Referandum öncesi sosyal medyada dolaşan bu yalana inanmayın! (Nasıl oy kullanılır?)
Referanduma sayılı günler kala sosyal medyada dolaşan bir iddia çok konuşuldu. İddiaya göre oy pusulasında "tercih" mührünün "hayır" kelimesinin üzerine gelmesi halinde oyların geçersiz sayılacağı iddia edildi. Bu iddianın yalan olduğu ve oy kullanacak vatandaşların bu yalana inanmaması gerektiği belirtildi.
Sosyal medyada ve Whatsapp gruplarında dolaşan bir iddiaya vatandaşların inanması üzerine haberlerin güvenirliğini denetleyen Teyit.org, işin aslını araştırdı.
İddiaya göre oy pusulasında “Tercih” mührünün “Hayır” kelimesinin üzerine gelmesi halinde oylar geçersiz sayılacak. Ancak öyle bir durumun olmadığı kısa süre içerisinde ortaya çıktı.
İŞTE YALAN OLDUĞU ORTAYA ÇIKAN O PAYLAŞIM:
Ancak iddia doğru değil. Referandumda kullanılan oyların hangilerinin geçersiz sayılacağı ile ilgili Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 14 Şubat'ta bir genelge yayımladı. “Anayasa Değişikliği Halkoylamasında Sandık Kurullarının Oluşumu, Görev ve Yetkilerini Gösterir 135/1 Sayılı Genelge”nin “Geçerli Olmayan Oy Pusulaları” başlıklı 43. maddesinde hangi durumlarda oyun geçersiz sayılacağı belirtildi. Genelgede oyun geçersiz sayılması ile ilgili haller arasında “Tercih” mührünün yazının üstüne gelmesiyle ilgili bir ifade bulunmuyor.
Genelgede sayılan oyun geçersiz olmasına neden olabilecek haller şöyle:
a) Sandık kurulunca verilen ve o seçim için düzenlenmiş biçim ve renkte olmayan,
b) Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunmayan,
c) Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan,
d) Hiçbir yerine “TERCİH” mührü basılmamış olan,
e) Birleşik oy pusulasında EVET – HAYIR şeklinde ayrılan alanlardan (beyaz veya kahverengi bölümlerden) birden fazlasına “TERCİH” mührü basılmış olan,
f) Birden fazla alana taşmış “TERCİH” mühürlü birleşik oy pusulaları,
g) Bütünlüğü bozulacak şekilde yırtılmış veya koparılmış olan,
h) Üzerine “TERCİH” mührü dışında veya “TERCİH” mührü yerine herhangi bir özel işaret, herhangi bir isim, imza kaşesi, mühür veya parmak izi basılmış olan,
i) Üzerinde yer alan bölümleri belirgin bir şekilde ve özel olarak karalanmış, çizilmiş veya işaretlenmiş olan,
j) Üzerinde yer alan matbu yazıların ve şekillerin dışında yazılar veya harfler veya sayılar yazılmış veya şekiller çizilmiş olan birleşik oy pusulaları geçerli değildir
Yani “Tercih” mührünün “Hayır” yazısının üzerine gelmesi halinde oy geçersiz sayılmıyor.
İlgili maddenin devamında da “Oy Pusulalarının Geçersiz Olmayacağı” haller sıralanıyor.
Oy ve Ötesi Derneği, teyit.org'a gönderdiği yazılı açıklama ile sosyal medyadaki iddianın doğru olmadığını belirterek “135/1 sayılı genelde geçerli oylar ‘Seçmenin neyi tercih ettiğinin tartişmaya yer vermeyecek şekilde açık ve net olarak anlaşılabilir olması' diye belirtilmektedir. Bu nedenle tercih mührünün EVET veya HAYIR üzerine gelmesi, ayni bolüme defalarca tercih basılması veya tercih yazısının karşı tarafa bulaşması oylari geçersiz kılmaz.” ifadelerinin kullandı.
Dernek ayrıca bir görsel hazırlayarak hangi durumlarda oyların geçerli, hangi durumlarda geçersiz olduğunu da sosyal medya kullanıcılarıyla paylaştı.
ulusalkanal.com.tr