Soma faciası davasının gerekçeli kararı açıklandı

Manisa'nın Soma ilçesinde 301 işçinin hayatını kaybettiği maden faciasına ilişkin davanın gerekçeli kararında, facianın tutuklu sanık Soma Kömür İşletmeleri AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan'ın daha fazla üretim talebiyle oluşturulan mekanizasyona bağlı olarak oluşan kusur ve problemden kaynaklandığına dikkat çekildi.

Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nin 11 Temmuz'da açıkladığı ve tutuklu sanıklar yönetim kurulu başkanı Can Gürkan'a 15 yıl, genel müdür Ramazan Doğru'ya 22 yıl 6 ay, işletme müdürü Akın Çelik'e 18 yıl 9 ay, teknik müdür İsmail Adalı'ya 22 yıl 6 ay, teknik nezaretçi Ertan Ersoy 'a 18 yıl 9 ay hapis cezası verilen davaya ilişkin gerekçeli karar açıklandı.

Davanın 6 bin 97 sayfalık gerekçeli kararında olayın esasının bant yangını olduğu belirtilerek olay günü ve öncesinde 4. bantta sık sık elektrik arızası olduğu, alttaki tahriklerin devreye girmediği veya geç girdiği yönünde tanık ve mağdur ifadelerinin yer aldığı kaydedildi.

Şirket Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan'ın madencilik alanına dair hiçbir formasyonu, tecrübesi ve eğitimi bulunmamasına rağmen daha fazla üretim ve karlılık amacıyla mekanize üretim talebinde bulunduğuna değinilen kararda, bu talep sonrası üretimin arttırılmasının havalandırmayı olumsuz etkilediği, yangının meydana geldiği bantın gerekli hava akımından mahrum kaldığı ve metan gibi gazların ortamda fark edilmeden bulunabilmesine uygun bir ortamın oluştuğu bildirildi.

"Riskli durumla üretime devam edilmiş"

İddianameye konu olayın en önemli ve temel nedeninin yönetimin anlayış ve uygulamalarından kaynaklanan yapısal nitelikte nedenler olduğuna dikkat çekilen kararda, şu ifadelere yer verildi:

"İddianameye konu olay, bir anlık hatalı uygulama, bir işçinin yanlış bir davranışı, münhasıran bir vardiyaya tesadüf eden bir icrai hareket gibi anlık, kusurlu bir harekete dayanmamaktadır. S Panolarına yönelik ikinci hava yolu, paralel havalandırma yolları uygulamaya geçirilmemiş ve mevcut riskli durum ile üretime devam edilmiştir.

Meydana gelen yangının zararlı etkilerini arttırıcı nitelikteki havalandırma sorununun kaza tarihinde yönetim kurulu başkanı sıfatına haiz sanık Can Gürkan tarafından oluşturulan mekanizasyona bağlı olarak oluşan yapısal nitelikle bir kusur ve problem olduğu açıktır.

Gerçekten, işletilen ocak yüksek risk içermekte olup bu riskler de yüklenici şirket yönetim kurulu başkanı tarafından bizzat bilinmektedir."

Diğer sanıklar

Şirketin genel müdürü Ramazan Doğru'nun da en üst düzey işveren vekili olduğuna dikkat çekilen raporda Doğru'ya ilişkin, "Doğru'nun üretimi durdurmak ve gerektiğinde ocağı kapatmak dahil olmak üzere en geniş yetkilerle donatılmış olduğu açıktır. Ayrıca sanığın mesleki formasyonu, mesleki geçmişi, bilgi birikimi ve sahadaki uygulamaya yönelik fiili tecrübeleri nedeniyle işin gerektiği hususları bildiği ve bilmesinin gerektiği mahkemece kabul edilmiştir." ifadeleri yer aldı.

İşletme müdürü Akın Çelik'in de madendeki havalandırmada riskli durum açısından üretimi durdurmak ve ocağı kapatmak dahil alabileceği tedbirleri almadığı, meydana gelen neticeyi önleme noktasında yükümlülüğünün olduğu belirtildi.

Teknik müdür İsmail Adalı'nın müdür Akın Çelik'ten sonraki ikinci en yetkili işveren vekili olduğu belirtilen kararda iş güvenliği ile ilgili olarak alınması gerekli tüm tedbirlerden asli olarak sorumlu olduğu kaydedildi.

Kararda teknik nezaretçi Ertan Ersoy için "İcrai karar alma noktasında bulunanlara yönelik gerekli uyarı ve ikazlarda bulunmama ve yasanın sıfatına tanıdığı, yukarıda ortaya koyulduğu şekli ile projeye aykırılık nedeniyle üretimi durdurma dahil hiçbir yetkisini kullanmamak suretiyle sorumlu ve kusurlu olduğu anlaşılmıştır." ifadelerine yer verildi.

Olay

Manisa'nın Soma ilçesi Eynez mevkisinde Soma Kömür İşletmeleri AŞ tarafından işletilen ocakta 13 Mayıs 2014'te çıkan yangında, galerilerin dumanla dolması sonucu 301 madenci yaşamını yitirmiş, 162 işçi kurtarılmıştı.

Açılan davada, tutuklu 5 sanık ile tutuksuz yargılanan vardiya amirlerinin "olası kasıtla öldürme" suçundan 301 kez 20 yıldan 25 yıla, "neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama" suçundan da 162 kez, 2 yıldan 6 yıla kadar hapisle cezalandırılmaları isteniyordu.

Tutuksuz sanıklar hakkında ise "taksirle birden fazla kişinin ölümüyle birden fazla kişinin yaralanmasına neden olma" suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istenirken, bunlardan 25'i hakkında da bu suçları "bilinçli taksirle" işledikleri iddiasıyla aynı aralıktaki cezanın üçte birden yarısına kadar artırılarak uygulanması talep ediliyordu.

Akhisar Cumhuriyet Başsavcılığının şirketlerin sahibi Alp Gürkan ile yöneticileri hakkında "bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve birden fazla kişinin yaralanmasına neden olma" suçlarından açtığı dava da ocak ayında ana davayla birleştirilmişti.

Davanın karar duruşması 11 Temmuz'da yapılmış, 5 tutuklu sanığın 15 yıl ile 22 yıl 6 ay arasında değişen hapisle cezalandırılmasına, 9 sanığın adli kontrol şartıyla serbest bırakılmasına, 37 sanığın ise beraatine karar verilmişti.