Peki kimdir Muhammet Musaddık?

İran’da günlük yayınlanan “İptikar” gazetesi Dışişleri bakanı Cevad Zarif vile İran’ın efsane Başbakanı Muhammed Musaddık ın portrelerini birleştirerek manşetine taşıdı.

Peki kimdi Kimdi Muhammet Musaddık ve neden “İptikar” gazetesinin manşetinde Nükleer müzakere heyeti başkanı İran dışişleri bakanı Cevat Zarif ile portreleri birleşmişti?

Muhammet Musaddık İran’da petrolün millîleştirilmesini sağlayan başbakanıdır.

Başbakanlık yaptığı süre içinde maaş almadığı gibi başbakanlık kurumunun masraflarını da bizzat üstlenen Musaddik, XX. yüzyıl İran tarihinin en önemli devlet ve siyaset adamlarındandır.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ile Lahey Adalet Divanı’nda ic¬raatını savunan konuşmalarından dolayı Time dergisi tarafından yılın devlet adamı seçildi.

17 Temmuz 1952’de çıkar çevrelerinin baskısı sonucu istifa etmek zorunda kalan Musaddık, Milliyetçilerin ve komünist Tudeh Partisi’nin başlattığı isyanlar üzerine 22 Temmuz günü tekrar başbakanlığa getirildi.

Musaddık ordudaki muhalif subayları görevinden uzaklaştırdığı için şah tarafından 16 Ağustos 1953’te ABD ve İngiltere’nin tertiplerine uygun olarak onu azlettiğine dair bir kararname yayımladı.

Musaddık, halkın desteğiyle bu kararı akamete uğratıp şahı Roma’ya kaçmak zorunda bıraktıysa da sokak gösterilerinin üçüncü günü Amerikan ve İngiliz istihbarat örgütleriyle iş birliği yapan General Fazlullah Zâhidî’nin düzenlediği bir hükümet darbesiyle iktidardan düşürülerek tutuklandı.

Şah’ın İran’a dönüşü ile yargılanan ve 21 Aralık 1953 tarihinde önce idam cezasına çarptırılan, Musaddık’ın cezası üç yıl hapse çevrildi. Unutulmaz devlet adamı Musaddık 5 Mart 1967’de gözaltında tutulduğu evinde Tahran’da vefat etti

Batının baskısına rağmen İran Nükleer enerjisi hala milli ve üretime devam ediyor. Bu da Musaddık ve zarif’in ortak yönü olarak görülüyor.

Haber: Yakup Aslan / İran

ulusalkanal.com.tr