Türkiye hangi ülkeden ne kadar doğal gaz alıyor?

Dünyada 1970 yıllarından itibaren kullanılmaya başlanan ve avantajları nedeniyle kullanım oranı ve alanları gittikçe artan doğal gazın Türkiye'de rezerv ve üretim miktarı oldukça sınırlı düzeyde. Bu sebepten Türkiye doğal gaz ihtiyacının çok büyük kısmını yurt dışından ithal ederek gerçekleştirmekte.

Türkiye ilk yurt dışından doğal gaz alım anlaşmasını 1986 yılında Rusya ile imzaladı. Yıllar içinde artan tüketim miktarının karşılanabilmesi amacıyla diğer alım anlaşmaları da imzalandı. Bu kapsamda sırasıyla, Rusya (İlave Batı Hattı), İran ve Rusya (Mavi Akım Hattı)’dan doğal gaz alımına devam edildi. 12 Mart 2001 tarihinde kardeş ülke Azerbaycan ile yapılan anlaşma kapsamında 2007 yılından itibaren Azerbaycan'dan da doğal gaz alımına başlandı. Türkiye mevcut durumda 3 farklı ülkeden uzun dönemli doğal gaz alım anlaşmaları kapsamında boru hatlarıyla doğal gaz ithalatı gerçekleştirmektedir. BOTAŞ tarafından, 1988 yılında imzalanan alım anlaşması kapsamında 1994 yılından itibaren Cezayir’den, 1995 yılında imzalanan alım anlaşması kapsamında ise 1999 yılından itibaren Nijerya’dan LNG alımına başlanmıştır.

Cezayir ve Nijerya’dan uzun dönemli sözleşmelerle alınan LNG’nin depolanması, gazlaştırılması ve iletim hattına gönderilmesi için faaliyette olan Marmara Ereğlisi LNG Terminali, Ege Gaz A.Ş. LNG Terminali, Yüzen LNG Terminali ve Hatay Dörtyol LNG tesisi bulunmaktadır.

Türkiye doğal gazı dışarıdan ithal etme durumuna son vermek için denizlerde doğal gaz arama çalışmalarına devam etmekte. Türkiye bulduğu gaz sayesinde ve çalışmaların devamında artık dışarıya bağımlı olmayacak.

EN ÇOK DOĞAL GAZ İTHALATI RUSYA'DAN

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun 2020 yılı sektör raporuna göre Türkiye'de doğal gaz tüketimi 2017'de 53.857 milyon metreküp, 2018'de 49.204 milyon metreküp, 2019'da 45.286 milyon metreküp ve 2020'de 48.261 milyon metreküp oldu.

Türkiye'de doğalgaz abone sayısı 16 milyonu aşarken, doğal gazı aktif kullananların sayısı da 52 milyonun üzerine çıkmıştır.

Türkiye doğal gaz ithalatının büyük bir kısmını Rusya'dan karşılamaktadır. Türkiye 2020 yılında; Rusya'dan 16.166 milyon metreküp, İran'dan 5.321 milyon metreküp, Azerbaycan'dan 11.548 milyon metreküp, Cezayir'den 5.573 milyon metreküp, Nijerya'dan 1.358 milyon metreküp, diğer ülkelerden ise 8.159 olmak üzere toplam 48.126 milyon metreküp doğal gaz ithalatı gerçekleştirmiştir.

2020 yılında Türkiye'nin dışarıdan aldığı doğal gaz miktarının yüzde 33,59'u Rusya'dan, yüzde 11,06'sı İran'dan, yüzde 24,00'ü Azerbaycan'dan, yüzde 11,58'i Cezayir'den, yüzde 2,82'si Nijerya'dan, yüzde 16,95'i diğer ülkelerden karşılanmaktadır.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu 2021 Ekim aylık raporuna göre, Rusya'dan 1.865,67 milyon metreküp, ABD'den 838,19 milyon metreküp, Azerbaycan'dan 761,95 milyon metreküp, Cezayir'den 428,46 milyon metreküp, İran'dan 395,12 milyon metreküp, Mısır'dan 275,59 milyon metreküp, Nijerya'dan 92,32 milyon metreküp doğal gaz ithalatı yapılmıştır.

2021 yılının Ekim ayındaki doğal gaz ithalatına bakıldığında toplam miktarın yüzde 40,06'sı Rusya'dan, yüzde 18,00'i ABD'den, yüzde 16,36'sı Azerbaycan'dan, yüzde 9,20'si Cezayir'den, yüzde 8,48'i İran'dan, yüzde 5,92'si Mısır'dan, yüzde 1,98'i Nijerya'dan karşılanmaktadır.

GAZ TRANSFERİNDE ARACI KONUMDA

Türkiye gaz transferinde önemli bir noktada yer alıyor. Rus doğalgazını Türkiye'ye ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya nakledecek TürkAkım projesine imza attı. Böylece Türkiye Avrupa’nın enerji güvenliğine katkı yapan ülke konumunu geçti.

Enerji hatlarından biri de Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı. Azerbaycan'da üretilen ham petrol, boru hattı kullanılarak Gürcistan üzerinden Ceyhan'daki deniz terminaline, buradan da tankerlerle dünya pazarlarına ulaştırılıyor. Verilere göre Ceyhan'daki deniz terminalinden 2019'da 233 milyon 175 bin varil ham petrol sevk edildi.