Stoklar tükenince borsa 'paydos' etti

Türkiye'nin pamuk üretimi, tekstil sektörünün talebine yetişemeyince stoklar tükendi, fiyatların belirlendiği İzmir Ticaret Borsası (İTB) pamuk salonunda işlemler durdu.

126 yıllık tarihe sahip İzmir Ticaret Borsası'nda 95 yıldır ulusal pamuk fiyatlarının belirlendiği pamuk korbeyi, tarihi olaylardan birini yaşıyor. Her yıl 12 ay pamuk numuneleri üzerinde fiyat pazarlığının yapıldığı salonda, standartları temsil edecek kalite ve miktarda ürün kalmaması nedeniyle işlemler durduruldu.

Yeni sezonun başlayacağı 15 Eylül'e kadar fiyat belirlemesi beklenmeyen borsada seanslara da ara verildi.

İzmir Ticaret Borsası (İTB) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bülent Uçak, AA muhabirine, borsada ender rastlanan olaylardan birini yaşadıklarını aktardı.

Uçak, şöyle konuştu:

"Böyle bir olay en son 35 yıl önce yaşanmıştı. Zaten 30-35 yılda bir gerçekleşebilecek bir durum yaşıyoruz. Borsaya getirecek ürünün kalmaması ilginç bir durum. Bunun çeşitli nedenleri var. Normalde ithalat bağlantısı yapan tekstil fabrikaları, özellikle 15 Temmuz darbe girişimi sonrası dolardan tedirgin oldu. 'Doların ne olacağı belli olmaz, paramızı bağlamayalım' görüşü hakim oldu. ABD'de başkanlığa seçilen Trump'un yerli sanayiye dönme beyanatları da bu süreçte etkili oldu. Kur riskini almak istemeyen yerli tekstil sanayicisi ithalat bağlantısı yapmadı ve ihtiyacını yerli pamukla karşılamaya döndü. Dolarda da yükseliş olmasıyla birlikte yerli pamuk stokları bir anda bitti. Şu anda sadece Ege'de değil Çukurova'da, Güneydoğu Anadolu'da da pamuk kalmadı. Bundan sonraki ihtiyaçlar ithalatla karşılanacak. Yeni sezona kadar borsada fiyat belirlemek mümkün değil. Tekstilcinin ihtiyacını yerli pamukla karşılamayı tercih etmesi memnuniyet verici bir durum"

Üreticiye moral verecek

Ulusal Pamuk Konseyi Başkanı BarışKocagöz ise bu yıl Türk pamuğunun kalitesinin iyi olması nedeniyle iplik sanayicisinin yerli pamuğa döndüğünü ifade etti.

Yerli pamuğun bitmeye başladığı dönemde Türk cumhuriyetleri ve Yunanistan'dan pamuk ithal edilmeye başlandığına işaret eden Kocagöz, "Bu yıl ülke genelinde üretilen yaklaşık 750 bin tonluk ürün 8 ayda tükendi. Güneydoğu pamuğu 15 Eylül, Ege pamuğu ise ekim ayında çıkar. Bu tarihe kadar fiyat belirlemek mümkün değil." dedi.

Bu durumun üreticiye moral vereceğini, gelecek yıl için fiyatları destekleyen bir unsur olabileceğini dile getiren Kocagöz, 2017/2018 sezonu için üretimin 900 bin tona çıkmasını beklediklerini kaydetti.

Türkiye'nin bu yıl yaklaşık 700 bin tonluk pamuk ithalatı yaptığını anlatan Kocagöz, yerli üretim arttıkça ithalatın payının azalacağını, üretimi destekleyen politikaların devam etmesi halinde 3 yıl içinde ihtiyacın tamamını yerli üretimle karşılayabilecek durumda olabileceklerini bildirdi.

Türkiye'nin ilk ticaret borsası konumundaki İTB'de 95 yıldır pamuk fiyatının belirlenmesi için uygulanan korbey sistemi, ticarette yüz yüze pazarlık geleneğini devam ettiriyor.

Alıcı, satıcı ve aracıların buluştuğu, teminat yerine sözlerin geçerli olduğu korbeyde arz talep dengesine göre fiyat belirleniyor.