Haziran ayı önemli olaylar! (Tarihte bugün)

1 Haziran 1911: Türk Hava Kuvvetleri’nin kuruluşu günü.

1 Haziran 1921: Dr. Şefik Hüsnü önderliğinde

Aydınlık

dergisinin ilk sayısı çıktı.

1 Haziran 1932: Milli Mücadele kahramanlarından Mim Mim Grubu fedailerinden Topkapılı Cambaz Mehmet Bey (58), İstanbul'da hayatını kaybetti. Mehmet Bey İstiklâl Madalyası sahibiydi. Bağlanan maaşı da Kızılay'a bağışlamıştı.

1 Haziran 1971: THKP-C önderlerinden Hüseyin Cevahir (26), yapılan bir operasyonda İstanbul Maltepe'de öldürüldü. Cevahir, Maltepe'de 29 Nisan günü Mahir Çayan ile birlikte, Sibel Erkan isimli genç bir kızı rehin almıştı. SBF öğrencisi Cevahir, işadamı Kadir Has'ın evinden kaçırılarak fidye karşılığı bırakılması ve İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom'un rehin alınarak öldürülmesi olaylarına da katılmıştı.

2 Haziran 1889: Devrimci öncü gençler tarafından İttihad-ı Osmanî Cemiyeti kuruldu. Bu Cemiyet daha sonra İttihat ve Terakki ismini aldı.

2 Haziran 1935: Atatürk’ün Milli Eğitim Bakanı Vasıf Çınar (39) hayatını kaybetti. Çınar, Türk Devrimi'nin öncü kadrosundandı. Milli Mücadele yıllarında İzmir'e Doğru gazetesini çıkardı. Son olarak Moskova Büyükelçisi'ydi.

2 Haziran 1964: Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) kuruldu.

2 Haziran 1970: Yazar Orhan Kemal (56) hayatını kaybetti.

2 Haziran 1991: Şair Ahmed Arif (64) hayatını kaybetti. (D. 1927)

2 Haziran 2006: Gazeteci Yalçın Ata (52) hayatını kaybetti.

2 Haziran 2013: 'Gezi direnişi- Haziran ayaklanması' sırasında İstanbul Ümraniye'deki gösteriler sırasında, yolda bir aracın çarpması sonucu Mehmet Ayvalıtaş (20) hayatını kaybetti.

3 Haziran 1963: Şair Nazım Hikmet Ran (61) Moskova'da hayatını kaybetti. Büyük şair Nazım Hikmet, 1921 yılında yayın hayatına başlayan Aydınlık dergisinin de ilk yazarlarındandı.

3 Haziran 1989: İran İslâm Devrimi lideri AyetullahRuhullah MusaviHumeyni (87), Tahran'da hayatını kaybetti.

3 Haziran 1989: Çin Tienanmen Meydanı olayları bastırıldı.

3 Haziran 2013: 'Gezi direnişi Haziran ayaklanması' çerçevesinde Hatay'da yapılan gösterilerde, polisin attığı gaz fişeğiyle başından vurulan TGB'li genç Abdullah Cömert (22) hayatını kaybetti.

3 Haziran 2014: Suriye'de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimini Beşşar Esad bir kez daha kazandı. 15 Mart 2011 günündan bu yana süren dış destekli iç çatışma ortamında yapılan seçim, siyasi manada da ayrı bir değere sahip. Seçime yüzde 73 katılım olurken, Başkan Esad 3 adayın katıldığı seçimde oyların yüzde 98'ini aldı.

3 Haziran 2015: Tiyatro dekorcusu ve kostüm tasarımcısı Osman Şengezer İstanbul'da hayatını kaybetti.

3 Haziran 2018: Yeşilçam’ın usta oyuncularından Selahattin Fırat (92) İstanbul'da hayatını kaybetti. Fırat çok saydı sinema ve dizi filmde rol almıştı.

5 Haziran: Dünya Çevre Günü

5 Haziran 1926: Irak-Türkiye sınırının tayini ve Musul meselesinin nihayete ermesine ilişkin Türkiye-İngiltere-Irak arasında, üçlü antlaşma Ankara'da imzalandı.

5 Haziran 1944: Müttefik kuvvetlerin, Nazi Almanyası'na karşı Normandiya Çıkarması başladı. Başarıyla yürütülen harekât, Naziler için sonun başlangıcı oldu.

5 Haziran 1947: Marshal Planı'nın açıklanması.

5 Haziran 1964: Türkiye'nin Kıbrıs'taki olaylara müdahalesi üzerine, ABD Başkanı Johnson, Başbakan İsmet İnönü'ye uyarı mektubu gönderdi.

5 Haziran 1974: Prof. Dr. Hilmi Ziya Ülken (73) hayatını kaybetti.

5 Haziran 2012: Aydınlanmacı yazar ve çevirmen Nejat Bayramoğlu (66) hayatını kaybetti.

5 Haziran 2015: HDP Diyarbakır mitinginde bomba patladı 5 kişi hayatını kaybetti.

7 Haziran 1924: 'Yüzellilikler' sınırdışı edildi.

7 Haziran 2015: Genel Seçim yapıldı. Yüzde 86.64 katılımın olduğu Genel Seçimde şu sonuçlar alındı: AKP % 40.87, CHP % 24.95, MHP % 16.29, HDP % 13.12, Diğer: % 4.77. Çıkarılan Milletvekili sayısı: AKP: 258, CHP: 132, MHP: 80, HDP: 80.

7 Haziran 2016: Sinema oyuncusu Tanju Gürsu (78) hayatını kaybetti. 27 Ekim 1938 günü Trabzon'da dünyaya gelen Gürsu, Ses dergisinin 1962 yılında açtığı yarışmayı kazanarak sinemaya başlamıştı. Gürsu'nun çok sayıda ödülü bulunuyor.

7 Haziran 2017: İran Meclisi ve İmam Humeyni'nin türbesinin bulunduğu Hz. Zehra Camii'ne yapılan iki ayrı İŞİD saldırısında 22 kişi hayatını kaybetti. Saldırıyı gerçekleştiren 5 militan çıkan çatışmada öldürüldü. Saldırı'nın ABD'nin Katar'ı hedef aldığı günlerde gerçekleşmesi anlamlı bulundu. İran saldırının arkasındaki güç olarak Suudi Arabistan ve ABD'ye işaret etti. Saldırının intikamının alınacağını açıkladı.

8 Haziran 1985: Atatürk'ün manevi kızı tarihçi Prof. Dr. Afet İnan (77) hayatını kaybetti.

9 Haziran 1910: Sedayı Millet gazetesi Başyazarı Ahmet Samim (26), uğradığı suikast sonucu İstanbul'da hayatını kaybetti.

9 Haziran 1964: Başbakan İsmet İnönü, ABD Başkanı Johnson'un mektubuna cevap verdi.

9 Haziran 2014: İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani resmi gezi için Türkiye'ye geldi. 1996 yılından sonra gelen ilk Cumhurbaşkanı oldu.

9 Haziran 2015: Eski Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürü Veli Devecioğlu (87) hayatını kaybetti. Devecioğlu Vatan Partisi üyesiydi.

9 Haziran 2017: Kazakistan'ın başkenti Astana'da yapılan Şangay İşbirliği Örgütü toplantısında, Hindistan ve Pakistan'ın üyeliği resmen kabul edildi. Böylece 1996 yılında kurulan örgütün üye sayısı 8'e çıktı.

10 Haziran 1934: İran Şahı Muhammet Rıza Pehlevi, Gürbulak sınır kapısından Türkiye'ye giriş yaptı. Törenle karşılandı. Pehlevi, 16 Haziran günü Ankara'da Mustafa Kemal Atatürk tarafından karşılandı. Pehlevi'nin gezisi 2 Temmuz gününe kadar sürdü. Tarihi gezide Türk-İran ilişkileri pekişti.

10 Haziran 2000: Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad (70) hayatını kaybetti.

10 Haziran 2008: Kırgız yazar Cengiz Aytmatov (80) hayatını kaybetti. Aytmatov, Türk dünyasının büyük yazarlarından biri olarak kabul ediliyor.

10 Haziran 2014: Zirve Yayınevi Davası'ndan tutuklu bulunan E. Ogr. Hurşit Tolon tahliye edildi. Tolon Ergenekon ve Zirve davalarından 36 aydır tutuklu bulunuyordu. 5 Ağustos 2013'te İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından karara bağlanan Ergenekon Davası'dan müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı.

11 Haziran 1868: Kızılay kuruldu.

11 Haziran 1913: Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa (57), uğradığı silahlı suikast sonucu şehit oldu. Paşa, '31 Mart Ayaklanması'nı bastıran Hareket Ordusu'nun da komutanıydı.

11 Haziran 1928: Milli Mücadele kahramanı 'Emice' lagaplı Rizeli İpsiz Recep (68), Sakarya Karasu'da hayatını kaybetti.

12 Haziran 1991: Rusya Bağımsızlık Günü.

12 Haziran 1996: Tiyatro oyuncusu Tolga Aşkıner (54) hayatını kaybetti.

12 Haziran 2011: Genel seçimler yapıldı: AKP yüzde 50, CHP yüzde 26, MHP yüzde 13 oy aldı. BDP bağımsız aday göstererek 36 milletvekili ile Meclis'e girdi.

12 Haziran 2015: Tiyatro ve sinema oyuncusu Sümer Tilmaç (67) hayatını kaybetti. Tilmaç, 210 film, 60 da tiyatro oyununda oynamıştı.

13 Haziran 1974: Ressam Turgut Zaim (68) hayatını kaybetti.

13 Haziran 2017: Emekli Kurmay Albay Cemalettin Korkut (93) İzmir'de hayatını kaybetti. Vatan Partisi üyesi olan Korkut., 27 Mayıs İhtilali'ne de katılmış bir subaydı.

14 Haziran 1839: Jandarma teşkilatı kuruldu.

14 Haziran 1928: Küba devrimi önderlerinden Arjantinli Dr. Ernesto "Che" Guevara doğdu. (Ö: 9 Ekim 1967.)

14 Haziran 1940: Alman ordusu Paris'i işgal etti.

14 Haziran 2017: CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu, MİT TIR'ları Davası'ndan 25 yıl hapse mahkum edildi ve tutuklanarak cezaevine atıldı. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İstanbul'da bitecek olan 'Adalet Yürüyüşü'nü başlattı.

15 Haziran 1215: Magna Carta Libertatum ("Büyük Özgürlük Fermanı") imzalandı. Bu belge ile kral, ilk kez yetkilerini kısıtlamış ve halka bazı hak ve özgürlükler tanımıştır. Günümüzdeki anayasal düzene ulaşana kadar yaşanılan tarihi sürecin en önemli basamaklarından birisidir.

15-16 Haziran 1970: İstanbul’da büyük işçi direnişi… (16 Haziran: 2 işçi, bir esnaf ve 1 polis öldürüldü.)

15 Haziran 1977: Erzurum Atatürk Üniversitesi öğretim görevlisi Doç. Dr. Orhan Yavuz (36) uğradığı bıçaklı saldırı sonucu hayatını kaybetti.

15 Haziran 2000: Yazar Mina Urgan (85) hayatını kaybetti.

15 Haziran 2016: Gazeteci yazar Hakkı Devrim (87), hayatını kaybetti. Devrim, 1952 yılında Son Saat gazetesinde mesleğe başlamış, uzun yıllar da Radikal gazetesinde köşe yazarlığı yapmıştı.

15 Haziran 2016: Gazeteci Cengiz Kaluç (66) hayatını kaybetti.

15/16 Haziran 1919: Yörük Ali Efe ve bir grup Milli Kuvvet, Aydın Malgaç Köprüsü'nde Yunan birliğine ilk baskını yaptı.

16 Haziran 1979: Sinema oyuncusu Ayhan Işık (50), Kuşadası'nda tatilde geçirdiği beyin kanaması sonucu hayatını kaybetti.

16 Haziran 2013: Gezi Parkı direnişi sırasında evine giderken Okmeydanı'nda polisin göz yaşartıcı gaz tabancasından çıkan kapsül, 14 yaşındaki ortaokul öğrencisi Berkin Elvan'ı yaraladı. Komaya giren Elvan, 11 Mart 2014 günü hayatını kaybetti. Elvan Feriköy Mazarlığı'nda düzenlenen büyük bir cenaze töreninden sonra toprağa verildi. Elvan, direnişin sembol isimlerinden oldu.

17 Haziran 1942: Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek, babasının Yedeksubaylık görevi sırasında Gaziantep'te dünyaya geldi. Perinçek, aslen Erzincan'ın Kemaliye ilçesine bağlı Apçaağa Köyü'ndendir. Annesi Lebibe Hanım ise Malatya'nın Darende ilçesine bağlı Balaban Köyü'ndendir.

17 Haziran 2005: Yazar Recep Bilginer (83) hayatını kaybetti.

17 Haziran 2012: 1968-1971 yılları arasında Aydınlık dergisini basan İş Matbaası'nın sahibi, eski TKP'li Bekir Karayel hayatını kaybetti.

17 Haziran 2015: 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel (91) hayatını kaybetti. Demirel Isparta'ta toprağa verildi.

17 Haziran 2015: Oyun yazarı ve tiyatrocu/sinemacı yönetmen Başar Sabuncu (71) hayatını kaybetti.

18 Haziran 1936: Ünlü Rus yazar Maksim Gorki (68) hayatını kaybetti.

18 Haziran 1991: Sosyalist Parti üyesi İbrahim Sarıca (36), Cizre’de sokak ortasında uğradığı saldırı sonucu hayatını kaybetti. Sarıca inşaat işçisiydi.

19 Haziran 2017: İran, Suriye'deki IŞİD hedeflerini Zülfikâr füzesiyle vurdu. İran'ın bu hamlesi ABD'ye meydan okuma olarak algılandı. Geçen yıl da Rusya Hazer Denizi'nden uzun menzilli füzeyle Suriye'deki IŞİD hedeflerini vurmuştu.

20 Haziran 1989: Yazar şair Hasan İzzettin Dinamo (80) İstanbul'da hayatını kaybetti.

20 Haziran 2014: Şair çevirmen Erdoğan Alkan (79) hayatını kaybetti.

21 Haziran 1037: Büyük bilgin- filozof İbni Sina (56), İran'ın Hamedan şehrinde hayatını kaybetti.

21 Haziran 1934: Soyadı Kanunu yürürlüğe girdi. Mustafa Kemal Paşa'ya, TBMM tarafından 'Atatürk' soyadı verildi.

21 Haziran 2010: Yazar İlhan Selçuk (85) hayatını kaybetti. (D:11 Mart 1925)

21 Haziran 2012: Hekim, politikacı, yazar Turhan Temuçin hayatını kaybetti.

22 Haziran 1919: Amasya Genelgesi imzalandı ve duyuruldu.

22 Haziran 1941: Nazi Almanya’sı, Sovyetler Birliği (SSCB)’ne saldırdı. Böylece İkinci Dünya Savaşı Avrupa cephesinde doğuya yöneldi.

22 Haziran 2012: Suriye, hava sahasına girdiği iddiasıyla Türk F-4 savaş uçağını düşürdü. İki pilot kayıp. İki ülke arasında kriz. (Pilotların şehit olduğu ortaya çıktı. Arama sonucu pilotların naşları denizin dibinden çıkarıldı.)

22 Haziran 2016: İlahiyatçı akademisyen Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk (71), doğum gününde hayatını kaybetti. Öztürk, bir süredir kanser tedavisi görüyordu. Çeşitli gazetelerde dini konularda yazılar yazan Öztürk, son olarak Aydınlık'ta köşe yazarlığı yapıyordu. Öztürk, 2002 seçimlerinde Meclis'e CHP Milletvekili olarak girdi. 2005 yılında buradan istifa ederek Halkın Yükselişi Partisi'ni kurmuştu.

22 Haziran 2016: Eski ADD Başkanı Avukat Ertuğrul Kazancı, bir süredir tedavi gördüğü Kocaeli'de hayatını kaybetti. Kazancı, uzun yıllar öğretmenlik ve gazetecilik de yaptı.

23 Haziran 1939: Hatay'ın anavatana katılmasına ilişkin antlaşma Ankara'da imzalandı.

23 Haziran 2015: Gazeteci yazar Cüneyt Arcayürek (87) hayatını kaybetti.

24 Haziran 1960: Köy Enstitüleri'nin kurucusu eğitimci İsmail Hakkı Tonguç (67) hayatını kaybetti.

24 Haziran 2018: Erken Genel Seçim'de şu sonuçlar alındı: Seçmen sayısı: 59.367.469, Katılım oranı: %86,22, Geçerli 50 milyon 068 bin 627 oyun 26 milyon 330 bin 823’ünü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan aldı. Erdoğan’ı CHP'nin Cumhurbaşkanı adayı Muharrem İnce 15 milyon 340 bin 321 oyla takip etti. HDP adayı Selahattin Demirtaş 4 milyon 205 bin 974, İYİ Parti adayı Meral Akşener 3 milyon 649 bin 030, Saadet Partisi adayı Temel Karamollaoğlu 443 bin 704, Doğu Perinçek, 98 bin 955 oy aldı.

Adayların oy oranları şöyle oldu: Recep Tayyip Erdoğan %52.59, Muharrem İnce %30.64, Selahattin Demirtaş % 8.40, Meral Akşener % 7,29, Temel Karamollaoğlu % 0.89, Doğu Perinçek %0.20. Siyasi partilerin çıkardıkları milletvekili sayısı: AK Parti: 295, CHP: 146, HDP: 67, MHP: 49, İYİ Parti: 43.

25 Haziran 1950: Kore halkı, ABD’ye karşı kurtuluş savaşını başlattı.

25 Haziran 2005: Müzik sanatçısı Kâzım Koyuncu (34) hayatını kaybetti.

25 Haziran 2015: Aydınlıkçı Av. Emcet Olcaytu (67) hayatını kaybetti. Olcaytu İşçi Partisi yönetiminde görev almıştı. Olcaytu, Aydınlık dergisinin de Genel Yayın Yönetmenliğini yapmıştı.

26 Haziran 1975: Toprak -İş önderliğinde Söke tarım işçilerinin grevi.

27 Haziran 1905: Potemkin gemisindeki denizciler, Çarlık yönetimine isyanı.

27 Haziran 1981: İran devriminin önderlerinde ve Humeyni sonrası dini lideri Ali Hamaney, Tahran Ebuzer Camisi'nde kürsüde konuşurken önüne konulan bombalı teybin patlaması sonucu ağır yaralandı. Saldırıyı Halkın Mücahitleri grubunun yaptığı ileri sürüldü.

27 Haziran 1998: Türk Pop Müziği sanatçısı Kerim Tekin (23) geçirdiği trafik kazısı sonucu hayatını kaybetti.

27 Haziran 2015: Eğitimci yazar ozan Mehmet Başaran (89) hayatını kaybetti.

28 Haziran MÖ. 209: Türk Kara Kuvvetleri'nin kuruluşu.

28 Haziran 1914: Birinci Dünya Savaşı'nı başlatan Saraybosna suikastı. Avusturya-Macaristan Veliahtı Arşidük Franz Ferdinand, Saraybosna'da Gavrilo Princip adli ögrenci tarafindan öldürüldü.

28-30 Haziran 1919: Aydın Şehir Savaşı. Şehir gerilla savaşıyla üç günlüğüne Yunanlılardan kurtarıldı. Takviye gelmeyince Yunan ordusu, 3 Temmuz günü şehri tekrar ele geçirdi.

28 Haziran 1945: Cumhuriyet gazetesi kurucusu Yunus Nadi (66) hayatını kaybetti.

28 Haziran 2016: İstanbul Atatürk Havaalanı'nda meydana gelen bombalı ve silahlı saldırıda 10’u yabancı uyruklu 45 kişi hayatını kaybetti. 239 kişi yaralandı. Yaralıların 109’u taburcu edildi. Saldırıyı IŞİD terör örgütü üstlendi. Olayda 3 teröristin öldüğü açıklandı. Saldırıdan sonra yas ilân edildi. Katliamın Türkiye-Rusya ilişkilerinin iyileşme dönemine girdiği günlerde meydana gelmesi anlamlı bulundu.

29 Haziran 1913: İkinci Balkan Savaşı başladı.

29 Haziran 1925: Bölücü Şeyh Said ve 46 adamı Diyarbakır'da idam edildi.

29 Haziran 1989: Şair yazar TÖS kurucusu Tahsin Saraç (59) hayatını kaybetti.

29 Haziran 2002: Türk Milli Takımı, Dünya Kupası'nda Güney Kore'yi 3-2 yenerek üçüncü oldu.

30 Haziran 2013: Mısır'da 2011'den buyana süren en kalabalık gösteriler yapıldı. Cumhurbaşkanı Muhammet Mursi yönetimine karşı yapılan eylemlere, yurt çapında 22 milyon insanın katıldığı bildirildi. Mursi'ye karşı toplanan imza sayısının da 25-30 milyon olduğu ileri sürülüyor.

30 Haziran 2017: Hukukçu ve Bektaşi Babası, yazar Av. Şakir Keçeli (79), Marmaris'te hayatını kaybetti. Keçeli, Vatan Partisi üyesi ve Genel Başkan Danışmanı'ydı.