''Erdoğan bu seçimlerde karaya oturdu''
Seçim sonuçları dış basında geniş yer buldu.
WSJ: AKP hezimete uğradı
Türkiye'nin kaderini belirleyecek seçim sonuçlarının açıklanmaya başlamasının ardından, Amerika’da yayınlanan Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, AKP'nin 2015 seçimlerinde hezimete uğradığı değerlendirmesini yaptı.
İlk gelen sonuçların, AKP'nin, 2002'den bu yana sürdürdüğü tek parti iktidarını yitireceği yönünde olduğunu belirten WSJ, AKP'nin muhalefet partilerinden çok oy almasına karşın, tek parti iktidarını yitirip, koalisyona gitmekle yüz yüze kalabileceği yorumunda bulundu.
NYT: Erdoğan bu seçimlerle karaya oturdu
ABD'de yayınlanan The New York Times (NYT) gazetesi, 2015 seçimlerinin ilk sonuçlarını, "Seçmenler, Amerikan stili başkanlık sistemi getirmek isteyen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı azarladı, AKP tek parti iktidarını yitirdi" diye duyurdu.
Seçimlerin Erdoğan ve AKP için açık bir yenilgi olduğunu vurgulayan NYT, Erdoğan'ın ‘Başbakanlıktan, Cumhurbaşkanlığına geçerek artırdığı gücünün bu seçimlerle karaya oturduğu’ değerlendirmesini yaptı.
Nafiz ALBAYRAK / NEWYORK (DHA)
Bild: “Erdoğan’a fren”
Türkiye’de yapılan 25. dönem milletvekilliği seçim sonuçlarını ilk verilere göre Alman basını “HDP meclise girdi, AKP tek başına iktidarı kaybetti” şeklinde verdi. Gazetelerin internet sayfalarında yer alan ilk seçim haberleri şöyle:
Die Welt: “HDP meclise girdi, AKP tek başına iktidarı yitirdi”
“Türkiye seçimini yaptı. İktidar partisi AKP çoğunluğu kaybetti. Kürt yanlısı parti HDP parlamentoya girmeyi başardı.”
Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ): “Erdoğan’ın partisi çoğunluğu kaybetti”
“Türkiye’deki parlamento seçimlerinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın partisi AKP, tek başına iktidarı kaybetti. Oyların yüzde 80’ine bakıldığında, Erdoğan’ın anayasa değişikliği tehlikede.”
Süddeutsche Zeitung: “AKP çoğunluğu kaybetti”
“Seçimlerin Türkiye Cumhurbaşkanı için zaferle sonuçlanması umuluyordu. İlk sonuçlara bakıldığında, sadece anayasayı değiştirecek çoğunluk değil, tek başına iktidar da zor görünüyor.”
Die Zeit: “Erdoğan’ın partisi AKP, hükümet çoğunluğunu kaybetti”
“Kürt partisi HDP parlamentoya girdiği için, AKP’nin tek başına iktidarı zor görünüyor.”
Bild: “Erdoğan’a fren”
“AKP kaybetti. Yüzde 40 ile birinci parti oldu ama, 2011 seçimlerinde yüzde 50’ye yakındı. HDP’nin barajı geçmesi, AKP’nin planlarını değiştirdi. Bunların başında başkanlık sistemi geliyor. AKP 261 dolayında milletvekili çıkartacak gibi. AKP anayasayı referanduma götürecek 330 milletvekili hedefliyordu.”
Ahmet YILDIRIM - ALMANYA / DHA
ZDF: “Cumhurbaşkanı Erdoğan irtifa kaybetti”
Alman televizyonunun ikinci kanalı ZDF saat 19.00 haber bülteninde bugün Türkiye’de yapılan milletvekili seçimlerinin ilk sonuçlarına göre iktidar partisi AKP’nin oy kaybettiğini duyurdu.
Kanal, ilk tahminlere göre AKP ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın muhalefet partileriyle koalisyon yapmak zorunda olduğunu belirtti. ZDF kanalı Türkiye’den bazı kanalların seçimle ilgili analizlerini ekrana taşıdı. AKP çoğu bölgelerde oy oranının düşüklüğüne yer verildi. Seçimlerde Güney Doğu Anadolu bölgesiyle çoğu kentlerde HDP, CHP, MHP partilerinin oylarının yükseldiği bildirildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlık sisteminin zor durumda olduğu bildirildi. Fransız ve İsviçre televizyon kanalları da ana haber bültenlerinde bugün Türkiye’deki seçimleri ekrana taşıdı. Avrupa’nın gözü seçim sonuçlarında.
Levent GÜNDÜZ-ALMANYA/DHA
Seçim sonuçları İngiliz basınında
Türkiye'deki genel seçimleri yakından takip eden İngiliz basın yayın kuruluşları, seçim sonuçlarını şu başlıklarla okurlarına aktardı:
BBC: AKP'nin Merkez Binası'nda Asık Suratlar
İktidardaki AKP erken seçim sonuçlarına göre oy kaybediyor. HDP ise yüzde 10 barajını aşarak meclise ilk defa milletvekili getirmeyi garantiledi. BBC'nin İstanbul muhabiri Mark Lowen, ziyaret ettiği AKP'nin merkez binasında seçim sonuçlarını izleyenlerin sonuçlar açıklandıkça yüzlerinin asıldığını gözlemledi.
Telegraph: Recep Tayyip Erdoğan'ın daha fazla güç hayalleri yıkıldı
Erdoğan'ın daha fazla güç hayali iktidardaki partinin 10 yıldan fazla bir süredir ilk defa en kötü sonucu almasıyla yıkıldı. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk kez Kürtleri destekleyen bir parti, meclise girmeyi başardı
Guardian: AKP çoğunluğu kaybediyor
Recep Tayyip Erdoğan'ın iktidardaki partisi oyların yüzde 41'ini alacağı tahmin ediliyor. Bu da hükümeti kurmak için bir partiyle koalisyon yapması gerektiği anlamına geliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, pazar günkü seçimlerde son 10 yıldan daha fazla bir zamandır ilk defa en büyük yenilgisini yaşadı. Parti tek başına iktidar olmak için alması gereken gerekli çoğunluğu kaybediyor. Hükümet kurmak için başka bir parti ile koalisyon kurması gerekebilir.
Financial Times: Kürtleri destekleyen parti kazanırken Erdoğan kötüye gidiyor
AKP1 3 yıllık iktidarından sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hayret verici bir darbeyle parlamentoda çoğunluğu kaybediyor. Tek parti iktidarının sonuyla Erdoğan'ın gücünü artırmak için anayasa değişikliği için yaptığı mücadelenin sonu gelmiş oldu.
Gonca YAĞCI - LONDRA (DHA)
İtalyan basını: 'Kürt Obama' üzerinde çılgın bir bahis oynayan Erdoğan çoğunluğu kaybetti
TÜRKİYE'deki genel seçim sonuçları İtalyan basınında gündemin ilk sırasında yer alırken, ilk yorumlar şöyle oldu:
ANSA: Türkiye'de Kürt depremi. 13 yıldır kesintisiz iktidarda olan 'Sultan' Recep Tayyip Erdoğan'ın İslami partisi, yüzde 10'luk ölümcül seçim barajını aşarak, 2014 yılında kurulan partisi HDP'yi meclise taşıyan 'Kürt Obama' Selahattin Demirtaş üzerinde 'çılgın bir bahis' oynayınca meclisteki mutlak çoğunluğunu yitirdi.
Kürt Podemos'un (İspanya siyasetinde taşları yerinden oynatan sol görüşlü parti) zaferi, Diyarbakır'da binlerce kişinin sokaklarda dans edip, şarkılar söylemesiyle kutlandı.
Bu, 2002'den beri ülkeye hakim olan adama bir şamar oldu. Anayasa partiler üstü olmasını gerektirirken O (Erdoğan), AKP'yi vuran bir kampanya yürüttü ve tam yetkilerle 'süper başkan' olmak için Meclis'te 330 sandalye istediğini söyledi.
Seçimlerden önce bir analist, 'Bu seçimler, diktatörlükten önce son çıkış' uyarısı yapmıştı.
LA STAMPA: 13 yıldan sonra Erdoğan tek başına iktidar olabilecek çoğunluğu kaybetti. Tarihi bir sonuçla Kürtler Meclis'e girdi, ama Türk seçimleri burada bitmeyecek.
Sandıkların cevabı net: ılımlı İslam liderinin gücü azalsa da, Türkiye muhafazakar bir ülke olduğunu bir kez daha gösterdi.
MHP, müthiş bir performans ortaya koydu ve Kürtleri Anayasa'nın dışında tutmak için şimdi Cumhurbaşkanı'nın başkanlık sistemi planına bir omuz verebilir.
CORRİERE DELLA SERA: 53,7 milyonun seçimi, 'sultan' Recep Tayyip Erdoğan'ın Türkiye'yi, çoğuna göre otoriter olacak bir başkanlık sistemine dönüştürme hayalini sekteye uğrattı. Bunu bloke eden, inanılmaz bir şekilde yüzde 10 barajını aşmayı başaran Kürt parti HDP'nin lideri Selahattin Demirtaş oldu. İslami çizgideki parti (AKP), 2002'den beri ilk kez tek başına iktidar olamıyor.
Seçime katılım oranı yüzde 85 ile çok yüksek oldu. Kürtlerin dışında Devlet Bahçeli'nin milliyetçi partisi de çok iyi bir sonuç elde etti. MHP, AKP ile koalisyon yapabilir. Bu öyle bir başarı ki Kürtleri köşeye sıkıştırabilir.
LA REPUBBLİCA: Erdoğan çoğunluğu kaybetti, Kürt partisi ilk kez mecliste. Cumhurbaşkanı'nın partisi, erken seçime gitmeyi ihtimal dışı tutmuyor. Seçimler, başkanlık sistemini getirmeyi isteyen Cumhurbaşkanı için bir referandum niteliğindeydi. Erdoğan'ın AKP'si mutlak çoğunluğu kaybetti.
Böylece, Türk siyasetinin rakipsiz liderinin başkanlık sistemini hayata geçirme fikri yok oldu.
Esma ÇAKIR/ROMA (İtalya), (DHA)
Rus basını: Erdoğan Cumhurbaşkanı kalacak fakat muhalefeti dinlemek zorunda
Türkiye'de düzenlenen 7 Haziran 2015 Genel Seçimleri sonucu siyasi tablo ortaya çıktı. Seçim sonuçlarının Rus basınına yansıması ise şöyle:
RUS HABER AJANSI RIA NOVOSTI: GALİBİYETE BENZEYEN ZAFER
“Türkiye'de genel seçimler AKP'nin zaferiyle tamamlandı, fakat AKP mecliste kesin çoğunluğunu elde edemedi. Bu durum AKP'nin 13 sene boyunca alıştığı bölünmez yetkinin geçerli olduğu Türkiye tarihinde yeni bir çağ açacak.”
VESTI.RU : ERDOĞAN'IN YARIM ZAFERİ
“Türkiye'de AKP mecliste istediği sayıya ulaşamadı. Ayrıca, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Anayasayı ve başkanlık sistemini değiştirme planlarını rafa kaldırması gerekti. Türkiye için beklenmedik bir sonuç da HDP'nin yükselmesi.”
Vesti.ru, bu zaferin galibiyet tadında olduğunu belirtti ve "Türkiye'de Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı kalacak fakat muhalefeti dinlemek zorunda kalacak" ifadesini kullandı.
NTV.Ru: AKP'nin yeterli oyu alamadığını vurguladı.
BBC RUSSİA: SONUÇLAR, ERDOĞAN İÇİN BÜYÜK DARBE OLDU
“AKP oylama sonuçlarına göre uzun süre devam ettirdiği meclisteki oy çokluğunu kaybetti. Sonuçlar yetkilerini genişletmeyi, Anayasada değişiklikler yapmayı planlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan için büyük darbe oldu.”
ROSSİYSAKAYA GAZETA: ERDOĞAN DAHA FAZLA YETKİ İSTİYOR
“Türk vatandaşları 20 partiden 550 meclis üyesi seçtiler. Herkesin merak ettiği soru ise şu, 2002 yılından itibaren yönetimde olan AKP kendi pozisyonunu korumaya devam edebilecek mi?"
EHO MOSKVI: TÜRKİYE'DE ERDOĞAN'IN PARTİSİ OY ÇOKLUĞUNU KAYBETTİ
“AKP bu kaybı 13 sene boyunca ilk defa yaşadı. İlk verilere göre, AKP oyların %41'sini aldı. Aynı zamanda HDP oyların %11'den fazlasını alarak meclise girmeyi başardı. Artık Cumhurbaşkanı Erdoğan tek başına anayasayı değiştiremez ve Cumhurbaşkanlığı yetkilerini genişletemez.”
REGNUM: TÜRKİYE'DE AKP SEÇİMLERDEN SONRA STATÜSÜNÜ KAYBETTİ
“Uzun yıllar boyunca lider konumda olan AKP, 550 kişiden sadece 256 milletvekili çıkarabildi. %10'luk bariyeri CHP, MHP ve HDP geçmeyi başardı.
Regnum resmi sonuçların 10-12 gün sonra açıklanacağını bildirdi.”
Siyamend KAÇMAZ/MOSKOVA, (DHA)