ABD'li eski diplomatlardan 'Türkiye'yi kafesleme' raporu
ABD’li eski diplomatlar Türkiye’yi ‘Akdeniz’de problemin kalbi’ olarak tanımladı. Türkiye’nin Astana’dan kopartılması gerektiğini vurgulayan diplomatlara göre ABD, Suriye merkezli iletişim mekanizması, ekonomi ve sivil toplum üzerinden Ankara’ya baskı kuracak
Gökhun Göçmen/ Aydınlık
ABD’li eski diplomat ve uzmanlar ‘ABD’nin Doğu Akdeniz’deki stratejik demirleyişini restore etmek’ isimli rapor yayımladı. Hafta içinde yayımlanan rapor ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Yakın Doğu bölümünün eski diplomatlarından Jon. B. Alertman, aynı bakanlığın Avrasya masasından Heather A.Conley ile CSIS uzmanlarından Haim Malka ve Donatienne Ruy’un imzasını taşıyor.
78 SAYFALIK RAPOR
ABD siyasetine yön veren Centre for Strategic & International Studies (CSIS) isimli kurumun yayımladığı 78 sayfalık raporda Suriye ve Türkiye ‘problemin kalbi’ olarak tanımlandı. Raporda ABD’nin hala Soğuk Savaş mantığı ile hareket ettiği ifade edilirken, Türkiye, Rusya, İran ve Çin Halk Cumhuriyet’nin ABD’nin bölgesel gücüne zarar verdiği itiraf edildi.
TÜRKİYE’NİN EYLEMLERİ ABD’YE DÜŞMANCA
Raporun ‘Stratejik Hedefler 2’ isimli bölümünde Washington ve Ankara arasındaki gerilime değinen diplomatlar “Türkiye ne düşman ne dosttur” diye yazdı. Türkiye’nin NATO’daki pozisyonunun değiştiğini belirten diplomatlar şu değerlendirmede bulundu:
“ 66 yıl önce NATO’ya üye olan Türkiye’nin radikal biçimde değiştiğiyle yüzleşmesi gereken ABD ve müttefikleri bu ülkenin artık daha az güvenilir müttefik olduğu hususunda uzlaşmak zorunda. ABD ve Türkiye ilişkileri uzlaşmayacak çelişki içinde ve çıkarları birbiriyle yarışıyor. ABD, Türkiye ile istikrarı sağlamak için eskisi gibi ortak çıkarları benimsemediğinin farkında olarak ilişkileri onarmalı. Bağların Soğuk Savaş sırasındaki gibi eski haline dönmesi zor ve Türkiye stratejik partner olarak yeri doldurulamaz değil. ABD, Türk düşmanlığının ve eylemlerinin geçekleştiği yerlerde kendi çıkarına ve siyasetine zarar vermeyeceği orta yolu bulmak zorunda.”
Hafta içinde yayımlanan raporun ‘Amaç: Türkiye’yi Batı’ya demirlemek’ isimli bölümünde ABD’nin izlemesi gereken strateji açıklandı. Ankara’ya etkin bir büyükelçi atanmasını talep eden diplomatlar iki ülke arasında özel iletişim mekanizması tavsiye etti.
SURİYE İÇİN A4+4 GRUBU
A4+4 olarak tanımlanan mekanizmaya ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı, Savunma ve Dışişleri Bakanları ile ABD İstihbarat Direktörü’nün katılması öngörülüyor.
Eski diplomatlar, Suriye merkezli kurulacak bu mekanizmanın Astana’yı sabote edeceğini gizlemeyerek “Türkiye’yi Rusya ve İran diyoloğundan kopartarak, ABD ve Avrupa’nın oluşturduğu Suriye Temas Grubu’na çekmek hayati önemdedir” ifadelerini kullandı. Suriye Temas Grubu’nun ilerleyen günlerde PYD temsilcilerini kapsayacağı raporda dikkat çekici ayrıntı olarak yer aldı.
ABD’NİN SOPASI: EKONOMİ VE ‘SİVİL TOPLUM’
ABD’nin Türkiye’yi hizalamak için kullancağı unsurlar ise ekonomi ve sivil toplum olarak sıralandı. Türkiye’de devam eden ekonomik krize vurgu yapan uzmanlar “Baş aşağı gidiş iktidarı boyunca büyüyen ekonomi ile ülkeyi idare eden Erdoğan’ın zayıflatabilir” diye yazdı. Diplomatlar Avrupa ile birlikte Türkiye içinde ve dışındaki sivil toplum unsurlarına yardım etmeleri gerekiğini de satırlarına ekledi. Raporda ‘yurtdışı’ ibaresi hakkında bilgi verilmemesi soru işaretlerini beraberinde getirdi.