2021 Kovid-19 ve varyantların tehdidi altında geçti
Dünya 2021 yılında da Kovid-19 'un tehdidi altındaydı.Milyonlarca kişi virüsün mutasyonları ve varyantlarıyla mücadele etti. Özellikle ölümcül olan Delta ve daha hızlı bulaşan Omikron varyantları bütün ülkelerde endişe yarattı. Salgını bitirecek en önemli silah olan aşı çalışmaları ise hızla devam etti. Aşının hem Kovid-19'a hem de varyantlarına karşı etkinliği ortaya kondu. Çin'in ürettiği Sinovac Alman aşısı Biontech ve Rus aşısı Sputnik-V öne çıkan ilk 3 aşı oldu. Bu süreçte Türk bilim insanları da yerli aşıyı üretmek için canla başla çalıştı. Ve başarıya ulaşıldı. Yerli aşı TURKOVAC üretildi, hatta seri üretime başlandı. 2021 yılındaki salgınla mücadelenin ayrıntısı geliyor ekranlarınıza...
İlk olarak 1 Aralık 2019 tarihinde görülen Kovid-19 kendini daha güçlendirerek dünyayı etkisi altına aldı. Mutasyonlara uğradı yeni varyantları ortaya çıktı.Onu durdurmak için en önemli silah ve umut aşı oldu. Dünyanın dört bir yanında bilim insanları çözüm olacak aşıyı bulmak için çalıştı.
Aşı çalışmaları olumlu sonuçlar verdi. 3 önemli aşı ortaya çıktı. Çin'in ürettiği Sinovac Alman aşısı Biontech ve Rus aşısı Sputnik-V... Ancak toplumsal bağışıklık yüzde 70 şarttı. Dünya buu oranı yakalayamadığı için virüs hızla yayılmaya devam etti. Şu ana kadar virüse yakalananların sayısı 283 milyonu aştı. Üstelik kayıpların bilançosu da giderek artıyor.Hayatını kaybedenlerin sayısı 6 milyona dayandı.
Peki 2021 yılında neler yaşandı? Türkiye bu süreçte dünyaya bir kez daha örnek oldu. Ocak ayında acil kullanım onayı verilen Çin Sinovac aşısı hemen uygulanmaya başlandı.Faz çalışmalarından sonra ilk CoronaVac aşısı, Ankara Şehir Hastanesi'nde Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'ya yapıldı. Bakan Koca'nın ardından Bilim Kurulu üyeleri de canlı yayında aşı oldu. Sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve siyasiler aşı yaptırdı. Risk grubundaki 65 yaş üzeride ilk aşı olanlar arasındaydı. 4 kademeli bir program çıkarıldı.
Sağlık Bakanı Koca'nın 25 Aralık 2020'de geleceğini açıkladığı 4.5 milyon doz Pzifer-BioNTech aşısının 1.4 milyonu 24 Mart tarihinde Türkiye'ye ulaştı. 12 Nisan 2021'de de BioNTech aşısının kullanımına başlandı.
Mayıs ayında Kovid-19 aşısının iki dozunu olanların Sağlık Bakanlığının Hayat Eve Sığar uygulaması üzerinden "Türkiye Cumhuriyeti Aşı Kimliği" oluşturabilmesine yönelik uygulama başlatıldı.
Virüsün bulaş alanı kalabalık alanlar olduğu için 2020-2021 eğitim öğretim uzaktan yapıldı. Yüz yüze eğitime ara verilmiş, hem öğretmenler hem öğrenciler bu süreci evde geçirmişti. 2021-2022 Eğitim öğretim yılıysa sorunsuz başladı. Artık okulların kesinlikle kapanmayacağı vurgulandı. Okullarda denetimler de önlemler de üst seviyeye çıkarıldı.
1 Temmuz'a kadar çok sayıda kısıtlama kararı vardı. Hatta 29 Nisan'dan 17 Mayıs'a kadar tam kapanma ilan edildi.
17 Mayıs'tan sonra etaplar halinde "kademeli normalleşme" süreci başladı.1 Temmuz'da faaliyetlerine ara veren tüm iş yerleri ile sinemalar 1 Temmuz'dan itibaren tekrar açıldı. Kahvehane, kıraathane gibi iş yerlerinde oyun oynatılmasına dair kısıtlamalar da kaldırıldı.
Öte yandan Türk bilim insanları Türkiye'nin aşısını üretmek için 7/24 durmadan çalıştı. Kayseri Erciyes Üniversitesi'nde TUROVAC aşısı üretildi. Temmuzda Yerli Kovid-19 aşısı TURCOVAC'ın 3. doz klinik çalışmasının Ankara Şehir Hastanesinde başladı.Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kasım ayında yerli inaktif Kovid-19 aşısı TURKOVAC için Acil Kullanım Onayı başvurusunun yapıldığını açıkladı. Aralık ayında acil kullanım onayı alan yerli aşımız Şanlıufa'da bulunan tesisinde seri üretimine başlandı. Böylece ülkemiz kendi aşısını üreten 9 ülkeden biri olmayı başardı. Faz çalışmalarından sonra Sivovac'ta olduğu gibi ilk aşıyı yine Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaptırdı. Koca, vatandaşlara hatırlatma dozunu TURKOVAC yaptırmalarını tavsiye etti. Bilim kurulu üyeleri de Sağlık Bakanına eşlik etti. Yerli aşı TURKOVAC için 30 Aralık'ta randevu verilmeye başlandı. Böylece yıl bitmeden yerli aşımızla buluştuk.
Peki dünyada neler oldu? Alfa, Beta, Delta, Gamma, Omikron varyantları ortaya çıktı ve hızla yayılmaya başladı. ilk kez Hindistan'da ortaya çıkan bulaşıcılığı yüksek Delta varyantının dünya genelinde yayılmaya başlaması ve aşılara belirli ölçüde direnç geliştirmesi salgının gelecekteki seyrine dair kaygı yarattı. Hindistan Sağlık Bakanlığı, Delta varyantının ilk kez nisanda Nepal'de ortaya çıkan bir türev mutasyonunun "endişe verici varyant" olarak sınıflandırıldığını duyurdu. Bir de üzerine delta plus çıktı. ABD, İngiltere, Portekiz, İsviçre, Japonya, Polonya, Rusya, Nepal ve Çin'in olduğu ülkelere yayıldı. Bu varyant daha ölümcüldü. Son olarak da Afrika kıtasının güneyinde Omikron varyantı görüldü.
Salgın sürecinde sağlık sistemi sınıfta kalan ülkelerden en başında ABD geldi. En fazla vakanın olduğu ABD'de büyük çöküş yaşandı. Hastaneler doldu, taştı. Test olmak isteyen binlerce kişi 3-4 saat kuyrukta beklemek zorunda kaldı.
Salgın ile mücadele sürecine yine Çin Halk Cumhuriyeti önderlik etti. Kalıcı tedbirlerle vaka sayıları yükselmedi. Salgın ülkede kontrol altına alındı.
Öte yandan çok sayıda ülkede alınan önlemler protesto edildi. DSÖ genel direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Berlin'deki Dünya Sağlık Zirvesi'nde Kovid-19 salgınının "bitmekten çok uzak" olduğunu söyledi.Ghebreyesus"Haftada 50 bin dozla salgın bitmekten çok uzak. Bildiğiniz gibi bu yıl sonuna kadar her ülkenin nüfusunun yüzde 40'ını aşılamayı hedefledik" dedi.
Avrupa’da da vaka sayıları rekor üzerine rekor kırdı. Fransa, İngiltere ve İtalya'da zaman zaman sağlık sistemi çöktü. Vaka sayıları artan Hollanda gibi bir kaç ülke yeniden kısıtlma kararı aldı.