Bursa Depreminde de Farklı Büyüklük Açıkladılar! AFAD ve Kandilli Rasathanesi Neden Farklı Büyüklükler Gösteriyor
AFAD ve Kandilli Rasathanesi'nin ilan ettiği deprem büyüklüğü, çoğunlukla farklılık gösteriyor. İki kurum arasındaki bu farklılık neyden kaynaklanıyor? AFAD ve Kandilli Rasathanesi neden farklı büyüklükler söylüyor? İşte cevabı...
Marmara Denizi'nde meydana gelen deprem sonrası Kandilli Rasathanesi, büyüklüğün 4,9 olduğunu duyurdu. AFAD ise aynı depremin büyüklüğünün 5,1 olduğunu açıkladı. Aradaki fark, vatandaşın kafasını karıştırıyor. AFAD ve Kandilli Rasathanesi'nin ölçümlerinin neden farklı olduğu merak ediliyor. İşte merak edilen o sorunun cevabı...
AFAD ve Kandilli Rasathanesi Depremlerde Neden Farklı Büyüklük Veriyor?
AFAD ve Kandilli Rasathanesi, hemen her deprem sonrası açıklamalarında farklı büyüklükler veriyor. İnsanlar, Kandilli Rasathanesi'ne mi yoksa AFAD'a mı güveneceğini bilemiyor. Hangi ölçümün doğru olduğu, hangi kurumun ölçümlerinin yanlış yaptığı merak ediliyor. Aradaki farkın temel sebebi, iki kurumun farklı ölçümleri kullanması. Kandilli, Richter ölçeği olarak bilinen yerel büyüklüğü (ML) kullanırken AFAD ise moment büyüklüğünü (Mw) ölçümlerinde kullanıyor. Aradaki fark bu ölçüm farklılığından kaynaklanıyor. İki kurum arasında farklı büyüklük gösterilmesi, bu nedenden kaynaklanıyor. İki kurumun da ölçümleri güvenilir kaynaklara dayanıyor.
Yerel Büyüklük ve Moment Büyüklüğü Arasındaki Fark Ne?
Depremin yerel büyüklük ya da moment büyüklüğü olarak gösterilmesi ne anlama geliyor. Kandilli Rasathanesi'nin kullandığı ölçümde büyüklük, "kırılan yüzeyin büyüklüğünü ve dolayısıyla ortaya çıkan enerjinin düzeyini" belirtiyor. AFAD'ın kullandığı ölçümde ise büyüklük "depremin ortaya çıkardığı toplam enerjiyi karakterize eden, aletsel ölçüm ve hesaplama sonucunda bulunan değeri" ifade ediyor.
Depremin Büyüklüğü Nasıl Ölçülür?
Kandilli Rasathanesi'nin kullandığı ölçü yöntemi olan yerel büyüklük (ML), içi su dolu bir havuza taş atıldığında, çevresel dalgalara bakarak taşın büyüklüğünü hesap etmeye benziyor. Sismometre isimli ölçü aletiyle yer kabuğunda deprem anında oluşan dalgalanmalar kaydediliyor. Bu veriler matematiksel formüller kullanılarak hesaplanıyor ve bu hesap sonucu depremin büyüklüğü olarak ilan ediliyor.
Depremin büyüklüğünü ölçmek için kullanılan diğer yöntemler de şu şekilde:
- Moment büyüklüğü (MW): AFAD'ın kullandığı bu yöntem özellikle 4'ün üzerindeki depremleri ölçmek için bilim camiası tarafından en güvenilir yöntem olarak tanımlanıyor. Bu yöntemi kullanarak depremin büyüklüğünü ölçmek, oldukça karışık bir işlem gerektiriyor.
- Süreye bağlı büyüklük (MD): Sarsıntının sismometre üzerinde yarattığı titreşimle ölçülüyor. Bu yöntem, 5'ten küçük depremler için kullanılıyor.
- Yüzey dalgası büyüklüğü (MS): Yerel Büyüklük ve Süreye Bağlı Büyüklük yöntemlerinin yetersiz kaldığı, 6'nın üzerindeki depremlerde kullanılıyor. Yüzeyden yayılan dalgalar ölçülerek, büyüklük tespit ediliyor. Ölçüm yapılan mesafe arttıkça bu yöntemin güvenirliği de artıyor.
- Cisim dalgası büyüklüğü (MB): Yüzey dalgaları yerine, derinliklere inen dalgaların ölçüldüğü yönteme deniyor.