Dünyada ekonomik soygunun patladığı ve adına kriz denilen süreçte ve sonrasında bile kârlılıklarını artıran bankaların gözü doymuyor. Kârlılıklarını büyük ölçüde faaliyet hizmet bedellerine dayandıran bu kurumlar, vatandaşın cebine elini atmış çektikçe çekiyor.
Alınan komisyonlar ve hizmet bedelleri içerisinde en tartışmalı olanlar kartlara yönelik aidatların alınması meselesi… Hukukun defalarca ‘alınamayacağı ve iadesi’ yönünde karar vermesine rağmen, siyasetin kararı genele uygulayan düzenleme yapmaması nedeniyle ceplerini dolduran bu kuruluşlar ısrarlarından da vazgeçmiyor.
Şimdi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, Merkez Bankası, SPK ve TMSF el ele verip bir eylem planı hazırlığına giriştiler. Star Gazetesi üzerinden tüketicinin bankalar karşısında kral olacağının pompalanarak sunulduğu bu plan ciddi bir tuzak ve aymazlık içeriyor.
Kart iptali ya da başvurusu ile ilgili ufak tefek olanaklar iyileştirilirken, asıl kazığın büyüğü planın detaylarına saklanıyor. ‘Kart aidatlarına standart getirmek’ adı altında hukukun arkasından dolaşacak bir eylem gözüküyor.
Eğer plan hayata geçerse ne olacak? Aynen gazeteden aktaralım: “Kredi kartı aidatları, ek hesap faizleri, alınan komisyonlar konusunda birçok düzenleme geliyor. Buna göre bankaların ücret ve komisyonları alma hakları tamamen korunacak. Örneğin aidat yasaklanamayacak, ancak sınırlama getirilmesi söz konusu olacak.”
Öncelikle burada ciddi bir hinlik var. ‘Bankaların ücret ve komisyon alma hakları’ ifadesi çok manidardır. Çünkü böyle bir hakları olmadığı defalarca hukuk tarafından ortaya konuldu. Daha bu seninin şubat ayında tüketiciler Birliği Onur Kurulu Başkanı Aydın Ağaoğlu’nun açtığı davayı Yargıtay karara bağladı.
Aidatını ödemeyince kartı kapatılan Ağaoğlu’nun davasına bakan Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, ödenen kart aidatının iadesine karar verdi ve bankayı 2 bin 41 TL tazminat ödemeye mahkûm etti. Dönelim Temmuz 2008’e… Bir karar daha karşımıza çıkıyor.
“Zonguldak Tüketici Hakem heyetinin verdiği, kredi kart ücretinin alınmamasına ilişkin kararın iptalini görüşen Yargıtay, davacı bankayı haksız buldu. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin, bankaların müşterilerinden kart ücreti alamayacaklarına ilişkin verdiği karar Resmi Gazete'de yayımlandı. Söz konusu emsal kararın yayınlanmasının ardından bankalar, müşterilerinden kredi kartı ücreti talep edemeyecek.”
Ayrıca bu konuda, yani bankaların aidat alamayacağı konusunda Tüketici Kanunu’ndan doğan haklar nedeniyle verilmiş onlarca Tüketici Hakem Heyeti kararı var. Ama bankalar ısrarlı. Şimdi de üst kurullar üzerinden ‘vallahi az acıtacağız’ diye bir strateji uyguluyorlar.
Tabii üst kurullar planında bu da düşünülmüş. “Düzenleme gerçekleşirse, kredi kartları, kredilerde mahkeme yoluyla çözülen binlerce şikâyet BDDK’nın kuracağı tüketici dairesi ile çözülecek. Daire bankalar ile tüketici arasında ombudsmanlık yapacak.”
Vay, vay, vay… Ne güzel de makyajlamışlar meseleyi… Arabulucuk sistemini şimdiden uygulamaya sokuyorlar. Sizce bu daire kimin lehine karar verecek. Aidatları ödemek zorunda olduğumuzu söyleyeceği kesin.
Anlamıyorlar bir türlü: Alamazsınız efendiler alamazsınız! Kanunen böyle bir hakkınız olmadığı Yargıtay tarafından dahi ortaya konulmuş. Onlarca mahkeme kararı, tüketici hakem heyeti kararları var. Alamazsınız…
Son sözüm de Meclis’e… Yapılan uygulama ya da adına eylem planı denilen şey hukuka aykırı olduğuna göre soruyorum size: Hayırdır, yasama yetkinizi üst kurullara mı devrettiniz? Yoksa söz konusu vatandaş-banka ilişkisi olunca, milli irade milli irade diye ortalarda ağlamayı bırakıp, meseleyi görmezden mi geliyorsunuz?
Çetin Ünsalan
ulusalkanal.com.tr