Askerler oy kullanıyor mu?

YSK'nın resmi web sitesinde yer alan bilgilere göre aşağıda yazılı olanlar oy kullanamazlar:

1. Silah altında bulunan erler, onbaşılar ve kıta çavuşları (Her ne sebeple olursa olsun, izinli bulunanlar da bu hükme tabidir),

2. Askeri öğrenciler.

3. Ceza infaz kurumlarında hükümlü olarak bulunanlar."

"Seçmen olamıyanlar" kenar başlıklı 8 inci maddesi;

"Aşağıdaki kimseler seçmen olamazlar:

1. Kısıtlı olanlar,

2. Kamu hizmetinden yasaklı olanlar."

4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 19 uncu maddesi;

"Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.

Bir kimsenin aynı zamanda birden çok yerleşim yeri olamaz.

Bu kural ticarî ve sınaî kuruluşlar hakkında uygulanmaz."

22 nci maddesi;

"Bir öğretim kurumuna devam etmek için bir yerde bulunma ya da eğitim, sağlık, bakım veya ceza kurumuna konulma, yeni yerleşim yeri edinme sonucunu doğurmaz."

Hükümlerini içermektedir.

Silah altında bulunan er ve erbaşlar ile askeri öğrenciler, taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler oy kullanamazlar. Ceza infaz kurumları ve tutuk evlerinde oy kullanılması ve oyların sayım ve dökümünde seçim emniyeti açısından alınması gerekli tedbirler Yüksek Seçim Kurulu tarafından tespit edilir ve görevli hakimin yerinde yönetim ve denetimi altında yapılır.

Hükümlüler yönünden konu değerlendirildiğinde;

Seçme hakkı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının "Temel Haklar ve Ödevler" başlıklı ikinci kısmının, "Siyasi haklar ve ödevler" başlıklı dördüncü bölümünde düzenlenmiş bulunmaktadır. Anayasanın 67. maddesinin birinci fıkrasında; vatandaşların, kanunda gösterilen şartlara uygun olarak, seçme, seçilme ve bağımsız olarak veya bir siyasi parti içinde siyasi faaliyette bulunma ve halkoylamasına katılma hakkına sahip olduğu vurgulandıktan sonra, aynı maddenin üçüncü fıkrasında; on sekiz yaşını dolduran her Türk vatandaşının seçme ve halkoylamasına katılma haklarına sahip olduğu belirtilmiş, beşinci fıkrasında da; "Silahaltında bulunan er ve erbaşlar ile askeri öğrenciler, taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler oy kullanamazlar." denilmek suretiyle seçme hakkının istisnaları gösterilmiş, buna bağlı olarak benzer hükümler 298 sayılı Kanunun 7 ve 8. maddelerinde de yinelenmiş ve kimlerin seçmen olamayacağı, başka bir ifadeyle kimlerin oy kullanamayacakları açıklanmış bulunmaktadır.

YSK KARARLARINA GÖRE

1- Kasıtlı suçtan dolayı ceza infaz kurumunda bulunan (ceza infaz kurumunda iken firar edenler dâhil) hükümlülerin oy kullanamayacağına,

2- 31 Mart 2019 tarihinde yapılacak olan Mahalli İdareler Genel Seçimlerinde, tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlü seçmenlerin yerleşim yeri adresi;

A) Büyükşehir olan yerlerde;

a) Ceza infaz kurumunun bulunduğu mahallede ise; tüm seçim türlerinde, (büyükşehir belediye başkanlığı, ilçe belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği ile muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde)

b) Ceza infaz kurumunun bulunduğu ilçede olmakla birlikte başka bir mahallede ise; büyükşehir belediye başkanlığı, ilçe belediye başkanlığı ve belediye meclisi üyeliği seçimlerinde,

c) Ceza infaz kurumunun bulunduğu ilde olmakla birlikte, başka bir ilçede ise; büyükşehir belediye başkanlığı seçiminde, oy kullanabileceklerine,

B) Büyükşehir olmayan yerlerde;

a) Ceza infaz kurumunun bulunduğu il merkezindeki mahalle ise, o yer belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, il genel meclisi üyeliği ile bu mahalle muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde,

b) Ceza infaz kurumunun bulunduğu ilçe merkezindeki mahalle ise, o yer belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, il genel meclisi üyeliği ile bu mahalle muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde,

c) Ceza infaz kurumunun bulunduğu beldedeki mahalle ise, belde belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, il genel meclisi üyeliği ile bu mahallenin muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde,

d) Ceza infaz kurumunun bulunduğu köyde ise; il genel meclisi üyeliği ile muhtarlık ve ihtiyar meclisi üyeliği seçimlerinde, oy kullanabileceklerine

3- Tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlülere ait seçmen listelerinin, yukarıdaki esaslar çerçevesinde oy hakkı bulunanlara göre oluşturulması gerektiğine

4- Seçmen kütüklerinin kesinleşme tarihinden sonra tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlülere ilişkin askı listesinde yer almayan seçmenlerin, ceza infaz kurumu yönetimi aracılığı ile ceza infaz kurumunun bulunduğu ilçe seçim kurulu başkanlığına müracaat etmeleri halinde, kesinleşen ceza infaz kurumunun bulunduğu yer seçmen kütüklerinde kayıtlı olmaları şartıyla tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlülere ilişkin askı listesine dâhil edilmeleri gerektiğine,

5- 28 Mart 2019 Perşembe gününe kadar yeni kurulan ceza infaz kurumunda bulunan tutuklular ile taksirli suçlardan hükümlü olanlar için de aynı esaslar dairesinde tutuklu seçmen listesi oluşturulacağına,

6- Kurulumuzun 13/12/2018 tarih ve 2018/1105 sayılı kararıyla kabul edilen Seçim Takvimine göre, 28 Mart 2019 Perşembe günü itibariyle yukarıdaki esaslara göre kesinleşecek olan tutuklu ve taksirli suçlardan hükümlülere ilişkin seçmen listelerinde kayıtlı bulunan tutuklular ile taksirli suçlardan hükümlü olanların ceza infaz kurumunun bulunduğu seçim çevresinde yapılacak seçimlerde oy kullanabileceklerine,

7- Kişilerin kasten işlemiş olduğu suçtan dolayı hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak uygulanması gereken hak yoksunluklarına ilişkin mahkûmiyet hükmü kesinleşmiş olmakla birlikte, ceza infaz kurumuna henüz alınmayan veya ceza infaz kurumuna alındıktan sonra koşullu olarak salıverilen ya da denetimli serbestlik hükümlerinden yararlanmak suretiyle salıverilen ancak hak ederek salıverilme süresi dolmayan hükümlüler ile mahkemesince uzun süreli de olsa hapis cezası ertelenen veya cezası infaz edilmekte iken hastalığından dolayı cezasının infazı geri bırakılan hükümlülerin; ceza infaz kurumunda bulunmamaları nedeniyle, bu süre içinde yapılacak olan seçimlerde oy kullanmalarının mümkün olduğuna,

8- 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 407. maddesinde belirtilen; "Bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezaya mahkûm olan her ergin kısıtlanır." hükmü uyarınca kısıtlanan hükümlünün kısıtlılık hali 4721 sayılı Kanunun 471. maddesinde yer alan; "Özgürlüğü bağlayıcı cezaya mahkûmiyet sebebiyle kısıtlı bulunan kişi üzerindeki vesayet, hapis halinin sona ermesiyle kendiliğinden ortadan kalkar." hükmü gereğince hapis hali sona ermekle kısıtlılık hali de sona ereceğinden bu süre içinde yapılacak seçimlerde oy kullanabileceklerine,

Bu durumda olan hükümlülerin seçmen kütüğüne kayıt işlemlerinin 140/I sayılı Genelge'de gösterildiği şekilde yapılmasına,

9- Kararın Resmî Gazete de yayımlanmasına,

10- Karar örneğinin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce www.ysk.gov.tr adresinde ve Yüksek Seçim Kurulu kurumsal portalında yayımlanmasına,

11- Karar örneğinin Adalet Bakanlığı'na gönderilmesine,

12- Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğünce il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına Kurum içi elektronik posta ile gönderilmesine,

28/12/2018 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARLARI DETAYLI BİLGİLER İÇİN TIKLAYINIZ