Gıda dış ticaret verileri ne demek istiyor?

Hiç rakamlarla aram iyi değildir.

Ama rakamları yorumlayan iyi insanlar buldum mu çok zevkli oluyor.

Geçen akşam aynı zamanda Tarım Gıda platformunun da üyesi olan Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkan Vekili ve Dış ticaret konseyi Başkanı Murat Bayizit’le konuşurken verdiği bilgiler dikkatimi çekti. Sektörü ilgilendirdiği ve detaylarda önemli nüanslar barındırdığı için paylaşmak istedim.

2019 DÜNYA GIDA TİCARETİ

2019 toplam Dünya Gıda ticareti 1,5 trilyon dolar.

Türkiye’nin buradaki payı 18 milyar dolar.

Yani %1,2.

Meyve suyu,sos,konserve,salça pazarı 182 milyar dolar.

Türkiye’nin payı 1,5 milyar dolar.

Biz daha çok dökme ve fason üretim yapan bir görünümdeyiz.

katma değerli üretim, ulaşım ve markalaşma sorunumuz var. Bu konudaki çabalar artarsa pazar payımızın artması çok muhtemel.

En çok ihracat yaptığımız ilk üç ülke:

Irak:2,4 milyar dolar

Almanya:1,5 milyar dolar

İtalya: 1 milyar dolar

En çok ithalat yaptığımız ilk üç ülke:

Rusya:2,2 milyar dolar

Ukrayna: 1,3 milyar dolar

Brezilya: 900 milyon dolar.

2019 un ihraç ettiğimiz ilk üç ürünü;

Fındık: 1,1 milyar dolar

Un: 1 milyar dolar

Makarna: 600 milyon dolar.

Dünyada en uygun fiyatlı unun bizde olduğunu hatırlatmalıyım.

2019’da ithal ettiğimiz ilk üç ürün:

Buğday: 1,7 milyar dolar

Soya: 900 milyon dolar

Dane Mısır:600 milyon dolar

Buğday daha çok dahilde işleme rejimi kapsamında un ihracatı için; soya ve dane Mısır da hayvan yemleri (kesif yem) için ithal ediliyor.

2020’nin Ocak ,Şubat ve Mart aylarındaki ihracatımız 5,18 milyar dolar.

Geçen yıl bu rakam 4,45 milyar dolardı.

Bu yıl %16,50 artış söz konusu.

Kg başına birim ihracat değerimiz ise maalesef 1, 048 dolar/ kg

Aynı döneme (2020) ait ithalata bakacak olursak;

Toplam ithalat 3,88 milyar dolar.

Geçen yıl bu rakam 3,06 milyar dolardı.

İthalat artış oranı %26.

2020’de kg başı birim ithalat değeri 495 dolar/ton.

Geçen yıl bu rakam 485 dolardı.

2020 Ocak Şubat Mart döneminde en çok ihracat yaptığımız ülkeler hangileri derseniz;

Irak 675 milyon dolar;

Almanya 391 milyon dolar;

Rusya 287 milyon dolar.

Bu ülkelere fındık,un ve makarna satmışız. Ayrıca Irak’a un,tavuk eti,konserve,salça göndermişiz.

Rusya’ya da mandalina,domates,limon .

Peki 2020’nin ilk üç ayında en çok ithalat yaptığımız ilk üç ülke:

Rusya 807 milyon dolar,

Ukrayna 254 milyon dolar,

ABD 218 milyon dolar.

Rusya ve Ukrayna’dan buğday,Mısır,ayçiçeği.

ABD’ den ceviz badem.

Burada üzülerek belirtmeliyim ki son 10 Yıldır kırsal kalkınma aracılığıyla ceviz için verilen onca paranın %80’i havaya uçtu.

Bunun ana iki temel nedeni var: yanlış çeşit ve yanlış arazi.

Benim de yakından takipettiğim ve uzmanlarla uyarmamıza rağmen hem milyarlarca para ama en önemlisi 10 yıl kaybettik.

Çok yazık oldu.

Sadece Mart 2020’de Gıda ihracatımız 1,75 milyar dolar.

İthalatımız 1,27 milyar dolar.

Bu ayda ihracatımız %15,48 arttı.

İthalat ise geçen yıla göre %3,9 arttı.

Bu süreçte et,sütürünleri,su ürünleri,tütün ve mamulleri,yumurta ve unda düşüş yaşandı.

Genel olarak bakıldığında kurutulmuş Gıda başta olmak üzere katmadeğerli ürünlerde artış sözkonusu.

Pandemi süresince ben Türkiye’nin tarımsal ihracatının artacağını düşünüyorum.

Tabii hep birlikte çalışırsak, bu konuya kafa yorarsak.

İlerleyen yazılarımda bu konuda daha detaylı analize yer vereceğim.