Kritik güvenlik sistemleri yerlileşecek

Ülkenin kritik tesis, bölge ve altyapılarının güvenliğinde kullanılan haberleşme sistemlerindeki "akıllı" unsurlar için yerli çözümler üretilecek.

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK), gelecek dönemdeki öncelikli gündem başlıkları arasına "Anayurt Güvenliği Odaklı Gömülü Haberleşme Sistemleri"nin geliştirilmesini aldı.

Gömülü haberleşme sistemlerinin geliştirilmesi ile veri toplama ve değerlendirme sistemlerinde operatör bağımlılığının asgari düzeye indirilmesi, verimliliğin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi sağlanabiliyor. Özellikle yeni nesil tehditlerin (siber tehditler, terör ve casusluk olayları vesaire) bertaraf edilmesine yönelik gömülü sistemlerin geliştirilmesine ihtiyaç duyuluyor.

Bu kapsamda uluslararası firmalarla rekabet edebilecek ve bu pazarlara girebilecek ürünlerin geliştirilmesi gerekiyor. Ayrıca ulusal güvenliği ilgilendiren konularda dışa bağımlılığın azaltılması önem taşıyor.

Anayurt Güvenliği Odaklı Gömülü Haberleşme Sistemleri başlığı altında kritik ya da önemli bölgelerin takibi, uzaktan bilgi alınması, verilerin toplanması ve değerlendirilmesi, acil ve olağan dışı durumların tespit edilmesi ve ilgili birimlere bildirilmesi işlemlerinin otomatik hale getirilmesine ilişkin çözümler üzerinde durulacak.

Hazır yazılım paketleri kullanılmayacak

Uzaktan yönetilebilen ve güvenliğe yönelik araç ve makinaların iletişim gecikme kısıtlarına ve performans isterlerine uygun gömülü çözümlerin tasarlanması ve gerçekleştirilmesi; enerji üretim ve iletim altyapılarının; su kaynakları, barajlar ve arıtma tesislerinin; haberleşme altyapılarının güvenliğine ve takibine yönelik gömülü sistemlerin gerçekleştirilmesine çalışılacak.

Önerilecek projelerde hem yazılım hem de donanım geliştirme faaliyetleri birlikte bulunacak. Analitik yöntemlerin kullanılması beklenen projelerde, yazılım geliştirme faaliyetleri hazır yazılım paketleri tedariki yoluyla yapılmayacak. Geliştirilen sistemin yazılım ve donanım dokümantasyonu ilgili uluslararası standartlara uygun olacak.

Akıllı sistemlerin geliştirilmesi beklenen projelerde, makine öğrenmesi, derin öğrenme ve çeşitli yapay zeka tekniklerinin kullanılmasıyla sistemin operatör bağımsızlığının maksimum düzeyde sağlanması bekleniyor. Ayrıca önerilecek çözüme dair literatür araştırmasının tamamlanmış olması gerekiyor.

Tasarım ve Ar-Ge ülkede yapılmış olacak

Bu çabalar sonunda sensör ağı haberleşme protokollerinin geliştirilmesi ve buna uygun özgün yazılım/donanım çözümleri, güvenli haberleşme protokollerini destekleyen gömülü sistem prototipleri, sürü tabanlı araçların (robot, insansız kara, hava ve deniz araçları vesaire) akıllı haberleşmesine yönelik çözümler elde edilmesi hedefleniyor.

Sadece entegrasyon/montaj içeren uygulama projeleri destek kapsamı dışında tutulacak. Salt yazılım geliştirme faaliyetlerine dayalı projeler desteklenmeyecek. "Akıl" boyutuna dair teknolojik nitelikleri yetersiz projeler desteklerden yararlanamayacak. Tasarım ve Ar-Ge faaliyetleri yurt dışında yapılan sistemler de değerlendirme dışı kalacak.

Proje süreleri 24 ayla sınırlı tutulacak. Proje bütçesinin üst sınırı 3 milyon lira olarak belirlenirken, ortaklı projelerde bu miktar 4 milyon liraya çıkacak.