"Nişasta bazlı şekerde kaçağa karşı denetimler artırılmalı"

Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliği (Pankobirlik) Genel Başkanı ve AK Parti Karaman Milletvekili Recep Konuk, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen önergeyle nişasta bazlı şeker (NBŞ) kotasının yüzde 5'e düşürülmesini olumlu karşıladıklarını belirterek, "Oranı düşürmek çok değerli ama bir o kadar da bu indirilen miktarın üretim ve tüketim aşamasında denetimi ehemmiyet arz ediyor." dedi.

Konuk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hükümetin NBŞ kotasını düşürmekle doğru bir adım attığını, bu kararın üreticinin yüzünü güldüreceğini söyledi.

Kotanın yarıya düşürülmesinin sağlıklı ve doğal şeker pancarı üretimini olumlu etkileyeceğini vurgulayan Konuk, "Kararın üretici, özellikle şeker pancarı üreticisi ve ziraati adına faydalı olacağını düşünüyoruz. Yalnız kotayı düşürmek yetmiyor. Geçtiğimiz günlerde bir yabancı firmanın Türkiye'ye ilişkin raporu gündeme geldi. Bu raporda ne diyor? 'Türkiye'de 900 bin tona yakın kaçak ürün piyasaya girdi'. Yani oranı düşürmek çok değerli ama bir o kadar da bu indirilen, aşağı çekilen miktarın, üretim ve tüketim aşamasında denetimi ehemmiyet arz ediyor." diye konuştu.

Konuk, kotanın düşürülmesinin halk sağlığına sağlayacağı katkıya da işaret ederek, "ABD'nin 2030'a ilişkin NBŞ planlamasını biliyoruz. Amerika'nın raporlarında, 2030'a kadar nişasta bazlı şeker tüketiminin azaltılacağı ve şeker pancarının teşvik edileceğine rastlıyoruz. Dolayısıyla ülkemizde de hükümetimiz fevkalade doğru bir adım atmıştır." değerlendirmesinde bulundu.

Çok bilinmese de geçen yıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla bu konuda önlemler alındığını belirten Konuk, "Sayın Cumhurbaşkanımıza, hem geçen yılki sıfır artışta hem de bu yıl kotanın yüzde 50 azaltılmasında gösterdiği dirayet ve sağlam duruş dolayısıyla müteşekkir olduğumuzu ifade ediyorum." dedi.

"Üretenin içinde olmadığı bir sanayi işlemeyecektir"

Şeker fabrikalarının özelleştirilmesi kararını da değerlendiren Konuk, özelleştirmeye karşı olmadıklarını, ancak sürdürülebilir bir özelleştirmenin gerçekleştirilmesi gerektiğini söyledi.

Konuk, üretim aşamasında yeterli bilgiye sahip olanlar ve özellikle üreticilerden bağımsız bir özelleştirmenin düşünülmemesi gerektiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:

"ABD'de özel sektör işletemediği için şeker fabrikalarının tamamı bugün kooperatif veya çiftçi kuruluşlarına devredilmiştir. Fabrikaların tamamı çiftçi kuruluşlarının işlettiği modele dönmüştür. ABD gibi dünyanın en liberal memleketinde bile eğer şeker pancarı, tabiatı gereği özel sektör tarafından işletilememişse bu bizim ülkemizde de işletilemez. Zaten Avrupa'da da benzer gelişmeler başlamıştır. Avrupa'da, başta Almanya'da yüzde 80'e, Fransa'da da yüzde 80'in üzerine çıkarak bugün kooperatif kuruluşlara, çiftçi kuruluşlarına bu üretim devredilmiştir. Hatta İngiltere'de ve Hollanda'da çiftçi kuruluşlarının işletme kabiliyeti yüzde 100'e çıkmıştır. Ülkemizde de olması gereken budur. Çiftçi kuruluşlarının, yani şeker pancarının, pancar çiftçisinin, üretenin içinde olmadığı bir sanayi işlemeyecektir."

Şeker pancarının, yetiştirildiği yerden uzaklaştıkça ekonomik değerini kaybettiğini dile getiren Konuk, şunları kaydetti:

"Ayrıca bu ürün başka bölgelere transfere tabi tutulduğunda o ürünün tabiatı gereği münavebe (nöbetleşe ekim) bozulur. Münavebe bozulduğunda halk tabiriyle tarlalarda 'pancar kanseri' başlar ve pancar üretemezsiniz. Ürünün başka bölgelere transferi, bir sonraki yıla saklama veya farklı farklı fabrikalara verilme şansı olmadığı için bulunduğu bölgedeki fabrikaya mahkumdur. Eğer bölgedeki fabrika tek alıcıysa ve özel sektörse, elbette haklı olarak karını maksimize etmek için elinden geleni yapacaktır. Tek taraflı kar anlayışı da çiftçiyle sanayicinin birlikte yürümesine engel olacaktır."