Boeing'den '737 Max' açıklaması

Boeing'den Endonezya ve Etiyopya'daki uçak kazalarının ardından Boeing model 737-8 Max ve 737-9 Max uçaklarının, tüm uçuşlarının birçok ülke ve hava yolu şirketi tarafından durdurulması üzerine açıklama yapıldı.

Açıklamada, uçuş emniyetinin, tüm Boeing çalışanları için temel bir değer olduğu vurgulandı.

"Uçaklarımızın, müşterilerimizin, yolcularımızın ve uçuş ekibinin güvenliği daima birinci önceliğimizdir." ifadesi yer alan açıklamada, 737 MAX'ı, kendilerini bütünüyle işlerine adamış yetenekli çalışanların tasarladığı, ürettiği ve destek sağladığı güvenli bir uçak olduğu aktarıldı.

Açıklamada, Boeing'in, Endonezya'da Lion Air'in 610 sefer sayılı uçağının kaza geçirmesinin ardından, son birkaç aydır, zaten güvenli olan bir uçağı daha da güvenli hale getirmek için bir uçuş kontrol yazılım güncellenmesi geliştirdiği kaydedilerek, şu değerlendirmeler yer aldı:

"Bu geliştirme, Manevra Karakteristikleri Takviye Sistemi (MCAS) uçuş kontrol kaideleri (uçuş kontrol bilgisayarı tarafından yerine getirilen komutlar dizisi, üreticinin uçuş kontrol hareketini, uçuş özelliklerini ve uçak kısıtlamalarını tanımlayan yerleşik bilgisayar komutları) pilot göstergeleri, operasyon manuelleri ve uçuş ekip eğitimi güncellemelerini kapsamaktadır. Geliştirilmiş uçuş kontrol kaidesi, Hücum Açısı (AOA) girdilerini işlemekte, doğru olmayan bir hücum açısı okumasına karşı “stabilizer trim” komutlarını sınırlamakta ve irtifa dümeninin konumunu korumak için stabilizer komutuna sınırlama getirmektedir."

"Yazılım güncellemesi FAA ile yakın iş birliği içerisinde yapılıyor"

Açıklamada, Boeing'in, yazılım güncellemesinin geliştirilmesi, planlanması ve sertifikasyonu konularında ABD Federal Havacılık Kurulu (FAA) ile yakın iş birliği içinde çalıştığı vurgulandı.

Bu güncellemenin müşterilerden alınan geri bildirimleri de kapsadığı kaydedilen açıklamada, söz konusu geliştirmenin, gelecek haftalarda tüm 737 MAX filosuna uygulanmak üzere yayınlanacağı bildirildi.

Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"FAA, Boeing ile birlikte üzerinde çalıştığı yazılımda yapılan bu geliştirmeyi tüm hava yollarının uygulaması için zorunlu hale getireceğini ve bu uygulama için Uçuşa Elverişlilik Direktifi'ni (AD) nisandan önce yayınlayacağını öngörmektedir. Önemle belirtmek isteriz ki, FAA şu anda herhangi bir ilave talimat yayınlamayı gerekli görmemektedir ve AD2018-23.5'te yer alan talimatlar halen uygunluğunu korumaktadır.

737 MAX tipi uçaklarda, uçak kontrol karakteristiklerini geliştirmek ve yüksek yukarı yunuslama eğilimini azaltmak için bir yunuslama artışı takviye kontrol kaidesi (MCAS) bulunmaktadır. Bu kaide, uçak hizmete girmeden önce sertifikasyon sürecinin bir parçası olarak uçuş testlerine tabi tutulmuştur. MCAS, uçağı normal uçuş sırasında kontrol etmemekte; normal olmayan operasyon koşullarında uçağın hareketini geliştirmektedir."

"Pilot, her zaman uçuş kontrol kaidesine müdahale edebilir"

Açıklamada, Boeing'in yayınladığı 737 MAX Uçuş Ekibi Operasyonları Manueli'nde (FCOM), çok düşük bir ihtimal dahi olsa, bir hücum açısı (AOA) sensöründen doğru olmayan bir veri alınması halinde, bu durumu güvenli bir şekilde yönetebilmek için halihazırda var olan sürecin ana hatlarıyla tanımlandığı aktarıldı.

Pilotun, "elektrik trim" ya da "manuel trim" kullanarak her zaman uçuş kontrol kaidesine müdahale edebildiğinin aktarıldığı açıklamada, şu değerlendirmeler yer aldı:

"Buna ek olarak, uçuş kontrol kaidesi, 6 Kasım 2018'de yayınlanan Operasyon Manueli Bülteninde (OMB) belirtildiği gibi, mevcut 'runaway stabilizer' prosedürünün kullanımıyla da kontrol edilebilir. Bir kez daha, Etiyopya Havayolları 302 sayılı sefer yolcularının yakınlarına en içten taziyelerimizi sunarız. Boeing'den teknik bir ekip, Etiyopya Kaza Soruşturma Bürosu ve ABD Ulusal Ulaştırma Güvenliği Kurulu yönetimi altında teknik destek sağlamak amacıyla kaza bölgesinde bulunmaktadır. Halen soruşturmanın erken bir aşamasındayız ve bizler de kazanın nedenini bir an önce anlamak istiyoruz."

"Uçuş emniyeti önceliğimizdir"

Uçuş emniyetinin Boeing'in bir numaralı önceliği olduğu vurgulanan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"737 MAX'ın güvenilirliğine inancımız tamdır. Müşterilerimizin ve sivil havacılık otoritelerinin kendi pazarları için en uygun olduğuna inandıkları kararları almalarını anlıyoruz. Onlarla, filolarını güvenle işletmeleri için ihtiyaç duydukları tüm bilgileri sağlamak üzere yakın temasımızı sürdürüyoruz. ABD Federal Havacılık Kurumu halihazırda yeni bir önlem istememektedir ve var olan bilgiler ışığında operatörlere yeni bir kılavuz göndermemizi gerektirecek bir durum bulunmamaktadır."