İşte YSK'nın çok tartışılacak kararının ayrıntıları

Yusuf Yavuz

Referandumda bazı sandıklarda üzerinde 'Tercih' yazılı mühürler yerine 'Evet' yazılı mühürler kullanıldığının ortaya çıkmasının ardından açıklama yapan Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Sadi Güven, 'Tercih' mührü yerine 'Evet' mührünün basıldığı oy pusulalarının da geçerli olmasına karar verildiğini dile getirdi. Dışarıdan getirildiği kanıtlanmadıkça 'mühürsüz' oyların da geçerli sayılacağını açıklayan YSK, sayım döküm işleminin buna göre yapılmasını istedi.

YSK'DAN KENDİ ÇIKARDIĞI DÜZENLEMEYLE ÇELİŞEN KARAR

YSK Başkanı Sadi Güven'in tartışmalara neden olan açıklamasının ayrıntıları ortaya çıktı. YSK'nın oybirliği ile bugün aldığı kararda, 14 Şubat 2017 tarihinde YSK tarafından alınan referandumla ilgili kararının eki olan genelgenin "Geçerli olmayan oy pusulaları" başlığını taşıyan 43. maddesinde, "Üzerinde 'Tercih' mührü dışında veya 'Tercih' mührü yerine herhangi bir işaret, herhangi bir isim, imza kaşesi veya parmak izi basılmış olan birleşik oy pusulaları geçerli değildir" düzenlenmesine yer verildiği belirtildi.

'SEÇMEN İRADESİNİ ETKİLEYECEK NİTELİKTE GÖRÜLMEMİŞTİR'

"Oylamada kullanılan bu mühür seçmenin iradesini yansıtan işaret niteliğinde olup, kanunda yer alan 'Evet' veya 'Tercih' mühürlerinden biri yerine diğerinin kullanılmış olması seçmenin iradesini etkileyecek nitelikte görülmemiştir" ifadelerine yer verilen YSK kararında, 'Tercih' mührü dışında başka bir mührün basılı olduğu oy pusulalarının geçersiz sayılacağı düzenlemenin, "Seçim kurulları tarafından verilenlerin dışında materyal ile kullanılan oyları geçersiz kılmaya yönelik" olduğu kaydedilerek, "Kurulumuza intikal eden olaylarda kullanılan 'Evet' mühürlerinin ilçe seçim kurulları tarafından dağıtıldığı sabittir" ifadelerine yer verilmesi dikkat çekti.

'KURALA AYKIRILIK GEÇERSİZ SAYILACAK NİTELİKTE DEĞİL'

İlgili yasal düzenlemede sandık kurullarına 'Tercih' mührünün teslim edilmesi gerektiği kuralının esas olmasıyla birlikte 298 sayılı kanunda seçimlerde 'Evet' mührünün de kullanılabileceğinin de belirtildiğine vurgu yapılan YSK kararında, "İlçe seçim kurullarınca sehven yapılan hatada, oy kullanan seçmenin kusurunun bulunmaması karşısında, Kurulumuzca daha önce belirlenen şekil kuralına aykırılığın seçmenin iradesini yansıtan bu oyların geçersiz sayılmasını gerektirecek nitelik ve ağırlıkta olmadığı sonucuna ulaşılmıştır" görüşüne yer verildi.

MÜHRÜN ARKAYA TAŞMASI OYLARI GEÇERSİZ KILMAYACAK

Sandık kurulu mührünün oy pusulasının arka yüzüne yansıması durumunda oyların geçerli sayılıp sayılmayacağına ilişkin tartışmaları da değinen YSK'nın kararında,"Oy pusulalarının sandık kurulu mührü ile mühürlenmesinin amacı, oylamada sahte oy pusulası kullanımını engellemek için olup, bu amacı gerçekleştirmeye yönelik mührün sandık kurulu tarafından sehven oy pusulasının ön yüzüne basılmış olması veya arka yüzüne basılmış olmakla birlikte mürekkep fazlalığı nedeniyle ön yüzüne yansımış olması, oy pusulasının geçersiz sayılmasını gerektirecek nitelikte görülmemektedir" denildi.

Tartışmalara neden olan her iki konuda da oyların geçerli sayılmasına karar veren YSK, söz konusu kararını il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına iletti.

MÜHÜRSÜZ OYLAR DA GEÇERLİ SAYILDI

Sandık kurulu mührü taşımayan oy pusulalarının da geçerli sayılacağına ilişkin kararını da resmi internet sitesinden yayınlayan YSK, söz konusu zarfların dışarıdan getirildiği kanıtlanmadıkça 'geçerli' sayılacağını belirterek sayım döküm işleminin buna göre yapılmasını istedi.