amerika ve Karayipler gibi bölgelerin de BM Güvenlik Konseyi'nde daha etkin şekilde temsil edilmesini hedefliyor. Bu reformların, küresel karar alma süreçlerinde bölgesel dengeyi sağlamayı ve daha kapsayıcı bir yapı oluşturmayı amaçladığı belirtildi.
Gelecek Paktı ve Reformun Zorlukları
UfC Grubu, "Gelecek Paktı"nın BM Güvenlik Konseyi'nde reform çağrısını memnuniyetle karşılarken, bu sürecin zorluklarına da işaret etti. Açıklamada, reform müzakerelerinin, reformun beş ana bileşeni üzerinde anlaşma sağlanamaması nedeniyle yavaş ilerlediği belirtildi. Bu sebeple, müzakerelere yapay bir son tarih koymanın yararsız olduğu ifade edildi. Grup, reform sürecinin tüm üye devletlerin çıkarlarına hizmet edecek şekilde sürdürülmesi gerektiğini savunuyor.
Süregelen Müzakereler ve Taahhütler
UfC Grubu, BM Güvenlik Konseyi'nde yapılacak reform müzakerelerine aktif ve yapıcı şekilde katılma taahhüdünü yineledi. Konseyin daha kapsayıcı, şeffaf ve küresel topluma gerçekten hizmet eden bir yapıya dönüşmesi için müzakerelerin devam etmesi gerektiğini belirtti. Bu kapsamda, UfC Grubu, BM Genel Kurulu Başkanı, Hükümetlerarası Müzakereler (IGN) başkanları, üye devletler ve diğer müzakere grupları ile işbirliği yapmaya hazır olduğunu ifade etti.
Reform Sürecinin Geleceği
UfC Grubu, reform sürecinin sadece birkaç ülkenin değil, tüm üye devletlerin faydasına olacak şekilde ilerlemesi gerektiğini vurguladı. Güvenlik Konseyi'nin daha demokratik, hesap verebilir ve etkin bir yapıya kavuşmasının, uluslararası barış ve güvenliği koruma kapasitesini artıracağı ifade edildi. Bu reformların, BM Güvenlik Konseyi'ni küresel topluma daha iyi hizmet eden bir kurum haline getireceği belirtildi.
UfC Grubu, BM Güvenlik Konseyi reformuna yönelik çabalarını sürdüreceklerini ve bu değişikliklerin yalnızca BM'nin değil, uluslararası toplumun geleceği açısından da kritik önem taşıdığını bir kez daha teyit etti.
Kaynak: İhlas Haber Ajansı