Zerdüştlük neye inanır? Zerdüştlük dininin ortaya çıkışı!

Zerdüştlük dininin tarihi 4.000 yıl önceleri Avrupa'dan Anadolu'da dahil Hindistan'a kadar uzanan bir tarihtir. Zerdüştlük, Pers inancında Zerdüşt olarak adlandırılan kendilerince peygamber kabul edilmiş birisi tarafından M.Ö. 1000-1500 yılları arasında ortaya çıktığına inanılır.

Zerdüştlük düşüncesi, Ahura Mazda(Bilgeliğin Efendisi), adında her şeyin yaratıcısı ve sürdürücüsü olduğunu kabul eden ve taraftarlarını iyi düşünceler, iyi sözler ve iyi eylemler ilkesi taşıyan tanrıya inanmaya çağırır.

Zerdüştlük hem tek tanrılı hem de düalist(iki düşünceli) özellikler taşır. Zerdüştlük, M.S. yedinci yüzyılda Müslümanların İran'ı fethine kadar, üç Pers hanedanının devlet diniydi.

Zerdüştlüğün şu anda dünya çapında tahmini 100.000 ila 200.000 inananı var. İran ve Hindistan'ın bazı bölgelerinde bir kısım insanın inandığı biliniyor.

 ZERDÜŞTLÜK

ZERDÜŞTLÜK NEYE İNANIR?

Zerdüştlük, insanlık tarihinin en eski dinlerinden biridir. Bu dinin kökleri, Hint-İranlılar olarak da adlandırılan İran halkının akrabaları olan Hint-Aryan'dan ayrıldığı M.Ö. 2000 Orta Asya'sına kadar uzanır.

Zerdüşt hakkında bilinenlerin çoğu, Zerdüşt dini metinlerinin bir koleksiyonu olan Avesta'dan gelmektedir.

Zerdüşt'ün şu anda kuzeydoğu İran veya güneybatı Afganistan olarak bilinen yerde doğduğu düşünülüyor.

Zerdüşt geleneğine göre Zerdüşt, 30 yaşında bir pagan arınma ayinine katılırken yüce bir varlığa dair ilahi bir vizyona sahipti. Zerdüşt, inananlarına Ahura Mazda adlı tek bir tanrıya tapınmayı öğretmeye başladı.

Adını dinin peygamberi olan Zerdüşt'ten alan Zerdüştlük, alternatif olarak Ahura Mazdā'nın adından gelen ve kelimenin tam anlamıyla “Mazdā'ya kurban vermek” anlamına gelen Mazdeizm olarak adlandırılır.

Ahura Mazdā'nın düşmanı, kötü niyetli tanrıların, iblislerin ve diğer kötü varlıkların sürüsünü kontrol eden kötü ruh, Angra Manyu veya Ahriman'dır.

Dünya, iyi ve kötü güçler arasındaki kalıcı bir savaşın içine daldı ve temel fikir, yalnızca insanların inanç ilkelerini izleyerek teraziyi iyinin lehine çevirebileceğidir.

ZERDÜŞTLÜĞÜN TEMEL İLKELERİ

Zerdüşt'ün yeni inancı, nehir kenarında gördüklerine ve sürekli dualarına verilen cevaplar üzerine kurulduğuna inanılır. Zerdüştlük beş ilkeye dayanıyor:

1• Yüce tanrı Ahura Mazda'dır.
2• Ahura Mazda tamamen iyidir.
3• Yüce tanrı Ahura Mazda'nın ebedi rakibi Angra Mainyu tamamen şeytandır.

4• İyilik, güzel düşünceden, güzel sözden, güzel amelden belli olur.
5• Her bireyin iyi ve kötü arasında seçim yapmak için özgür iradesi vardır.

Ahura Mazda yaratılmamış, ebedi ve tek tanrıydı, daha önce tapınılan diğer birçok tanrı ise yalnızca ruhlar veya ilahi olanın yayılımlarıydı. Mithra veya Anahita gibi popüler tanrılara artık ölümsüz, her şeye gücü yeten tanrılar olarak tapılmamalı, yine de Ahura Mazda'nın yardımseverliğinin temsilleri olarak onurlandırılmalıydı.

ZERDÜŞTLÜĞÜN TEMEL KUTSAL METİNLERİ VAR MI?

Avesta, çoğu Zerdüşt ayinlerinde okunan, bazıları yalnızca rahipler tarafından, diğerleri ise hem rahipler hem de halk tarafından okunan farklı metinlerden oluşur. Bu metinler farklı zamanlarda sözlü olarak bestelenmiştir ve bunların en eskisi, sözde Gathalar veya Zerdüşt'ün "şarkıları", Yasna Haptanghaiti ve iki dua, muhtemelen M.Ö. 2000 yılın ortalarından sonlarına kadar bir zamana aittir. 

Bu metinler, dilleri diğerlerinden daha arkaik olduğu için Eski Avesta olarak anılır. Genç Avesta sadece dilsel olarak daha yeni değil, aynı zamanda cilt olarak çok daha büyük ve dinin gelişiminin daha ileri bir aşamasını gösteriyor. Gathalar geleneksel olarak Zerdüşt geleneğinin adını taşıyan kurucusu Zerdüşt'e atfedilir. Tüm Avesta metinleri sözlü olarak oluşturulmuş ve aktarılmıştır, ancak muhtemelen geç Sasani döneminden itibaren yazılı bir gelenek de var olmuştur.

Avesta ya da Zerdüşt kutsal edebiyatının merkezinde yer alan bu metinlerin şiirsel gücü bugün hâlâ bazı kesimlerce takdir edilmektedir. Beş Gatha, Yasna Haptanghaiti ile birlikte Zerdüşt geleneğinin temel ritüelinin, yetmiş iki bölümden oluşan Yasna'nın merkezi bölümünü oluşturan on yedi ilahiden oluşur. Rahiplerin hala öğrenmesi ve ezbere okuması gereken günlük Yasna töreni, tüm Zerdüşt ritüellerinin en önemlisidir. 

Ahura Mazda, evrenin yaratılışı hakkında, örneğin güneşin ve yıldızların yolunu kim belirledi, ayı kim büyüttü ve küçülttü ve dünyayı aşağıda kim tuttu ve bulutların düşmesini kim önledi? Elbette ima edilen cevap, tüm bunları Ahura Mazda'nın ayarladığıdır.