Ukrayna’da sular durulmuyor

Kiev/Beyhan Yıldırım

Ukrayna’nın başkenti Kiev’de üç haftadır devam eden protestolar, Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç yanlısı göstericilerin de meydanlara inmesi ile yeni bir boyut kazandı. Batı destekli dünya eski boks şampiyonu Vitali Kliçko önderliğindeki muhalefet, Kiev Belediye Sarayı dahil, şehrin merkezi konumundaki Bağımsızlık Meydanı’nı işgal altında tutmayı sürdürüyor. Avrupa Birliği yanlısı protestocular, meydana kurulan çadırlarda kalıyorlar. Gösteriler, Azarov Hükümeti’nin protestoların bir an önce sona ermesini talep etmesine rağmen devam ediyor. Muhalif hareketinin özellikle gençler arasında ivme kazanmasına yol açan 30 Kasım’daki polis müdahalesi nedeniyle Kiev Belediye Başkanı Aleksander Popov, Yanukoviç tarafından görevinden alındı.

Muhalif gençlerin AB umudu

Protestoya kız arkadaşı Yulya (30) ile katılan şirket yöneticisi Sergey Galaşevski (3o), Popov’un günahkeçisi olarak seçildiğini belirterek, protestoya katılma sebebinin Avrupa Birliği ile ilgili olmadığını söyledi. Kiev Üniversitesi’nde gazetecilik öğrenimi gören Aleyna (18) ise, Kievli gençlerin polisin 30 Kasım’daki sert müdahalesinden dolayı öfkeli olduğunu vurguladı. Ancak muhalif gençlerin büyük çoğunluğu AB ile Ortaklık Antlaşması’nın önemini vurguluyor. AB’nin büyük bunalımlar yaşadığı ve Avrupa Birliği’nde AB karşıtlığının artmasına yönelik sorular karşısında muhalif göstericiler aldırış etmiyor. AB üyeliği sonucunda ülkedeki rüşvet ve ekonomik sıkıntıların aşılacağını, Ukrayna’nın demokratikleşeceğini düşünüyorlar. Konuşmaların yapıldığı sahnede ABD bayrağının ne işi olduğu sorusuna ise, genci yaşlısı şaşkınlıkla bakakalıyor. Miting alınında yer yer ABD bayrağına rastlamak mümkünse de, AB bayrakları çoğunlukta. 600 km uzaktan gelerek Yanukoviç’in istifasını isteyen, siyaset bilimi öğrencisi Vadim Filinski (20), “AB ile yakınlaşma başlangıçta ekonomimize zarar verir. Bu tespit doğru. Ancak sonradan ekonomi düzelir” görüşünü savunuyor.

ABD’li Senatör Kiev’deki mitingde konuştu: “Mücadeleye devam edin, kendinizi sıcak tutun.”

Pazar günkü mitingde konuşma yapan ABD Senatosu üyesi John McCain, “Burada tarih yazıyorsununz. Ukrayna’nın yeri ABD ve AB’nin yanındadır. Mücadeleye devam edin, kendinizi sıcak tutun. Amerikan halkı ve Kongresi sizleri destekliyor.” dedi.

AB, Ortaklık Antlaşmasını imzalamayan Ukrayna ile olan görüşmeleri dondurma kararı aldı

Başkent Kiev’de gösteriler devam ederken, AB Genişleme Komiseri Stefan Füle, Avrupa Birliği’nin Ukrayna ile ticaret ve ortaklık anlaşmalarını kapsayan görüşmeleri durdurma kararı aldığını açıkladı. Kararın, muhalif hareketi öfkelendirme ve kışkırtma ihtimali söz konusu. Başbakan Azarov, Ukrayna’nın Rusya, Kazakistan ve Beyaz Rusya arasında geçerli olan Gümrük Birliği Anlaşması’nı imzalayacağını duyurdu.

Yanukoviç yanlısı gençler: “Amaçları Ukrayna’yı yok etmek. Muhalifler, verdikleri zararın farkında değiller”

Devlet Başkanı Yanukoviç ve Azarov Hükümetini destekleyen on binlerce gösterici, hafta sonu Avrupa Meydanı ve Marinski Parkı’nda toplandı. Çoğunluğu iktidardaki Bölgeler Partisi’nden oluşan göstericiler, Ukrayna’nın AB Ortaklık Antlaşmasını imzalamama kararına destek veriyor. Bölgeler Partisi’ne mecliste temsil edilen Komünist Partisi de destek veriyor. Hükümet yanlısı Kievli öğrenci İgor (20), “Muhalifler, tiyatro düzenliyor. Amaçları Ukrayna’yı yok etmek. Ne istediklerini bilmiyorlar. Yayılmacı güçlerin çıkarlarına alet oluyorlar.” Destek mitingine Kırım’dan katılan Hukuk Fakültesi öğrencileri Anna (24) ve Olga (23) ise, AB üyeliğinin veya Ortaklık Antlaşması’nın Ukrayna ekonomisini çökerteceğinin altını çiziyor.

Zirveden sonuç çıkmadı

Cuma günü devletin zirvesi, muhalifler ve kitle örgütü temsilcilerinin gerçekleştirdiği “Yuvarlak Masa” zirvesinden de herhangi bir çözüm çıkmayınca, Ukrayna’da yeni bir evreye girildi. Zirveye, Viktor Yanukoviç ve Vitali Kliçko da katıldı. Batı destekli muhalifler, Ukrayna yönetimi tarfından reddedilen Avrupa Birliği ile Ortaklık Antlaşmasının imzalanmasını ve Hükümetin istifa etmesini talep ediyor. Muhalifler ayrıca Rusya, Kazakistan ve Beyaz Rusya’dan oluşan Gümrük Birliği’ne Ukrayna’nın dahil olmamasını, 2015’te yapılması planlanan Devlet Başkanlığı seçimlerinin de öne alınmasını arzuluyor.

Ülkenin en zengin işadamı Rinat Ahmetov’dan uzlaşın çağrısı

Kiev dahil ülkenin Batı bölgesi Batı yanlısı iken, doğal kaynakları ile zengin Ukrayna’nın doğusu ile güneyi Rusya ile ilişkilere öncelik verilmesini istiyor. Ukrayna meclisinde güven oyu tazeleyen Hükümet ve 2010’dan bu yana ülkeyi yöneten Devlet Başkanı Yanukoviç, muhaliflerin taleplerine karşı çıkıyorlar. Ülkenin en zengin işadamı, Yanukoviç’e yakınlıği ile bilinen, Tatar asıllı Rinat Ahmetov da sessizliğini bozdu. 16 Milyar dolarlık güce sahip olan Ahmetov, ülke çıkarları için devletin zirvesi ile muhaliflerin uzlaşması gerektiğini vurguladı.

Rasmussen ve Lavrov’dan karşılıklı açıklamalar

Öte yandan, Avrupa Birliği, Batı ülkelerinin devlet başkanları ve hükümet yetkililerinden sonra NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen de Alman “Die Welt” gazetesi üzerinden açıklama yaptı. Rasmussen, sorunun çatışma çıkmadan sona ermesini arzuladıklarını bildirdi. NATO Genel Sekreteri, “Ukraynalılar dış baskılar olmadan ülkenin hangi güvenlik sisteminde yer almısına karar vermelidirler” sözleriyle dikkat çekti. Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, “Rusya 24” kanalına yaptığı açıklamada “uzun bir el devrede, provokotörler işin içinde, Batılı müttefiklerimiz gerçekleri kavramaktan yoksun” dedi. Lavrov, Ukrayna Krizi’ni Salı günü Avrupa Birliği yetkilileri ile görüşeceğini bildirdi.

İlgili haberi okumak için görsele tıklayın:

YARIN: SİYASİ PARTİ TEMSİLCİLERİ VE KIRIM TATARLARI, UKRAYNA’DAKİ GELİŞMELERE İLİŞKİN NELER DÜŞÜNÜYORLAR