Wikileaks belgelerinde ABD’nin Venezuela darbesi

15 yıl boyunca Venezuela başkentinde görev yapan ABD büyükelçileri Bolivarcı yönetimi devirmenin ya da yıpratmanın yollarını aramışlar. Muhalif eylemcilerin devşirilmesi için fonlar açılmış ve sosyal programlar adıyla sağ partiler finanse edilmiş.

Açığa çıkan belgeler içinde Bolivarcı yönetime karşı 2004-2006 yılları arasındaki ABD stratejisi şöyle ifade ediliyordu: demokratik kurumların güçlendirilmesi, Chavéz’in politik tabanına girme, Chavézcileri bölme, ABD’nin ticari çıkarlarını koruma ve Chavéz’i uluslararası planda izole etme.

ABD Karakas büyükelçiliği tarafından hazırlanan eylem planı USAID’in “Geçiş İnisiyatifi Bürosu” tarafından uygulamaya konmuş. Bu tarihler arasında Venezuela’daki 300 “sivil toplum örgütü”ne 15 milyon dolar insan hakları ve eğitim başlıkları altında aktarılmış.

Aynı tarihlerde ABD büyükelçisi birdenbire Karakas varoşlarında beliriyor ve halka yardım dağıtıyordu. Geçiş İnisiyatifi Bürosu da yalnızca bu dönemde 280 bin yetişkini 3000 bin forum, atölye ve kursta eğitime alıyordu. Bu çalışmalar Chavézci tabana sızma faaliyetinin bir parçasıydı. Ayrıca USAID’e bağlı söz konusu büro 34 “sivil örgütü” belediyelerle ilgili hizmet ve eğitim programlarında yetkinleştirdi.

ABD’nin hiç durmaksızın Bolivarcı yönetimi uluslararası planda izole etmeye uğraştığı ama her hamlesinde Chavéz’in stratejik zekasına yenik düştüğü de malum.

Belgelere göre 2008’den itibaren USAID, Venezuela üniversitelerindeki çalışmalara ağırlık veriyor. İlk toplantı 9 Şubat 2009’da Merida eyaletinde Hukuk Fakültesi öğrencileriyle gerçekleştiriliyor. Toplantıya katılanlar Venezuela Hukuk Fakültei Öğrencileri Derneği (FEDEFE) üyeleri. Elçiliğin ülkedeki üniversite seçimlerine önem verdiği belgeden anlaşılıyor. USAID fonu bu “öğrencilere” lokal olarak seçimleri kazandıktan sonra bir Ulusal Şura oluşturulması hedefiyle aktarılıyor. Bu ekibin Avrupa’dan da benzer fonlar edindiği anlaşılıyor. Belgede adı geçen öğrencilerin son seçimlerde sağ cephe milletvekilleri olarak meclise girdiklerini de hatırlatmamız gerekiyor.

Bu faaliyetlerin içinde elbette Türkiye’den de iktidar uzantılı bir grup vardı: USAID’in Venezuela’da etki yaratması amacıyla Meksika’da gerçekleştirdiği Gençlik Hareketleri İttifakı (Alliance of Youth Movements)toplantısına katılan 43 delegeden ikisi Türkiye’den “Genç Siviller” adına katılan Ceren Kenar ve Turgay Oğur’du. Hillary Clinton’ın çalışmalarına kişisel destek verdiği Kenar, aynı zamanda Genç Sivillerin Ortadoğu çalışmalarını yansıtan “Nahda Net” adlı sitenin de yöneticilerindendi.

2009 Ocak ayında ABD Karakas büyükelçisi Daniel Lawton tarafından gönderilen belgede ise ABD’nin Chavéz’in yeniden seçilmesini engelleyecek bir plan üzerinde çalışması gerekliliği üzerinde durulmuş. Başka gerekçelerle beraber kamuoyu gündemine gelecek bir referandum planından bahsedilen belgede “yenilgi” ve “zafer” durumlarına göre senaryolar belirlenmiş. Chavézciler içerisinden zayıf unsurların çelişkilerin yoğunlaştırılarak alınması ve yeni muhalefetin bu temelde örgütlenmesi gerektiği üzerinde durulmuş.

2009 belgelerinde ABD büyükelçisinin muhalefete aktarılmak üzere gönderilen 7 milyon doların yetersiz olduğu ek olarak 3 milyon dolar daha talep ettiği görülüyor.

Deşifre edilen Wikileaks belgelerine göre Ricardo Gutiérrez, Juan José Molina ve Ismael García isimli üç sağ parti milletvekilleriyle ABD elçisi arasındaki görüşmeler de ortaya çıkmış bulunuyor. Ismael García’nın 2010 yılında ABD’den Venezuela’ya doğrudan askeri müdahale istediği de belgelere yansıyor.

Özgür Uyanık

ulusalkanal.com.tr