Çevre Mühendisi Evcil plastik atıklar hakkında konuştu

Sayın  Hüseyin Evcil, Öncelikle bize kendinizi tanıtabilir misiniz?
Merhaba,

Ben Hüseyin Evcil. Çevre mühendisiyim ve aynı zamanda çevre bilimleri üzerine yüksek lisans yaptım. İzmir Kemalpaşa Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü’nde Çevre ve Ruhsat Şube Müdürü olarak görev yapmaktayım.

- Sayın  Hüseyin Evcil Plastik atıklar ve plastik kirliliği hakkında ne düşünüyorsunuz?

- 1930'lu yıllardan bu yana plastikler adeta bir altın çağ yaşamıştır. Günümüzde plastikler, ambalaj, inşaat, tekstil, elektronik ve tıbbi malzemeler gibi birçok alanda yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bu malzemeler, hayatımızın her alanında vazgeçilmez bir yer edinmiştir. Ancak, milyonlarca insan tarafından üretilen plastik atıkların sistematik bir şekilde toplanıp bertaraf edilememesi, bugün devasa bir problemle karşı karşıya kalmamıza neden olmuştur. Plastik atık sorunu o kadar ciddi bir hale gelmiştir ki, artık dünya genelinde kamuoyunun gündeminde önemli bir yer tutmaktadır.

Okyanuslarda oluşan '7. kıta', gıdalarda ve plasentada mikroplastik bulunması gibi bulgular, durumun vahametini gözler önüne sermektedir. Bu nedenle, yerel, ulusal ve uluslararası düzeyde koordineli faaliyetler yürütülmesi hayati öneme sahiptir.

-Sayın  Hüseyin Evcil  Türkiye’deki Plastik Atıkların Yönetimi Hakkında Düşüncüleriniz Nelerdir?

Türkiye’de plastik atık yönetimi maalesef çok iç açıcı bir durumda değildir. Son on sene içerisinde bile açık arazide plastik yakma, dereye gömme gibi asla arzulanmayan uygulamaları maalesef ki gözlemleyebiliriz. Belediyelerin gerçekleştirdiği toplama operasyonlarındaki plastik atıklar çoğunlukla evsel atıklar ile karışık bir şekilde deponi sahalarına gömülüyorlar.

Merceği küçülttüğümüz zamanda da atık farkındalığının Türkiye’de çok fazla olmadığını düşünüyorum. Atık farkındalığına sahip birey ve hane sayısının pek az olduğunu düşünüyorum. “Çöp” ve “Atık” terimlerinin çok fazla iç içe geçtiğini okumak, işitmek mümkün.

-Sayın  Hüseyin Evcil Türkiye’de Yılda Ne Kadar Plastik Atık Oluşuyor?

Türkiye Dünya genelinde en çok plastik atık üreten ülkelerden bir tanesi olarak öne çıkmaktadır. Bunun yanı sıra, ithal edilen plastik mamul ürünler, turizm sonucu ülkeye giren ek plastik ürünlerin de ek plastik atık çıkışına sebep olurlar.

Kompozit malzemeleri de dahil ettiğimiz zaman 2023 senesi için yaklaşık, 7.550.000 tonluk plastik atığın Türkiye’de oluştuğunuzu söyleyebiliriz. Burada çok yüksek çevresel zarar potansiyeline sahip bir tonajdan bahsediyoruz. Bunun yanı sıra, uygun bir şekilde yönetilir ise de çok ciddi bir ekonomik gelir kaynağının ta kendisidir bu oluşan plastik atık miktarı.

-Sayın Hüseyin Evcil  Türkiye’de Yılda Ne Kadar Plastik Atık Toplanıyor?

Plastik atıkların toplanması konusu Türkiye gibi denizlerle çevrili ülkeler için çok kritiktir. Ancak, maalesef ki muhtelif sebeplerden ötürü plastik atık toplama tonajlara nüfuza oranla çok düşük kalmaktadır. Yaptığım  araştırma ve incelemeler sonucunda 2023 senesi içinde yaklaşık 455,000 tonluk plastik atık Türkiye’de toplandığı anlaşılmaktadır.

-Sayın  Hüseyin Evcil Türkiye’nin Geri Dönüşüm Kapasitesi Ne Durumda?

Bilimsel araştırmalarım sonucunda kurulu geri dönüşüm kapasitesine baktığımızda ise: 2023 senesi için ise yaklaşık 1.125.000 ton olarak karşımıza çıkmaktadır.

Türkiye'nin geri dönüşüm kapasitesi, maalesef toplam oluşan plastik atığın %15 civarında  bile geri dönüştürmek için yeterli değil.

Burada ilginç olan bir diğer konu, plastik atık geri dönüşüm kapasitesinin, genel plastik atık toplama miktarına kıyasla daha belirgin bir şekilde öne çıkmasıdır. Bu durumun temel sebebi, yerel düzeyde plastik atıkların etkin bir şekilde toplanamamış olmasıdır. Geri dönüşüm tesisleri, atıkları ithal ederek makinelerini beslemek durumunda kalmıştır.

Eğer plastik atıkları yerelde düzenli bir şekilde toplayarak geri dönüşüm tesislerimize yönlendirirsek, milyonlarca dolar tasarruf sağlayabiliriz. Burada çok büyük ve anlamlı bir pazarın potansiyelinden bahsedilmektedir.

-Sayın  Hüseyin Evcil, plastik atık yönetimi ve geri dönüşüm konusuyla ilgili eklemek istediğiniz başka bir şey var mıdır?

Plastik atıkları konusunda ülkemizin öncelikli olarak toplama projelerine önem vermesi gerektiğini ve çöp deponi sahalarına gömdüğü atıkları toplamasının gerekli olduğunu düşüncesindeyim.

Elbette toplamak ile işimiz bitmiyor. Topladığımız plastiklerin geri dönüştürülmesi için yeni plastik geri dönüşüm tesislerinin kurulması ve faaliyete geçmesi gerekmektedir .

Eğer bu hedefi başarabilir isek, hem ciddi bir istihdam yaratacağımızı hem  çöpe gömülen geri dönüşebilir atık miktarının azalacağını , hem de ithal ettiğimiz plastik atık ve hammadde miktarının azalması ile birlikte döviz açığımızın kapatılabileceği görüşündeyim .

Plastik atık toplama ve geri dönüşümü konusunda daha yürünecek çok yolumuz var  diyerek sözlerimi tamamlıyorum.