AKP hükümetinin gizli Irak’ı bölme faaliyeti

IŞİD’in Musul’u ele geçirmesinin ardından MİT, Genelkurmay ve Dışişlerinin Irak’ı yeniden şekillendiren harita çizdiği ortaya çıktı. “Sünni bölgesi” oluşturularak Irak içinde ikinci otonom bir yapının sınırları çizildi

Türkiye Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin sonuçlarına kilitlenmişken, Ankara’da bir süreden beri sessiz sedasız yürütülen yeni Irak haritasına ilişkin çalışma yapıldığı ortaya çıktı. Irak ve Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) Musul’u ele geçirmesinin sonrasında gündeme gelen “ihtimaliyat planlamaları” çerçevesinde, Irak’ın içinde otonom bir Sünni bölgesi oluşması durumunda, sınırların nereden ve nasıl geçeceği konusunda “bir harita çalışmasının” başlatıldığı öğrenildi.

BAŞBAKANLIK TALİMATI

Aydınlık, Türkiye’de Başbakanlıktan gelen talimatla, MİT-Dışişleri ve Genelkurmay Başkanlığı yetkililerinin koordinasyonu ile yürütülen “harita” çalışmasının ayrıntılarına ulaştı. IŞİD’in Musul’u ele geçirmesi ve Irak’ın merkezine doğru ilerlemesi sonrasında başlatılan çalışmada, bölgenin idari ve demografik yapısının esas alındığı, bölgedeki ana ulaşım güzergahları, il ve ilçelere göre “Sünni bölgesi” oluşturularak Irak içinde ikinci otonom bir yapının sınırları çizildi. Aydınlık’a bilgi veren kaynaklar, Irak Anayasası’nın federal bölgeler kurulmasına izin verdiğini anımsatarak, IŞİD’ın yarattığı terör dalgası ile ele geçirdiği topraklar üzerinde federal bir bölge kurulması yönünde niyetlerin ve planlamaların Irak’taki Sünni siyasetçiler arasında bir süreden beri tartışma konusu olduğunu dile getirdiler.

Irak Anayasası’nın 119’uncu maddesindeki “Bir veya daha fazla sayıda vilayetin, aşağıdaki belirtildiği şekilde talep gelmesi durumunda referandumla bir bölge oluşturması mümkündür: Bölge oluşturmak isteyen vilayet meclislerinden her birinin üyelerinin üçte birinin talebi üzerine; bölge oluşturmak isteyen vilayetlerdeki seçmenlerin onda birinin talebi üzerine” düzenlemesi, Sünnilerin federal bölge kurmasına Anayasal zemin oluşturuyor. Ancak, hukuki açıdan Musul dahil olmak üzere, Barzani bölgesi içinde olmayan diğer bölgelerin Bağdat yönetimine bağlı olması nedeniyle, 2003 yılındaki işgalden beri Sünniler ayrı bir federal bölge talebinde bulunmamışlardı. Sünni siyasetçiler, Bağdat yönetimindeki güç paylaşımında Meclis Başkanlığı gibi önemli bir mevkide temsil edildikleri için, sıkıntı ortaya çıkmamıştı. Ancak, IŞİD’ın devreye girmesiyle tablo değişmiş oldu. Örgüt, terör yoluyla fiili bir Sünni bölgesi oluştururken, Bağdat’taki Sünni siyasetçiler de bu duruma hukuksal zemin aramaya başladılar. Türkiye ile sürekli dirsek temasında olduğu Sünni gruplara hem destek vermek hem de bölge ile ilişkileri yeniden dizayn etmek için harita çalışması başlattı.

İŞTE SINIRLAR

Edinilen bilgilere göre söz konusu harita, Musul’u da kapsayacak şekilde, Mahmur ve Erbil’in güneyinden geçip, Ürdün sınırındaki aşiret bölgelerine kadar uzanıyor. Barzani bölgesine açılan ana ulaşım hatları yine Barzani bölgesinde kalırken, bugüne kadar “itilaflı bölgeler” olarak bilinen yerler, Kürtler ile Sünniler arasında pay ediliyor. Türkmenler ise dağılmış oldukları coğrafya içinde hem Sünnilerin, hem Şiilerin hem de Kürtlerin arasında bulunuyor.

Aydınlık