Suriye'den önemli Türkiye açıklaması

Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ın Danışmanı Buseyna Şaban, 20 Aralık’ta Moskova’da gerçekleştirilen toplantının ardından açıklanan deklarasyonu ile ilgili açıklamada bulundu.

Suriye hükümetinin Moskova deklarasyonunu içtenlikle karşıladıklarını dile getiren Şaban, bunun yeni bir başlangıç olabileceğini söyledi. Şaban, “İran, Türkiye ve Rusya arasında Moskova’da imzalanan anlaşma metnini içtenlikle karşılıyoruz” dedi.

Esad'ın danışmanı Şaban'ın verdiği TV röportajının özet çevirisi şu şekilde:

Sunucu: Bir üçlü görüşme oldu. Türkiye Rusya İRan bir araya geldi. Bir çok konuda anlaştılar özellikle Suriye başlığında. Türkiye daha önce karşıt pozisyondayken şimdi neden evet diyor ve Suriye niçin orada yok. ?

Şaban: Suriye orada kayıp değil, yok değil. Orada dostlarıyla birlikte o masada zaten. Erdoğan mecburen değişti.

Sunucu: Oraya gelmeden önce siz bu görüşmelerin öncesinde, sonrasında, sırasında hep var mıydınız? Hep orada mıydınız?

Şaban: Biz dostlarımızla, siyasi ortaklarımız olan Rusya ve İran'la daha öncesinde de sırasında da ve sonrasında da bu konuların hep içindeydik. Hep vardık. Bizim bilgimiz dışında değil. Biz bu masada vardık. Hiçbir toplantı hiçbir toplantı hiç bir görüşme Suriye devletinin başkanının bilgisi o masada fiziksel olmasa da varlığı olmadan gelişmedi, olmadı, olmayacak. Bütün detayları biliyoruz. Konuşulacak konuları, atılacak adımları, bütün detayları biliyorduk. Biz hep masadaydık. Suriye bağımsız bir ülkedir. Suriye ortakları ile birlikte tam bir koordinasyon içerisindedir. Dünyanın anlamadığı bir şey var. Suriye kendi dostları ve ortakları ile aynı cephede bulunduğu güçlerle Avrupa'nın kendi cephesindeki kuvvetlerle kurduğu ilişkinin ne kadar farklı olduğunu kimse bilmiyor daha. Kimse görmek istemiyor. Biz emir alan değil aynı masada söz sahibi olanız. Biz eşit ortağız. Biz söylüyoruz ve oluyor.

Sunucu: Bu belli zaten çok net.

Buseyna: Hayır. Çoğu kişide şöyle bir kanı var; bizim ortağımız olan Rusya ve İran2ın sanki Suriye üzerinde bir vesayeti, bir kontrolü bir egemenliği varmış gibi geliyor. Batıdan bakınca böyle görüyorlar. Çünkü kendileri o şekilde ilişki kuruyor. Bizi de öyle düşünüyorlar. Fakat rusya tarih boyunca bizimle kurduğu ilişkilerde bu tarz bir vesayet ilişkisi kurmadı.

Sunucu: Bir saniye, şimdi dün Moskova'da Türkiye, İran ve Rusya ile birlikte olan anlaşmadan zaten haberiniz vardı ve bunu onaylıyorsunuz, kabul etmiştiniz öyle mi?

Şaban: Tabi ki biz bunu kabul etmiştik. Tabi ki bunu onaylamıştık. Biz bunu onaylıyorduk. Suriye Arap Cumhuriyeti Ordusu ve Suriye halkının fedakarlığı ve direnişi bizi bugüne getirdi. Türkiye'yi bu noktaya getiren Suriye Arap Cumhuriyeti Ordusu'nun ve halkının yenilmemesidir. Bir dönem bitiyor ve yeni bir dönem başlıyor. Bir iki yıl önce bugün olanları kim düşünebilirdi. Türkiye'nin Rusya ve İran'la oturup ABD'yi dışarıda bırakarak Suriye ve bölge ile ilgili çözüm için karar alacağını, böyle bir güne geleceğimizi kim bilebilirdi. Masada Suriye'nin olmamasında bahsediyorsunuz ama ABD nerede? Her konuda emirler yağdıran, üstten her konuyu dayatan ABD nerede? O'nu sormak gerek. Şu an dünyada çok büyük değişimler var.

Sunucu: Ruslar biz ABD ile iletişim içindeyiz diyor. Dün Ruslar sürekli söylüyor ABD ile temas halinde olduklarını. Türk dışişleri bakanının çok önemli bir açıklaması vardı. "Türk ordusu Al Bab'ı Daeş'ten temizledikten sonra oradan çekilecektir" dedi. Bundan daha da önemli başka bir açıklama daha vardı Sayın Başkan Beşar Esad'ın; "bizim için bölgede tek düşman İsrail ordusudur" demişti. "Bizim Türkiye ile aramızda ortak bir nabız var" demişti Başkan Esad.

Buseyna: Bizim bölgede hiç bir halka hiç bir soru yok. İsrail siyonizminden başka bir sorun yok. Hatta on yıl boyunca biz İsrail'le de anlaşmak için konuştuk. Anlaşmaya çalıştık. Suriye tarih boyunca bütün dünya halklarıyla dost olmuştur. Kendisine düşmanlık yapılmadığı sürece. Tek sorun İsrail'dir. Bir tek İsrail'le problem var. Onun da nedeni bizim topraklarımızı işgal etmiş olmasıdır. On yıl çaba harcadık sonuca ulaşmak için ama siyonizm bölgede barış istemiyor.

Siyasette dünün düşmanları bugünün dostları olabilir. Bu dünyada hep vardır. Bütün tarih boyunca bu böyle olmuştur.

Sunucu: Şunu anlayabilir miyiz. Türkiye ile Rusya üzerinden Şam'ın bir direk ilişkisinin olduğunu yarında Suudi Arabistan'la direk bir ilişkisinin mi olacağını anlamalıyız?

Buseyna: Bunları konuşurken Türkiye ve Suudi Arabistan'ı kastederek konuşmadım. Öyle bir şey yok henüz. Ben size genel siyaset tarihinden bahsediyorum. Bir dönem Enver Sedat SSCB'yi bölgeden çıkarmak için uğraşıyordu. Şu an Mısır Rusya'nın geri dönmesi için çabalıyor. Şu an Türkiye ve Suudi Arabistan'la doğrudan bir ilişki yok. Ama şu an tarihten bahsediyoruz. Tarih değişir ve değişmesi çok doğaldır. Ruslar şu anda çok güçlü olarak ortadoğuya geri dönüyor. Tarih böyledir. Çok düzeylerde değişik gelişmeler var. Bunları göz ardı edemeyiz. Bir yıl önceki Erdoğan'a bakarsak ve dün dışişleri bakanı (Çavuşoğlu) açıklamasına bakarsak çok ciddi bir değişiklik olduğu açık.

Sunucu: Sadece sözlü olarak mı bir değişi var. Pratikte de görüyor musunuz? Türkiye'nin Rusya ile görüşmesinin Halep'te sorunun çözülmesinde bir etkisi var mı?

Buseyna: Türklerin Ruslarla ilişkisi çok iyi ama Türkler Rusları iyi ilişkiler olsun diye yapmıyor. Bunu koşullar oraya getirdiği için yapıyor. Bu değişiklik şartların dayatmasıyla gerçekleşen bir değişikliktir. Türkiye'nin içine düştüğü durum Türkiye'yi böyle bir çözüm aramaya zorladı. Hem iç sorunlar hem dış sorunlar Türkiye'yi bir çıkmaza soktu. Bu çıkmaz sonucu Türkiye böyle zorunlu bir değişiklik yaptı. Son darbe girişiminden sonra bunu yapmak zorundaydılar. Böyle bir değişikliği kendileri için yapmak durumundalar.

Sunucu: Siyasi bir çözüm var mı? Astana toplantısı için Rus dışişleri bakanı "Suudi Arabistan'ın da olmasını çok isterim" dedi.

Buseyna Şaban: Bu daha ilk görüşme, çok güzel bir görüşmeydi. Zorunluluklar bizi çok daha iyi bir yere taşıyacak ama toplantılar görüşmeler sırasında başka zorluklar başka sorunlar çıkmayacağı anlamına gelmez. Fakat tarih bizi çok farklı bir aşamaya götürüyor. Bir dönem kapandı yeni bir dönem başladı bunu söyleyebiliriz. Bunun nasıl olacağını nasıl zorluklar olacağını şimdiden söyleyemeyiz. Yeni bir çağa girdik.

Sunucu: Rus Büyükelçisinin öldürülmesini nasıl okuyorsunuz?

Buseyna Şaban: Öncelikle Rus halkına taziyelerimizi sunuyoruz. Suriye'de kanın durması için aktif çalışan birisiydi. Bu olay terörün zamanı ve mekanı olmadığını bütün dünyaya gösterdi. Biz bunu Türkiye'nin iç sorunu olarak gördük. Türkiye'nin kendi sorunlarının bir uzantısı olarak gördük biz bunu. Bu polis oraya nasıl bu kadar kolay girdi. Nasıl bu kadar kolay yapıldı. Bir çok soru işareti var ancak bu tabi Türkiye'nin kendi iç sorunudur.

Sunucu: Suriye Türklerle görüşmeye hazır mı? Suriye Türk yöneticilerle Türk liderleriyle görüşmeye hazır mı?

Buseyna Şaban: Bunu pratikte göreceğiz. Suriye'nin onuruna değer veren Suriye'nin bu güne kadar gösterdiği direnişte kaybettiği şehitlerin anısına saygı duyan Suriye'nin fedekarlığını yücelten bir duruş olduğu zaman biz tabi ki görüşürüz. Bizim en önemli şey Suriye'nin onuru. Önce pratiği görmemiz lazım.

Sunucu: Bütün Arapların onuru Suriye'nin onurunun korunmasıyla ilgili.

Buseyna: İnşallah her zamanki gibi Suriye Arapların onurunun minaresi olacak.

ulusalkanal.com.tr