Dünyanın en eski insan ayak izi Güney Afrika'da tespit edildi!

ANTİK AYAK İZLERİNE DAHİL KEŞİFLER ARTIYOR!

Yeni milenyum başladığında, yaklaşık 50.000 yıldan daha eskiye dayanan eski insan atalarımızın bıraktığı izlerin aşırı derecede nadir olduğu görülüyordu. O dönemde tüm Afrika'da sadece dört alanın varlığından haberdardık. Bunlardan ikisi Doğu Afrika'daydı: Tanzanya'daki Laetoli ve Kenya'daki Koobi Fora. İkisi ise Güney Afrika'dan (Nahoon ve Langebaan). Aslında, 1966 yılında rapor edilen Nahoon alanı, şimdiye kadar tanımlanan ilk hominin iz alanıdır.

2023 yılında durum çok farklıdır. Görünen o ki insanlar yeterince dikkatli bakmıyor ya da doğru yerlere bakmıyorlardı. Bugün Afrika'da 50.000 yıldan daha eski tarihlenen hominin iknozitlerinin (hem izleri hem de diğer izleri içeren bir terim) sayısı 14'tür. Bunları rahatlıkla bir Doğu Afrika kümesi ve Cape kıyısından bir Güney Afrika kümesi olarak ayırabiliriz. Birleşik Krallık ve Arap Yarımadası da dahil olmak üzere dünyanın başka yerlerinde 10 alan daha bulunmaktadır.

Cape kıyılarında nispeten az sayıda iskelet hominin kalıntısı bulundu. İnsan atalarımızın antik coğrafyalarda hareket ederken bıraktıkları izler, Afrika'daki antik homininlere ilişkin anlayışımızı tamamlamak ve geliştirmek için yararlı bir yoldur.

DÜNYANIN EN ESKİ AYAK İZİ

Uluslararası eser fosiller dergisi Ichnos'ta 25 Nisan 2023'te yayımlanan bir makalede, yeni tarihlenen yedi hominin iknozitinin yaşları verildi. Bunları son beş yıl içinde Güney Afrika'nın Cape güney sahilinde tespit edildi. Bu alanlar şu anda dokuz alandan oluşan "Güney Afrika kümesinin" bir parçasını oluşturmaktadır.

Alanların yaşlarının farklı olduğunu gördük. En yenisi yaklaşık 71.000 yıl öncesine dayanıyor. En eskisi 153.000 yıl öncesine ait olup, bu çalışmada kaydedilen en dikkat çekici buluntulardan biridir. Şimdiye kadar türümüz Homo sapiens'e atfedilen en eski ayak izidir.

Yeni tarihler, arkeolojik kayıtların yanı sıra bölgeden ve zaman diliminden elde edilen diğer kanıtları da destekliyor. Bunlar arasında sofistike taş aletler, sanat, mücevherat ve kabuklu deniz ürünlerinin toplanması da yer alıyor. Güney Cape kıyılarının, Afrika'dan diğer kıtalara yayılmadan önce erken anatomik modern insanların hayatta kaldığı, evrimleştiği ve geliştiği bir alan olduğunu doğrulamaktadır.

ÇOK FARKLI SİTELER

Doğu Afrika ve Güney Afrika iz alanı kümeleri arasında önemli farklılıklar vardır. Doğu Afrika bölgeleri çok daha yaşlıdır. En eskisi olan Laetoli 3,66 milyon yaşında, en genci ise 0,7 milyon yaşında. İzler Homo sapiens tarafından değil, australopithecines, Homo heidelbergensis ve Homo erectus gibi daha önceki türler tarafından yapılmıştır. Çoğunlukla, Doğu Afrika izlerinin bulunduğu yüzeylerin zahmetli ve titiz bir şekilde kazılması ve ortaya çıkarılması gerekmiştir.

Buna karşın Cape kıyısındaki Güney Afrika bölgeleri oldukça gençtir. Bilim insanları bunların hepsini Homo sapiens'e atfetmiştir. Ve izler keşfedildiklerinde tamamen açıkta olma eğilimindedirler. Eski kumulların çimentolu versiyonları olan aeolianit olarak bilinen kayaların içindedirler.

Bu nedenle, bilim insanları genellikle kazı yapmayı düşünmezler. Ayrıca, alanların elementlere maruz kalması ve kumul kumunun nispeten kaba yapısı nedeniyle, genellikle Doğu Afrika alanları kadar iyi korunmazlar. Ayrıca erozyona karşı da savunmasızdırlar, bu nedenle okyanus ve rüzgar tarafından yok edilmeden önce bunları kaydetmek ve analiz etmek için genellikle hızlı çalışmamız gerekir.

Bu durum ayrıntılı yorumlama potansiyelini sınırlasa da, tortuların tarihlendirilmesini sağlayabiliyoruz. Optik olarak uyarılmış lüminesans burada devreye giriyor.

EN ESKİ AYAK İZLERİNİN AYDINLATILDMASI

izlerİ, fosiller ya da diğer herhangi bir antik tortu incelerken karşılaşılan en önemli zorluk, malzemelerin ne kadar eski olduğunu belirlemektir. Bu olmadan, bir buluntunun daha geniş anlamını değerlendirmek veya jeolojik kaydı oluşturan iklimsel değişiklikleri yorumlamak zordur. Cape güney sahili aeolianitleri söz konusu olduğunda, tercih edilen tarihlendirme yöntemi genellikle optik olarak uyarılmış lüminesanstır.

Bu tarihleme yöntemi, bir kum tanesinin ne kadar zaman önce güneş ışığına maruz kaldığını gösterir. Başka bir deyişle, o tortu parçasının ne kadar süredir gömülü olduğunu gösterir. Bu çalışmadaki izlerin nasıl oluştuğu göz önüne alındığında - ıslak kum üzerinde yapılan izler, ardından yeni üflenen kumla gömülme - bu iyi bir yöntemdir çünkü tarihleme "saatinin" izlerin oluştuğu zamanla aynı zamanda başladığından oldukça emin olabiliriz.

Cape güney sahili, optik olarak uyarılmış lüminesans uygulamak için harika bir yerdir. Birincisi, tortullar bol miktarda ışıldama üreten kuvars taneleri bakımından zengindir. İkincisi, bol güneş ışığı, geniş kumsallar ve kıyı kumullarını oluşturmak için kumun rüzgarla taşınmaya hazır olması, önceden var olan lüminesans sinyallerinin ilgilenilen gömülme olayından önce tamamen ortadan kalktığı ve güvenilir yaş tahminleri yapıldığı anlamına gelir. Bu yöntem, bölgedeki önceki buluntuların tarihlendirilmesinin çoğunu desteklemiştir.

Hominin iknositleri için bulgularımızın genel tarih aralığı - yaklaşık 153.000 ila 71.000 yıl - bölgedeki benzer jeolojik çökeltilerden daha önce bildirilen çalışmalardaki yaşlarla tutarlıdır.

153.000 yıllık iz, Cape'in güney kıyısındaki Knysna sahil kasabasının batısındaki Garden Route Ulusal Parkı'nda bulundu. Güney Afrika'da daha önce tarihlendirilen iki alan olan Nahoon ve Langebaan sırasıyla yaklaşık 124.000 yıl ve 117.000 yıl yaş vermiştir.

ARTAN ANLAYIŞ

Güney Afrika'daki Nelson Mandela Üniversitesi'ne bağlı Afrika Kıyı Paleobilim Merkezi'nde bulunan araştırma ekibimizin çalışmaları henüz bitmedi.

Cape güney sahilinde ve sahilin başka yerlerinde keşfedilmeyi bekleyen başka hominin iknositleri olduğundan şüpheleniyoruz. Araştırmanın, bölgedeki yaşları 400.000 yıl ile iki milyon yıl arasında değişen daha eski tortuları da kapsayacak şekilde genişletilmesi gerekiyor.

Bundan on yıl sonra, antik hominin iknozitlerinin listesinin şu anda olduğundan çok daha uzun olmasını bekliyoruz. Bilim insanları, antik atalarımız ve yaşadıkları coğrafyalar hakkında çok daha fazla şey öğrenebilecekler.

SONUÇ

Bilim insanları Güney Afrika'daki bir ayak izini şu anda bilinen en eski insan ayak izi olarak tanımladı. Homo sapiens'in bir üyesi bu ayak izini 153.000 yıl önce yarattı.

Kaynak: https://earthsky.org/human-world/worlds-oldest-human-footprint-homo-sapiens-south-africa/