Vücudumuzun gereksiz yedek parçaları: İşlevi olmayan organlarımız
İnsanın evrim sürecinde bazı organların işlevleri azalmış ya da kaybolmuştur. Bu organlara körelmiş organlar denir. Körelmiş organlar, atalarımızda daha önemli bir rol oynamış, ancak zamanla değişen çevre ve yaşam koşulları nedeniyle gereksiz hale gelmiş veya küçülmüştür. İşte o organlar...
APANDİS
Apandis, kalın bağırsağın son kısmında bulunan küçük bir tüptür. Apandisin bağışıklık sisteminde bir rol oynadığı düşünülmektedir, ancak kesin işlevi bilinmemektedir. Apandis iltihaplandığında apandisit adı verilen ağrılı bir duruma neden olur ve cerrahi olarak çıkarılması gerekir. Apandisin atalarımızda bitkisel lifleri sindirmeye yardımcı olduğu, ancak beslenme alışkanlıklarımızın değişmesiyle bu işlevini kaybettiği düşünülmektedir.
YİRMİ YAŞ DİŞLERİ
Yirmi yaş dişleri, ağızda en arkada bulunan dört azı dişidir. Yirmi yaş dişleri genellikle 17 ile 25 yaşları arasında çıkar, ancak bazen hiç çıkmayabilir veya gömülü kalabilir. Yirmi yaş dişleri çürük, enfeksiyon veya ağızda yer darlığı gibi sorunlara neden olabilir ve çoğu zaman çekilmeleri gerekir. Yirmi yaş dişlerinin atalarımızda daha büyük bir çene yapısına ve daha sert yiyeceklere uyum sağlamaya yardımcı olduğu, ancak zamanla bu ihtiyacın azalmasıyla küçüldüğü veya kaybolduğu düşünülmektedir.
DARWİN ÇIKINTISI
Darwin çıkıntısı, kulağın üst kısmında bulunan küçük bir çıkıntıdır. Darwin çıkıntısının sadece dünya nüfusunun yaklaşık %10'unda görüldüğü tahmin edilmektedir. Darwin çıkıntısı atalarımızda kulak kepçesinin şeklini değiştirmeye yarayan bir kasın kalıntısı olduğu düşünülmektedir. Hayvanlarda bu kas daha büyük bir işleve sahiptir, ancak insanlarda işlevsizdir.
HARİCİ KULAK KASLARI
Harici kulak kasları da kulağımızda bulunan başka bir körelmiş yapıdır. Harici kulak kasları kulağın dış kısmını oluşturan üç küçük kastır. Bu kaslar hayvanlarda kulaklarını ses kaynaklarına doğru yönlendirmeye yarar, ancak insanlarda çok zayıftır ve hareket ettiremedikleri için işe yaramazlar.
KUYRUK SOKUMU
Kuyruk sokumu, omurganın en alt kısmında bulunan beş küçük kemiğin birleşmesinden oluşan bir yapıdır. Kuyruk sokumu pelvik tabana bağlanan bazı kaslar ve bağlar için bir destek görevi görür, ancak omurganın geri kalanına göre çok daha az hareketlidir. Kuyruk sokumu atalarımızda kuyruğun kalıntısı olarak kabul edilir. Kuyruk sokumu bazen travma veya doğum sırasında zarar görebilir ve ağrıya neden olabilir.
Bu organların dışında insan vücudunda körelmiş olduğu düşünülen başka organlar da vardır. Bunlar arasında timus bezi, bademcikler, tırnaklar ve vücut kılları sayılabilir. Körelmiş organlar insan evriminin ilginç izlerini taşırlar ve biyolojik çeşitliliğin bir göstergesidirler.