Oslo Anlaşması nedir? Oslo Anlaşması neyi amaçlıyordu?

Oslo Anlaşması nedir? İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü tarafından imzalanan ve birbirlerini ilk kez resmi olarak tanıması anlamına geliyordu. Birçok insan bunun olumlu bir adım olduğuna inanıyordu. Ancak müzakereleri izleyen yıllarda İsrail'in, bu anlaşmaları 1967'de işgal ettiği bölgelerde yasadışı genişlemesini haklı çıkarmak için kullandığı ortaya çıktı!

 OSLO ANLAŞMASI NEDİR?

Oslo Anlaşması Beyaz Saray'da imzalandı, ancak adını gizli müzakerelerin yapıldığı Oslo şehrinden aldı. Peki neden Norveç ve Oslo seçildi? 1979'da Yaser Arafat Norveçli İsraillilerle gizli temaslar talep etmişti. Ancak İsrail henüz Arafat ve FKÖ(Filistin Kurutluş Örgütü) ile doğrudan görüşmelere istekli değildi. On yıl sonra intifada Filistin'de başladı. Kitlesel protestolar İsrail'i de FKÖ'yü de şaşırttı. 1988'de intifada ikinci yılına girdiğinde Arafat, FKÖ'nün Birleşmiş Milletler'in 242 ve 338 kararlarını kabul ettiğini açıkladı. Bu, İsrail'in "güvenli ve tanınmış sınırlarda var olma hakkı" anlamına geliyordu ve Batı Şeria'nın stratejik bölgelerindeki işgalinin devam etmesine izin verdi. İsrail, Filistin protestolarına karşı baskıcı duruşu nedeniyle dünya çapında kınama ile karşı karşıyaydı ve uluslararası toplumdan Filistinlilerle barış müzakereleri başlatmaları için artan bir baskı vardı. İsrail, Norveç'teki FKÖ ile müzakere etme zamanının geldiğine karar verdi.

1991'deki Madrid Barış Konferansı ve ardından Washington görüşmeleri sırasında Filistin heyeti, İsrail'in işgali altındaki Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki yasadışı yerleşimlerini durdurmaya yönelik çabalarına odaklandı. Ancak İsrail, Kudüs'ün statüsü,yerleşimler ve mülteciler gibi konuları Oslo'da gerçekleşecek sonraki müzakerelere erteledi.

OSLO ANLAŞMASI BARIŞ İÇİN MİYDİ?

Oslo Anlşaması nedir? Oslo anlaşması bir barış anlaşması değildir. Amacı, geçici idari düzenlemeler oluşturmak ve 1999 yılı sonuna kadar ulaşılması beklenen nihai bir anlaşma için müzakerelere çerçeve çizmekti. Oslo Anlaşması için beş yıl içinde sonlandırılmak amaçlandı, ancak bugün bile ilerleme kaydedilip kaydilmediği yaşanan son gelişmelerle ortada! Oslo Anlaşması işgal altındaki Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki büyük şehirlerin ve kasabaların kontrolünü yeni kurulan Filistin yönetimine devretti. Filistin , bu yerleşim yerlerinde idari hizmetler sunmayı ve iç güvenliği geçici olarak denetleyen mekanizma olacaktı.

SÜREÇTE BAŞKA ANLAŞMA İMZALANDI MI?

 1995 yılında imzalanan Oslo müzakerelerinden çıkan ikinci bir anlaşma, işgal altındaki Batı Şeria'yı A, B ve C olarak bilinen üç alana böldü. Başlangıçta A Bölgesi Batı Şeria'nın yaklaşık % 3'ünü oluşturuyordu, ancak 1999'a kadar bu oran % 18'e yükselmişti. B alanı ise işgal altındaki Batı Şeria'nın yaklaşık % 21'ine karşılık geliyor.

Filistin Yönetimi bu alanlarda eğitim, sağlık ve ekonomi gibi konulardan sorumluydu. Bununla birlikte, her iki alanda da dış güvenlik tamamen İsrail kontrolü altında ve İsrail'e bu alanlara istediği zaman girme hakkı veriyor. İsreil aradığı kişileri tutuklamak ve hatta öldürmek de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle girebiliyor. C alanı Batı Şeria'nın % 60'ını oluşturuyor. Oslo Anlaşmasına göre, bu bölgenin kontrolünün Filistin Yönetimine devredilmesi gerekiyordu. Ancak İsrail bu alanlar üzerinde mutlak kontrolü elinde tutuyor. Güvenlik, planlama ve altyapı İsrail yetkisi altında ve Filistin Yönetimi'ne devir hiçbir zaman gerçekleşmedi.