Tüzmen'den Rusya ile takas sistemi önerisi
Rusya'yı hedef alan yaptırımlar ile ilgili Eski Devlet Bakanı Kürşat Tüzmen'den kritik öneriler geldi. Türkiye'nin yaptırımları aşmasının yollarını anlatan Tüzmen, geçmişte Irak’a da benzer yaptırımlar uygulandığını hatırlattı. "Rusya ile ticarette takas sistemini uygulayalım" diyen Tüzmen, "bu fırsatı kaçırmamak gerek" ifadelerini kullandı.
Eski Dış Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen Rusya’ya yönelik yaptırımların Türkiye’ye zarar vermesini önlemek için hazırlık yapılmasını istedi.
Kürşad Tüzmen konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:
- Türkiye bu krizi fırsata çevirebilir. Rusya ile mal takası şeklinde bir ticaret yapabiliriz. Girdi maliyetlerimizi ucuzlatarak enflasyonu da aşağı çekebiliriz. Organize sanayi bölgelerinde, serbest bölgelerde, diğer işletmelerde ucuza enerji kullanma olanağı olur..
Tüzmen, Rusya ile ticarette takas sisteminin uygulanabileceğini belirtti. Daha önce Irak’a yaptırım uygulandığı dönemde benzer uygulamaları hayata geçirdiklerini söyledi. Rusya ile de benzer bir ticaretin hayata geçirilebileceğini ifade etti.
Kürşad Tüzmen Rusya ticarette takas sisteminin nasıl uygulanabileceğini şöyle izah etti:
- Geçmişte Irak’a da yaptırımlar uygulanmıştı. Türkiye bu işten büyük zarar etti. 1999-2003 arasında Irak’la takas, barter sistemi ticaret yaptık. Başka ülkelerle de gerçekleştirdik. Irak’la 25 milyon dolarlara kadar düşen ihracatımız miyarlarca dolara yükseldi.
- ABD isteğiyle çeşitli ülkelere yönelik yaptırımlardan en çok Türkiye zarar gördü. 1. Körfez Savaşı’ndan sonra Türkiye’nin Irak’a ciddi ihracatı vardı. Yaptırımlar nedeniyle neredeyse sıfıra indi. Daha sonra İran’a yönelik yaptırımlar geldi. Rusya ile 30 milyar dolar civarında ticaret hacmimiz var. Enerji tedarikimizin önemli bölümü Rusya’dan. Turizmde Rus turistler ilk sırada. Ciddi bir ihracatımız da var.
Tüzmen, Rusya’dan ithal edilen doğal gazın bir bölümünün karşılığının mal ihracatı ile karşılanabileceğini de ifade etti. İki ülkede de havuz hesaplar açılabileceğini ifade eden Tüzmen para transferine gerek olmadan ödemelerin bu hesaplardan yapılabileceğini vurguladı.
Kürşad Tüzmen konuyla ilgili şunları söyledi:
- Türkiye’nin Rusya’dan ithal ettiği doğal gaz ve petrolün parasının bir miktarı Türkiye’de kalabilir. Örneğin yüzde 20’si bu çerçevede değerlendirilebilir. İki ülkede de tampon hesaplar, havuz hesapları açılır. İhraç edilen malların karşılıkları bu hesaplardan ödenebilir. Hesaplar eşitlenir. Bu süreçte yerel paralar da devreye girer. Bu yöntemle başka ülkelerin para birimlerinden kaynaklanan enflasyonu da önlemiş olabiliriz.