Orman yangınları zamanında Güneş ve Ay neden kızıl renge girer?

ORMAN YANGINLARI KIRMIZI GÜNEŞ VE KIRMIZI AY

Kasıp kavuran ve yayılan orman yangınları, Türkiye semalarında duman bulutları gönderdi. Pek çok insan yukarıda veya uzaktan görülen puslu gökyüzünü veya kırmızı güneşleri ve ayları fark etti. Ama güneşi ve ayı kırmızıya çeviren nedir?

Dünyanın en fenomeni fiziği ustası olarak bilinen Les Cowley Atmospheric, Optics adlı web sitesine orman yangını zamanlarında kırmızı güneşler ve aylar için yaptığı açıklama:

Gökyüzümüzün rengi, havamızı oluşturan parçacıkların boyutlarıyla ilgilidir. Aynı zamanda, havadaki birim hacim başına partikül sayısının ve çok daha az ölçüde orman yangını zamanında isin kendisinin renginin bir fonksiyonudur.

Görünür ışık dalga boylarından daha küçük parçacıklar, kısa dalga boylarını örneğin mavi ışık uzun dalga boylarından kırmızı çok daha güçlü bir şekilde saçar. Bu, 19. yüzyılda küçük parçacık sınırını türeten Lord Rayleigh'in adını taşıyan Rayleigh saçılması olarak bilinir . Lord Rayleigh, saçılmanın dalga boyunun ters dördüncü kuvveti olarak gittiğini belirlendi.

Bu nedenle mavi ışık, kırmızı ışıktan yaklaşık 10 ila 15 kat daha fazla saçılır. Bu şekilde dağılan hava molekülleri mavi gökyüzümüzü oluşturan şeylerdir.

Görkemli kırmızı gün batımlarının ışığının bile yine de bir miktar mavi iletildiğine dikkat edin. Her şey dağılmış değil!

Parçacıklar büyüdükçe, yine de maviyi kırmızıdan daha fazla saçarlar, ancak dalga boyu bağımlılığı dördüncü kuvvetin sınırından zayıflar. Işık dalga boylarından birkaç kat daha büyük olan parçacıklar, tüm dalga boylarını aşağı yukarı eşit olarak dağıtır.

Taze duman bir ara durumdur. Bir kamp ateşine güneş ışığı yönüne yandan bakın, dumanının mavi olduğunu göreceksiniz. Rüzgara karşı ve dumanın içinde olacak kadar talihsizseniz, güneş kızarır.

Orman yangını dumanı büyük ölçüde bu rejimdeydi. Daha fazla mavi saçtı ve güneşin iletilen ışığı kırmızılaştı.

Tüm bunlar, bir güneş ışınının göze ulaşmadan önce yalnızca bir parçacık tarafından saçıldığı tek saçılma için geçerlidir. Duman bulutlarının yoğun olduğu yerlerde, önemli çoklu saçılma vardır. Optik olarak kalın bir bulutun sınırında, bulutun içindeki ışık tek tip bir renge dönüşür: önemli çoklu saçılmadan önceki gelen ışığın rengi. Böylece, bulutların içi beyazdır ve masmavi bir gökyüzü ufka doğru süt beyazı olur. Örneğin, çoklu saçılma, 2020 yılında orman yangınlarında gökyüzü renklerini neredeyse tekdüze bir turuncu-kırmızıya dönüştürdü çünkü yoğun dumana ulaşan güneş ışığı zaten daha az yoğun dumanla kırmızılaşmıştı.

Birden fazla saçılma içeren gökyüzü renkleri karmaşıklaşır ve tahminler yapmak için matematiksel modellemeye ihtiyaç duyar.

Kaynak: https://earthsky.org/earth/red-suns-and-moons-from-wildfire-smoke/