Anayasa Mahkemesi'nden karar: Hoşgörüyle karşılaması gerekir

Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, Aksaray Ağır Ceza Mahkemesinde görülen cinayet davasında bir sanık avukatı, savunmasında, "Müvekkilimin bu davada diğer sanıkla birlikte aynı sevk maddeleri ile cezalandırılmasının istenilmesi, davayı açan savcının olayı kavrayamaması ve işgüzarlığındandır." ifadelerini kullandı.

Duruşma savcısı, sanıklar hakkında iddianame düzenleyen savcıyla ilgili avukatın kullandığı "işgüzarlık" ifadesi nedeniyle avukat hakkında işlem yapılmasını, Aksaray Baro Başkanlığına ve Aksaray Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulmasını istedi.

Savcı ayrıca, duruşma tutanağına taleplerini yazdırdığı sırada avukatın, "Asmayı da düşünüyor musunuz?" şeklinde müdahalede bulunduğunu, bu nedenle duruşma düzenini bozduğu gerekçesiyle salondan çıkarılmasını talep etti.

Mahkeme heyetinin, duruşma tutanağını baroya ve başsavcılığa göndermesinin ardından Aksaray Cumhuriyet Başsavcılığınca, avukat hakkında kamu görevlisine hakaret suçundan kamu davası açıldı.

Yargılamada avukat, "işgüzar" kelimesini iddianamenin üstünkörü çalışılarak hazırlandığını belirtmek amacıyla kullandığını öne sürdü.

Aksaray Ağır Ceza Mahkemesi, avukatı kamu görevlisine hakaret suçundan 2 kez 11 ay 20 gün hapis cezasına çarptırarak hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.

Karara karşı yaptığı itiraz Niğde Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedilen avukat, daha sonra Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu.

İfade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmeden Yüksek Mahkeme, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasını, başvurucu avukata 9 bin 150 lira manevi tazminat ödenmesini kararlaştırdı.

Karardan

Başvurucunun savunma sırasında iddianameyi düzenleyen savcıyı eleştirdiğinin hatırlatıldığı kararda, avukatın savcıyı "işgüzar" olmakla itham ettiği bildirildi.

Duruşma savcısı tarafından başvurucu hakkında işlem yapılmasının, ihbarda bulunulmasının talep edildiğinin aktarıldığı kararda, bir avukatın savunma yaptığı esnada onun hakkında suç duyurusunda bulunulmasının savunma hakkını önemli ölçüde etkileyeceği vurgulandı.

Kararda, "Başvurucunun iddianameyi hazırlayan savcıya yönelik eleştirisinin oldukça sert olduğu, avukatlık mesleğinin etik kurallarına ve saygınlığına zarar verdiği kabul edilse bile bu sözler savcının dava açarken uyguladığı yönteme ilişkindir." değerlendirmesinde bulunuldu.

"Hoşgörüyle karşılaması gerekir"

Savunma avukatına çok istisnai hallerde müdahale edilebileceğine işaret edilen kararda, başvurucunun savunma kurgusuna açıkça müdahale eden, onunla duruşma sırasında sözlü tartışmaya giren savcının kendisine yöneltilecek sözleri hoşgörü ile karşılaması gerektiği belirtildi.

Avukatın, söylediği söz nedeniyle cezalandırıldığının anımsatıldığı kararda, ilk derece mahkemesinin, avukat hakkında hürriyeti bağlayıcı cezaya hükmetmesinin acil bir ihtiyaçtan kaynaklandığını ortaya koyamadığına dikkat çekildi.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının da ifade özgürlüğüne yapılan müdahalenin ağırlığını hafifletmediği bildirilen kararda, ifade özgürlüğüne yapılan müdahalenin demokratik bir toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı kanaatine varıldığı kaydedildi.