Fikret Akfırat yazdı: Montrö gündeminin perde arkasındaki el

Fikret Akfırat / Aydınlık Gazetesi

Önce bir haber. 30 Mart 2021 tarihli.

Başlık şöyle: “Türkiye, Rus gemilerinin Boğaz'dan geçişini yasaklamayı planlıyor.”

İçerik:

“Türkiye, (…) Montrö Sözleşmesine katılımını sona erdirmeyi planlıyor. Bu, öncelikle Türkiye’nin, Montrö Sözleşmesini atlayacak ikinci bir kanal inşa etmeyi planladığı gerçeğinden kaynaklanıyor. Kanal, Ankara'nın Rus Donanması gemilerinin Akdeniz'e geçişini yasaklamasına ve aynı zamanda NATO gemilerinin Karadeniz sularında neredeyse sınırsız miktarda olmasına izin verecek. Bu konudaki kararın kapalı kapılar ardında alındığı bilinmektedir.

“Şu anda, Türkiye ile NATO ülkeleri arasındaki ilişkiler iyi olmaktan uzaktır, ancak Ankara ile Moskova arasındaki Suriye konusundaki gerilimler, Rus Donanması için olumsuz sonuçlara yol açabilir.

“İstanbul Kanalı inşa edildikten sonra, Montrö Sözleşmesi sona erecek. Bu durum, Rusya'nın Güney sınırları boyunca çok ciddi gerginliklere neden olabilir.”

Aynı haberin içinde Gürsel Tekin’den alınmış bir değerlendirme de var:

“CHP Milletvekili Gürsel Tekin, “İstanbul tarihinin en büyük yolsuzluk olayıyla karşı karşıya. Uygulamanın aksine, imar planı kapalı kapılar ardında, herhangi bir kurumun, sivil toplum kuruluşunun, ticaret derneklerinin görüşlerini dikkate almadan ve İstanbul Belediyesi'nin komisyonlarında ve toplantılarında tartışmadan onaylandı’ dedi.”

MONTRÖ HURAFELERİ

Ne kadar tanıdık değil mi haberdeki ifadeler?

TBMM Başkanı Mustafa Şentop’un bir televizyon kanalında söylediği iddia edilen söze dayanarak başlatılan Montrö tartışmasında en çok dile getirilen iddialarla bire bir örtüşüyor.

Bu haberin yayınlandığı yer, Montrö hurafelerinin sahibini ele veriyor.

Metindeki Türkçe'den anlaşılabileceği gibi, İngilizce bir haberin çevrisi yukarıda verdiğimiz satırlar. Haberin yayınlandığı yer, “avio-pro.net” adlı bir internet sitesi. Haberi görünce “bu site neyin nesidir” diye inceledik. Site esas olarak Rusça olarak Rusya’ya yayın yapıyor gözüküyor. Ama İngilizce, Fransızca, İtalyanca gibi batı dillerinde de yayınları var. Site kaynak gösterilerek, Aydınlık dahil Türk basınında ve aynı şekilde yabancı basında onlarca alıntı yapılmış haber var. Başta Suriye olmak üzere Türkiye ile Rusya’nın öncelikli ilgilendiği konular sitede ağırlıklı olarak haberleştirilmiş. Ama bu haberlerde en dikkat çekici olan nokta şu: avio-pro adlı internet sitesi “Rusya Savunma Bakanlığı’na yakın” nitelemesiyle sunulmuş.

Peki bu bilgiye dayanarak yukarıdaki haberi okuyunca ne dersiniz?

“Demek ki, ‘Rusya, Türkiye’nin; Montrö sözleşmesinden çekilmeye, Rus gemilerinin Boğaz’dan geçişini önlemeye çalıştığını, Kanal İstanbul ile NATO’yu Karadeniz’e sokma niyetinde olduğunu’ düşünüyor”.

Ama işte Aydınlıkçılığın farkı burada devreye girer. Türk ve yabancı basındaki “Rusya’ya yakın” nitelemesine kuşkuyla yaklaşmaya neden olacak sayıda Türkiye ile Rusya’nın arasını bozmaya yönelik provokatif ve yalan haberlerine rastlayınca incelemeyi derinleştirdik. Rusya’yı iyi bilen arkadaşım Mehmet Perinçek kısa bir araştırma ile Moskova yönetimine yakın riafan haber ajansının avio-pro ile ilgili kapsamlı incelemesine ulaştı.

(https://riafan.ru/1345025-zapiski-santekhnika-o-vvs-kakie-tainy-skryvaet-portal-avia-pro)

Bu incelemede avio-pro’nun onlarca haberi incelenerek, hiçbir kaynağa dayanmadan nasıl bir yalan haber makinesi olarak çalıştığı ayrıntılı bir şekilde kanıtlanmış. Aynı şekilde sitenin editörü, yöneticisi olarak gösterilen kişilerin, verilen adreslerin sahtelikleri ortaya konmuş. Sitenin bırakın Rusya Savunma Bakanlığı’na yakın olmayı, Rusya’da herhangi bir bölge ya da kişi ile bir ilişkisi yok. Sitenin baş editörü Ukraynalı vs. vs. Sitenin yazarı olanların havacılıkla ilgileri olmadığı gibi herhangi bir askeri uzmanlıkları da sözkonusu değil. Sitede, “Türkiye: S-400'ü satın almak bir hataydı, kompleks tamamen işe yaramaz” başlıklı haberden son olarak Ukrayna krizi dolayısıyla yayınlanan “Türkiye, Donbass'taki duruma müdahale etme ve Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine yardım etme kararı aldı” başlıklı habere kadar onlarca kaynağı belirsiz yalan haber yayınlandı.

GRİ PROPAGANDA

Psikolojik harbin en temel prensiplerinin beyaz, gri ve kara propaganda usülleri olduğu bilinir. Amerikan istihbaratçıları sosyoloji ve sosyal psikoloji disiplinlerini kullanarak 20’nci yüzyılın başından beri adım adım bu konuda uzmanlaşmıştır. Gri propaganda “rivayetler”" yoluyla yapılır. Bir doğrunun içine 10 yalan sokularak etki sağlanır. Ve en önemlisi propaganda olduğunu hissettirmemek esastır.

Rusya’ya ait görünen bu site hem Rus izleyicilerini hem de Rusya’nın güvenlik konularında ne düşündüğünü takip eden Türk, Arap, Çinli, Fars birçok milletten takipçiyi gri propaganda ile tuzağa düşürmeyi hedefleyen bir yayın organı.

Geçerken belirtelim: Amerikan Savunma Bakanlığı İstihbaratı’nın ve Özel Operasyonlar Komutanlığı’nın (SOCOM) Afrika, Balkanlar, Kafkasya ve Batı Asya ve Orta Asya bölgesindeki gri propaganda yürütmek üzere kurduğu, ABD ile herhangi bir ilişkisi görünmeyen “yerel” dillerde yayın yapan çok sayıda internet sitesi var. Bölgemize yönelik yayın yapanların sayısı 2011 yılında başlayan Suriye operasyonundan önce artırıldı.

HURAFEYE DEĞİL OLGULARA DAYANALIM

Montrö, Kanal İstanbul, Boğazlarda egemenlik konularıyla ilgili ayrıntılı ve ufuk açıcı değerlendirme Sayın Osman Paksüt’ün imzasıyla dünkü Aydınlık’ta yer aldı. Sayın Paksüt’ün bu konudaki tartışmaları bitirecek nitelikteki yazısı, gerçeğe ve bilgiye dayanmadan adeta hurafelere dayanarak yorumlar yapıldığını ortaya koyması bakımından herkesin dikkatle okuması gereken bir yazı.

Türkiye’nin karşı karşıya bulunduğu tehdit ve riskleri doğru ele almak, hangi durumda hangi tutumu almak gerektiğini belirlemek için, gri propagandalarla tuzağa düşmemek için olgulara dayanmak tayin edici önemde. Yoksa sabuna basıp kayıp gittiğimizi ancak duvara çarpıp kafamız kırıldığında anlayabiliriz! O zaman da iş işten geçmiş olur.