Türkiye ile Çin arasında yapılan anlaşmada yeni ayrıntılar
Türkiye ile Çin arasında yapılan suçluların iadesi anlaşmasının yeni ayrıntıları ortaya çıktı. Anlaşma için hazırlanan kanun teklifi Meclis Dışişleri Komisyonu ve Adalet Komisyonu'na 2019 yılında sunuldu. Kanun teklifinin ilk imzacısı ise Meclis Başkanı Mustafa Şentop oldu. 22 maddeden oluşan anlaşmanın mevcut işbirliği geliştirmek ve güçlendirmek arzusuyla imzalandığı vurgulandı.
Çin Halk Cumhuriyeti ile yapılan suçluların iadesi anlaşması için gözler Türkiye Büyük Millet Meclisine çevrildi. Ankara Pekin hattındaki ilişkilerin güçlendirilmesi hedeflendi.
Türk Çin ilişkilerinin gelişmesine karşı olan bazı çevrelerin rahatsızlık duyduğu anlaşma 2017 yılında imzalanmıştı.
Dönemin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ'ın imzaladığı anlaşma, onaylanması için kanun teklifine dönüştürülerek 26 Nisan 2019'da Meclis'e sunuldu. Kanun teklifinin ilk imzacısı ise Ak Parti Tekirdağ Milletvekili Meclis Başkanı Mustafa Şentop oldu.
Teklif Mayıs 2019'da da görüşülmek üzere Tali Komisyon olarak Adalet Komisyonu'na, esas Komisyon olarak ise Dışişleri Komisyonu'na gönderildi.
Kanun teklifi ve anlaşmanın gerekçesinde karşılıklı çıkarlara saygı temelinde suçluların iadesi konusundaki mevcut iş birliğinin geliştirilmesi ile güçlendirilmesinin amaçlandığı ifade edildi.
22 maddeden oluşan anlaşmaya göre, iadesi istenen kişinin en az bir yıl süreli hapis cezası veya daha ağır bir ceza alabilir olması gerekiyor. Kişinin teslim edilmesi aşamasında talep edilmesi halinde suç aletleri ve suç gelirleri de iade edilebiliyor.
Siyasi suç işlediği belirtilen kişilerin iadesi ise mümkün olmayacak. Aynı zamanda kişinin ırkı, cinsiyeti, dini, uyruğu veya siyasi görüşü nedeniyle yargılanacağına yönelik bir gerekçe varsa iade yapılmayacak.
İadesi istenen kişi karşı devletin vatandaşı olduysa o da iade edilmeyecek.
İade işlemleri için suçun işlendiği yer, tarih, işlenme şeklini belirten belge ile suç ve suçun cezasına ilişkin kanun hükümlerini içeren metnin hazırlanması şart.
Anlaşmanın 9'uncu maddesi iadenin yanı sıra ülkeler birbirlerinden geçici acil tutuklama da isteyebilir.
21'inci maddeye göre anlaşmadan kaynaklanan bir uyuşmazlıkların diplomatik kanallar aracılığıyla istişare edileceği kaydedildi.