Mübadelenin 94. yılı Tuzla’da anıldı

Türk ve Yunan hükümetleri arasında 30 Ocak 1923’te imzalanan anlaşmayla, Türkiye’deki Rum ve Ortodokslar ile Yunanistan’daki Türk ve Müslümanlar zorunlu göç ile karşılıklı yer değiştirmişlerdi. Başkan Savaşlarının 105. ve mübadelenin 94.yıldönümünde, Tuzla Sosyal Dayanışma Derneği(TUZLADER) tarafından düzenlenen anma etkinliği çerçevesinde mübadil aileleri, göç yolculuğu sonrasında karaya ilk ayak basılan noktalardan biri olan Tuzla’da anma etkinlikleri gerçekleştirdi. Etkinliğe, birçok ilçeden mübadele dernekleri de katıldı.

Denize karanfiller bırakıldı.

Anma etkinliği çerçevesinde ilk olarak Atatürk büstü önünde göç yollarında ve savaşlarda yaşamını yitirenlerin anısına bir dakikalık saygı duruşu yapıldı, İstiklal Marşı okundu. Ardından İstanbul Teknik Üniversitesi(İTÜ) sınırları içerisinde yer alan Tahaffuzhane(Karantina) bölgesinde savaşlarda ve göç yollarında yitirilenler, denize atılan karanfiller ve söylenen türkülerle anıldı. Etkinlik, mübadele göçü sonrası gelenlerin işlemlerinin ve salgın hastalıklara karşı tedavilerinin yapıldığı makinelerin bulunduğu, günümüzde ise müze olarak kullanılan karantinanın gezilmesi ile devam etti. Pilav ve mübadil zerdesi dağıtımının ardından etkinlik sona erdi.

“Zor ve acılı bir göçtü.”

Tuzla Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Nursen Temizel, mübadelenin önemine dair açıklama yaptı. Mübadele sırasında yaşanan sıkıntılara değinen Temizel, “Zor ve acılı bir göçtü. Limanlarda çok beklediler gemiler gelene dek. Kış günlerinde, karda, buzda geldiler. Ölenlerini denize atmak zorunda kaldılar. Buraya indiklerinde de uyum sorunu yaşadılar.” dedi. Mübadele etkinliklerine, 2009 yılında yaptıkları sempozyum ile başladıklarını ifade eden Temizel, sekizincisi düzenlenen etkinliğin giderek ilgi görmeye başladığını söyledi.

“Atatürk’ün çağrısıyla geldiler.”

Temizel, Atatürk’ün mübadil aileleri için önemini vurgulayarak, göçe tabi tutulan ailelerin “Bizi Atatürk çağırdı. Vatanımıza, genç Cumhuriyet’e gidiyoruz.” diyerek geldiklerini aktardı. Tuzla’nın, mübadele tarihi açısından önemine dikkat çeken Temizel, “Karantina sadece belirli yerlerde var. Pendik’e giden de Samsun’a giden de burada inmiş, buradan da Türkiye’nin diğer bölgelerinde iskan edildikleri yerlere dağılmışlardır. Türkiye’deki mübadiller için de öneme sahip bir bölge.” açıklamasında bulundu. Temizel, mübadeleye dair çalışmalarına da değinerek, “Sempozyumların yanı sıra yeni bir kitap çalışması içerisindeyiz. Tuzla Mübadele Kent Müzesi’nde ise kendi ailelerimizin kullandıkları eşyaları, belgeleri sergileyerek kültürümüze hizmette bulunuyoruz.” diye konuştu.

Haber-Fotoğraf: Sinem Hançerigüzel

ulusalkanal.com.tr