Yunanistan Lozan'ı çiğniyor: Limni Adası'ndaki askeri üste görüntülenen F-16 savaş uçakları gündemde
ABD'nin Yunanistan kışkırtması devam ediyor. Bu kez silahsızlandırması gereken Limni Adası'ndaki askeri üste görüntülenen F-16 savaş uçakları gündemde. Yunanistan barışın teminatı için silahsızlandırma taahhüdü verdiği adalardaki askeri yığınağını artırması bu anlaşmaların geçerliliğinide tartışmalı hale getiriyor.
Adaların silahsızlandırılmasına ilişkin imzalanan anlaşmalarda maddeler net, ancak buna karşın Yunanistan'ın gayrı askeri statüde olması gereken adalardaki askeri yığınağını gün geçtikçe artıyor.
Yeni görüntüler Gökçe Ada'ya çok yakın mesafedeki Limni adasından. Yunanistan’da yayın yapan SKAI TV’nin özel haberinde Limni Adası'ndaki 130. Muharebe Filosu'ndan hareket eden bir F-16 savaş uçağı tanıtılıyor.
Haberde, uçaksavar füzelerle yüklü uçağın, Türk uçaklarının Yunanistan hava sahasını ihlal etmesini önlemek üzere Ege’de görev yaptığı öne sürüyor.
Haberde adı geçen Limni adası, 1923 Lozan Barış Antlaşması uyarınca silahsızlandırılmak koşuluyla Yunanistan'a verilen Doğu Ege adaları arasında bulunuyor.
1914 Altı Devlet Kararı ile Taşoz, Bozbaba, İpsara, Semadirek ve Limni adaları Yunanistan'a verilirken, Yunanistan'ın tahkimat yapmaması ve adaları askeri amaçla kullanmaması konusunda Altı Devlet'e ve Türkiye'ye yeterli garanti vermesi kararlaştırılmıştı. Bu karar da Lozan Antlaşması'nın 12. maddesiyle onaylanmıştı.
Lozan Barış Andlaşması’nın 13’üncü maddesinde de 12. maddede Yunanistan’ın egemenliği altına konulan bütün adalar için geçerli olan genel “askersizleştirme” tedbirlerine ilâve olarak, Ege’de Anadolu kıyılarına çok yakın olan ve tam merkezinde yer alan Midilli, Sakız, Sisam ve Nikarya adalarında Yunanistan’ın uygulaması gereken askersizleştirme tedbirler üç madde halinde sıralanmış durumda.
YUNANİSTAN’IN UYGULAMASI GEREKEN ASKERSİZLEŞTİRME TEDBİRLERİ
1. Anılan dört adada hiçbir deniz üssünün kurulmaması, istihkâm yapılmaması;
2. Yunan askeri uçaklarının Anadolu kıyısı toprakları üzerinde uçmalarının yasaklanması; buna karşılık olarak, Türk askerî uçaklarının da bu adalar üzerinde uçmamaları;
3. Anlaşma konusu adalarda, Yunan askerî kuvvetlerinin, askerlik hizmetine çağrılmış ve bulundukları yerde eğitilebilecek normal asker sayısından fazla olmaması; jandarma ve polis kuvvetlerinin de bütün Yunan ülkesindeki jandarma ve polis kuvvetlerine orantılı bir sayıda kalması.
Adaların silahsızlandırılması konusu İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda galip devletlerle İtalya arasında imzalanan 1947 PARİS BARIŞ ANDLAŞMASI’NDA da hükme bağlandı. Andlaşma'nın 14. maddesi Oniki Ada'yı kapsıyor.Maddenin 2’nci fıkrasında “Bu adalar askerden arındırılacak ve askerden arındırılmış olarak kalacaktır” hükmü yer almakta.
Bu hükümler, antlaşmaların Yunanistan’ın egemenliği altındaki bahse konu adaların “askersizleştirilmiş” statülerini Ege’de barışın devamının aslî unsuru olarak tayin etmiş olduğuna kesin bir şekilde gösteriyor.
Antlaşmalar ile Ege’de adalar “askersizleştirilmeleri” ve “o şekilde tutulmaları” kayıt ve şartıyla Yunanistan’ın egemenliğine bırakılan adalardaki yeni stratejisine uluslararası tarafların sessizliği dikkat çekerken Türkiye'nin bu adımları yanıtsız bırakmaması bekleniyor.