Muafiyet kalktı Türkiye ne yapmalı?
Amerika, İran ile petrol ticareti yapan Türkiye'nin içinde olduğu 8 ülke için uyguladığı ambargo muafiyetine 2 Mayıs'ta son verdi. Bu hamle İran petrolünün önemli alıcılarından biri olan Türkiye'yi doğrudan etkiliyor. Peki, muafiyetin kalkmasıyla başlayan yeni süreçte Türkiye nasıl bir yol haritası izlemeli?
Tek taraflı olarak masadan kalkan Washington, aldığı kararlarla İran'ın yanı sıra bölge ülkelerini etki altına almaya çalışıyor. Türkiye ise direniyor.
"Özellikle Amerikalı yetkililerin Türkiye'ye baskı yaptığı görülmektedir. Hem politik baskı hem de ekonomik araçlar üzerinden TR'ye bir baskı yapılmaktadır."
Amerika, 2 Mayıs tarihi itibariyle İran ile petrol ticareti yapan Türkiye dahil 8 ülkeye uyguladığı muafiyeti bitirdi. Yani Amerika, İran'dan petrol alan ülkelere çeşitli yaptırımlar uygulayacak.
"Bunun temelinde hem ortadoğu'nun yeninden dizaynı, hem de yaptırıma dahil olmayan ülkelerle birlikte bir konsalidasyon süreci uygulamak kaydıyla ABD'nin küresel sistemde yeniden operasyon çektiğini ifade edebiliriz. Bu da İran merkezli yürütülüyor."
Peki, Türkiye Amerika'nın kararlarına uyup İran'dan petrol alımını durdurmalı mı?
"Türkiye, bu süreçte öncelikli olarak kendi menfaatleri ve çıkarları doğrultusunda ve milli güvenliğini ihlal etmeyecek kararlar geliştirmelidir. Astana süreciyle birlikte Türkiye'nin Rusya ve İran ile işbirliği süreci yürüttüğünü bilmekteyiz. Bu işbirliği süreci de son dönemde başarılı işlere de imza attı."
Uzmanlara göre, İran ile iyi ilişkiler içinde olan Türkiye ambargo krizinin bitirilmesi için arabuluculuk yapabilir.
"Türkiye burada İran ile olan sınır ticaretini, İran'ın Türkiye bağlamında Ortaasya'ya geçişteki önemini, hazar noktasındaki önemini ve Suriye politiğindeki işbirliğinde sürecinde İran'ın önemini öne sürerek daha yumuşak bir süreçle geçişi yönetmelidir."
ANKASAM Stratejik Araştırmalar Merkezi ABD-Güvenlik Danışmanı Kadir Ertaç Çelik, yaptırımların Çin'in İpek Yolu projesini de hedef aldığı görüşünde.
"Rusya bu noktada ne yapacaktır, Çin ne yapacaktır, çünkü bu yaptırımların Kuşak yol projesiyle de ilişkisi bulunmaktadır.ABD kuşak yolun geçtiği yerlerlerde istikrarsızlık yaratıyor."
Çelik, Atlantik cephesinin saldırılarına karşı bölgesel ittifakla dik duruşun önemini de vurguladı.
"Türkiye hiçbir zaman tamamen yok olmuş, yıkılmış bir İran'ın çıkarlarıyla örtüşür bir İran projeksiyonu olarak da görmemelidir. 08.26 Sadabat Paktı ruhu tesis edilibilir bölge üzerinde yapılan operasyonların bölgenin kendi aktörleriyle bertaraf edilmesi bölgeni,n çıkarına olacaktır."
HABER: GÜRKAN DEMİR
KAMERA: AYDIN GERGİN
ulusal.com.tr