Tatooine nedir? "Tatooine'"çoklu gezegen sistemi keşfedildi

Kendi güneş sistemimizde, gezegenler tek bir yıldızın yörüngesindedir. Ve bu, uzak yıldızların tek yıldızların yörüngesinde dönen çoğu ötegezegen için de geçerlidir. Ancak bazı gezegenler, Star Wars filmindeki Tatooine'i anımsatan iki yıldızın yörüngesinde döner.

Gökbilimciler onlara dairesel gezegenler diyorlar. Şimdiye kadar sadece bir düzine kadar böyle sistem buldular. Ve bunlardan yalnızca birinin birden fazla gezegeni vardır. Şimdi, uluslararası bir gökbilimciler grubu, büyük adı BEBOP-1 olan başka bir çok gezegenli dairesel sistem tespit ettiklerini söylüyor. BEBOP-1'in keşfini 12 Haziran 2023'te duyurdular. Keşfi yapan ekibe İngiltere'deki Birmingham Üniversitesi'ndeki araştırmacılar öncülük etti.

2020'DE KEŞFEDİLEN BİRİNCİ GEZEGEN

BEBOP-1 sistemi, Pictoris takımyıldızında yaklaşık 1.300 ışıkyılı uzaklıkta yer almaktadır. Gökbilimciler, TOI-1338 olarak da bilinen sistemin en az bir gezegeni olduğunu zaten biliyorlardı. BEBOP-1b. NASA'nın TESS uzay teleskobu, geçiş yöntemini kullanarak 2020'de keşfetti. Gökbilimciler, birkaç kez iki yıldızdan daha parlak olanın önünden geçtiğini veya geçtiğini gözlemlediler. Açık Üniversite'de ve daha önce Birmingham Üniversitesi'nde baş yazar Matthew Standing şunları söyledi:

- Geçiş yöntemi, TOI-1338b'nin boyutunu ölçmemize izin verdi, ancak gezegenin en temel parametresi olan kütlesini ölçmedi.

TATTOOİNE GİBİ ÇOK GEZEGENLİ BİR ÇEVRESEL SİSTEM

Cevabı almak çok uzun sürmedi. BEBOP-1 gerçekten çok gezegenli bir sistemdir.

TESS kullanan araştırmacılar BEBOP-1b hakkındaki verileri incelerken, diğer bir grup araştırmacı, BEBOP ekibi, Şili'deki Atacama çölündeki Atacama Büyük Milimetre/milimetre-altı Dizilimi (ALMA) teleskoplarını kullanarak sistemi izliyordu. BEBOP-1b'nin kütlesini ölçmeye çalışıyorlardı. Bunu, doppler yöntemi, diğer adıyla radyal hız yöntemi adı verilen farklı bir gezegen tespit tekniği kullanarak yaptılar . Astronomlar, yörüngedeki herhangi bir gezegenin üzerindeki hafif yerçekimi etkisi nedeniyle ev sahibi yıldızın ne kadar "sallandığını" ölçerek gezegenlerin varlığını tespit edebilirler. O sırada Standing'in amiri olan Birmingham Üniversitesi'nden Amaury Triaud şunları söyledi:

- Bu, Mayor ve Queloz'un 2019'da Nobel Ödülü aldığı ilk dış gezegen tespitine yol açan yöntemin aynısıdır.

Bu ikinci gezegen, BEBOP-1c, diğer bilinen küçük bir ikili gezegenler grubuna ve çok gezegenli sistemlerde bu gezegenlerin daha da küçük bir grubuna katılır. Ohio Eyalet Üniversitesi'nden David Martin'in dediği gibi:

- Şimdiye kadar yalnızca 12 ikili çevre sistemi biliniyor ve bu, birden fazla gezegene ev sahipliği yapan yalnızca ikincisi.

BEBOP-1C

Peki, bu ikili dünya nasıl bir şey? Ayakta dedi ki:

BEBOP-1c, 215 günlük bir yörünge periyoduna ve Jüpiter'in kütlesinden yaklaşık beş kat daha az olan Dünya'dan 65 kat daha büyük bir kütleye sahiptir.

Gökbilimciler henüz BEBOP-1c'nin boyutunu bilmiyorlar. Geçiş yöntemini kullanarak ek gözlemlerle bunu belirlemeye çalışacaklar.

Standing'in açıkladığı gibi, kısmen COVID-19 salgını nedeniyle BEBOP-1c'yi tespit etmek kolay değildi:

- Bunu doğrulaması zor bir sistemdi ve gözlemlerimiz, gezegenin yörüngesinin kritik bir bölümünde Şili'deki teleskopların altı ay boyunca kapalı kalmasıyla COVID salgını nedeniyle kesintiye uğradı. Yörüngenin bu kısmı, ancak geçen yıl, tespiti sonlandırdığımızda tekrar gözlemlenebilir hale geldi.

TATTOOİNE GEZEGEN SİSTEMLERİ GEZEGEN OLUŞUMU HAKKINDA İPUÇLAR SAĞLAR

Daha nadir olmalarına rağmen, ikili gezegen sistemi gezegen oluşumu hakkında değerli ipuçları sağlayabilir. Aynı anda iki yıldızın yörüngesinde dönen gezegenler fikri, bir zamanlar Star Wars gibi sadece filmlerde yer alıyordu . Ama şimdi gerçekten var olduklarını biliyoruz. Peki bu sistemler nasıl oluşuyor? Birmingham Üniversitesi'nden ortak yazar Lalitha Sairam'ın açıkladığı gibi:

- Gezegenler, kütlenin kademeli olarak gezegenlere dönüştüğü genç bir yıldızı çevreleyen bir madde diskinde doğar. Dairesel geometriler söz konusu olduğunda, disk her iki yıldızı da çevreler. Her iki yıldız da birbirlerinin yörüngesinde döndüklerinden, kendilerine yakın diski rahatsız eden ve ikiliden uzak ve sessiz bölgeler dışında gezegen oluşumunu engelleyen dev bir kürek gibi davranırlar. Güneş gibi tek yıldızlara kıyasla, çevresel ikili sistemlerde gezegen oluşumunun yerini ve koşullarını kesin olarak belirlemek daha kolaydır.

Araştırmacılar ayrıca ikinci gezegen BEBOP-1b hakkında yeni bilgiler edindiler. Araştırmacılar, ilginç bir şekilde, bir Victoria Pandispanyasından daha az olan kütlesine üst sınırlar koyabildiklerini söyledi. Araştırmacılar, bunun onu NASA'nın Webb Uzay Teleskobu için ideal bir hedef haline getirdiğini belirtti .

Kaynak: https://earthsky.org/space/tatooine-circumbinary-planets-exoplanets/